Vì sao Ragasa trở thành cơn bão dữ dội nhất năm 2025?

4 giờ trướcBài gốc

Siêu bão Ragasa tàn phá khắp Đông Á

Ngày 24/9, Ragasa đổ bộ Hồng Kông với gió dữ dội và mưa lớn, sau đó tiến vào miền Nam Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc đã phải tổ chức sơ tán gần 2 triệu dân để ứng phó. Tại Hồng Kông, hiện tượng nước dâng do bão khiến mực nước tại nhiều khu vực ven biển vượt mức chuẩn hơn 3 mét.

Trước đó, Đài Loan báo cáo ít nhất 14 người tử vong, Philippines có 2 nạn nhân thiệt mạng sau khi hứng chịu sức tàn phá từ siêu bão.

Theo số liệu quốc tế, Ragasa là cơn bão nhiệt đới mạnh nhất năm 2025, đạt vận tốc gió duy trì cực đại tới 280 km/giờ, gần chạm ngưỡng cực hạn mà Trái đất có thể sản sinh.

Sóng lớn ập vào bãi biển ở Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc ngày 24/9 (Ảnh: CNA).

Bão nhiệt đới hình thành ra sao?

Bão nhiệt đới hình thành trên vùng biển ấm gần xích đạo. Khi không khí nóng ẩm từ mặt biển bốc lên, một vùng áp suất thấp được tạo ra, hút thêm luồng khí xung quanh tràn vào, làm hệ thống mây – gió ngày càng mạnh.

Theo Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA):

Dưới 63 km/giờ: áp thấp nhiệt đới.

Từ 63 km/giờ trở lên: bão nhiệt đới.

Từ 119 km/giờ trở lên: bão nhiệt đới mạnh, có thể gọi là bão cuồng phong hay siêu bão.

Thang Saffir–Simpson chia bão thành 5 cấp, trong đó cấp 5 (từ 252 km/giờ trở lên) là nguy hiểm nhất. Ragasa nằm ở mức này nên được gọi là siêu bão.

Ragasa là siêu bão mạnh nhất trong năm nay dự kiến sắp đổ bộ vào Trung Quốc. Ảnh: RAMMB/CIRA.

Vì sao siêu bão Ragasa dữ dội bất thường?

Nhiều nghiên cứu cho thấy biến đổi khí hậu đang khiến các cơn bão ngày càng mạnh hơn. Một báo cáo đăng trên Climate and Atmospheric Science (7/2024) chỉ ra rằng bão ở Đông Nam Á đang hình thành gần bờ hơn, tăng cấp nhanh hơn và tồn tại lâu hơn trên đất liền.

Theo Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, nhiệt độ trung bình Thái Bình Dương đã tăng khoảng 1,5°C trong 100 năm qua, khiến đại dương trở thành nguồn nhiên liệu khổng lồ cho bão.

Giáo sư Benjamin Horton, Đại học Thành phố Hồng Kông, nhận định: “Bão tồn tại để tiêu tán nhiệt. Đại dương càng nóng thì bão càng mạnh. Với Ragasa, đường đi gần như hoàn hảo để nó đạt sức tàn phá tối đa”.

Vì sao tác động của siêu bão Ragasa nghiêm trọng hơn thường lệ?

Khu vực Hồng Kông và miền Nam Trung Quốc vốn quen với bão lớn, nhưng Ragasa đặc biệt nguy hiểm vì các địa phương này nằm trọn trong vùng “phía bẩn” (dirty side) của bão.

Ở Bắc bán cầu, bên phải theo hướng di chuyển được gọi là “phía bẩn”, còn bên trái là “phía sạch”. Do gió xoáy ngược chiều kim đồng hồ cộng hưởng với tốc độ tiến của bão, “phía bẩn” thường hứng chịu gió mạnh hơn nhiều.

Ví dụ: nếu bão di chuyển 48 km/giờ và có sức gió duy trì 161 km/giờ, thì ở phía bẩn, tốc độ gió tổng hợp có thể đạt tới 209 km/giờ. Ragasa đã khiến Hồng Kông và miền Nam Trung Quốc rơi vào đúng “vùng gió bẩn” này, làm sức tàn phá nhân lên gấp bội.

Cơn bão Ragasa cho thấy ngưỡng chịu đựng của Trái đất trước các siêu bão đang ngày càng bị thử thách. Khi đại dương tiếp tục nóng lên, những cơn bão tương tự thậm chí còn có thể mạnh hơn nữa trong tương lai gần.

Các chuyên gia khí hậu cảnh báo rằng công tác chuẩn bị ứng phó, sơ tán dân và xây dựng hạ tầng chống bão sẽ ngày càng trở thành nhiệm vụ sống còn với các đô thị ven biển.

Khánh Vy (Theo Indianexpress)

Nguồn Gia Đình VN : https://giadinhonline.vn/vi-sao-ragasa-tro-thanh-con-bao-du-doi-nhat-nam-2025-d208418.html