Vì sao thương vụ Su-57 với Ấn Độ nếu thành công sẽ tạo cú hích lớn cho Nga?

19 giờ trướcBài gốc

Triển vọng thương vụ Su-57 giữa Nga và Ấn Độ

Động thái này diễn ra sau khi Moscow một lần nữa đề xuất với New Delhi vào tháng 3/2025 về việc chuyển giao công nghệ và hợp tác sản xuất chung dòng tiêm kích này.

Trong khi đó, ông Dmitry Shugayev - Cục trưởng Cơ quan Liên bang Nga về Hợp tác Kỹ thuật - Quân sự gần đây cho biết: “Ấn Độ đang sở hữu hệ thống S-400 của chúng tôi. Hiện có cơ hội để mở rộng hợp tác trong lĩnh vực này. Điều đó đồng nghĩa với việc sẽ có thêm các gói cung cấp mới. Chúng tôi đang tiến hành đàm phán".

Tiêm kích Su-57. Ảnh: Tass

Truyền thông Ấn Độ dẫn nguồn tin quốc phòng giấu tên cho biết các cơ quan quốc phòng Nga hiện đang tiến hành phân tích nội bộ để xác định lượng vốn cần thiết nhằm sản xuất Su-57 tại Ấn Độ. Mục tiêu là giảm chi phí, rút ngắn thời gian và tận dụng hạ tầng sẵn có để gia tăng hiệu quả.

Các đối tác tiềm năng cho việc sản xuất Su-57 tại chỗ bao gồm Tập đoàn Hindustan Aeronautics Limited (HAL) thuộc sở hữu nhà nước, đơn vị từng được trúng thầu lắp ráp tiêm kích Su-30MKI tại cơ sở Nashik.

Tuy nhiên, các cơ sở sản xuất quốc phòng khác của Ấn Độ hiện đang chế tạo khí tài có nguồn gốc từ Nga cũng có thể được huy động nếu chương trình được triển khai, song điều này phụ thuộc vào quyết định từ phía New Delhi.

Thông tin này được đưa ra vài tháng sau khi nhà xuất khẩu vũ khí Nga Rosoboronexport cho biết sẽ tận dụng hạ tầng sản xuất Su-30MKI hiện có để phục vụ sản xuất Su-57E tại Ấn Độ.

“Nếu phía Ấn Độ đưa ra quyết định tích cực, việc sản xuất tiêm kích Su-57E thế hệ thứ năm của Nga có thể bắt đầu tại các nhà máy hiện đang chế tạo Su-30MKI trong thời gian ngắn”, thông báo hồi tháng 3 nêu rõ.

Đáng chú ý, trước đây Ấn Độ từng là đối tác trong Chương trình Tiêm kích Thế hệ thứ Năm (FGFA) để sản xuất Su-57. Tuy nhiên, New Delhi đã đơn phương rút khỏi chương trình vào năm 2018 do lo ngại chi phí quá cao, mức độ chuyển giao công nghệ không đáp ứng kỳ vọng và khả năng tàng hình của phương tiện này chưa đạt yêu cầu.

Nga đã đưa ra đề nghị mới về Su-57 cho Ấn Độ vào tháng 2/2025, sau đó mở rộng phạm vi và tăng tính hấp dẫn của thỏa thuận. Gói đề xuất toàn diện hiện bao gồm ba nội dung: sản xuất Su-57E tại chỗ, hiện đại hóa Su-30MKI và hỗ trợ chương trình Tiêm kích Chiến đấu Tầm trung Tiên tiến (AMCA) thế hệ thứ năm của Ấn Độ.

Vừa trải qua xung đột biên giới với Pakistan, Ấn Độ đang cân nhắc mua từ 2 - 3 phi đội tiêm kích thế hệ năm như một giải pháp tạm thời cho tới khi AMCA nội địa sẵn sàng đưa vào biên chế.

Ngoài Su-57, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng từng đề nghị bán F-35 Lightning II cho Ấn Độ. Tuy nhiên, lời đề nghị này đã bị bác bỏ trên thực tế do căng thẳng song phương kéo dài.

Theo nguồn tin giấu tên được India Today trích dẫn, không loại trừ khả năng Nga và Ấn Độ hợp tác phát triển tiêm kích, nhất là khi hai bên đang thúc đẩy quan hệ quốc phòng với các kế hoạch tiềm năng như bán bổ sung hệ thống phòng không S-400 và S-500.

Hơn nữa, hai nước đang xích lại gần nhau một phần do chính sách của Tổng thống Trump, người liên tục chỉ trích và áp thêm thuế đối với Ấn Độ vì mua dầu từ Nga.

Khó khăn trong xuất khẩu Su-57

Su-57 là tiêm kích siêu thanh hai động cơ thế hệ thứ năm, được thiết kế để tiêu diệt mục tiêu trên không, trên mặt đất và trên biển. Là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với các tiêm kích thế hệ năm của NATO như F-22 Raptor và F-35 Lightning II, Su-57 được tăng cường khả năng tàng hình nhờ vật liệu composite và có thể duy trì tốc độ siêu thanh.

Theo EurAsian Times, đây là máy bay đa nhiệm, có thể thực hiện nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, tấn công mặt đất, trinh sát và tác chiến điện tử. Nga đang tích hợp nhiều hệ thống vũ khí uy lực cho Su-57, bao gồm tên lửa tầm xa R-37M và tên lửa siêu vượt âm. Ngoài ra, Su-57 đang được tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm nâng cao khả năng phát hiện mối đe dọa, hỗ trợ ra quá trình ra quyết định và phi công.

Tuy nhiên, những tính năng tiên tiến này vẫn chưa đủ sức hút với khách hàng quốc tế, dù máy bay đã chính thức được biên chế trong Không quân Nga từ năm 2020.

Cho tới nay, Nga mới ký được một hợp đồng xuất khẩu, được cho là với Algeria (dù vẫn chưa được xác nhận chính thức) - một con số khiêm tốn so với các dòng tiêm kích trước đây.

Thỏa thuận Su-57 có thể tạo cú hích cho Nga

Nếu Ấn Độ tiến tới ký kết hợp đồng Su-57, thương vụ này có thể mang hàng tỷ USD cho nền kinh tế Nga vốn chịu các lệnh trừng phạt nặng nề, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ chiến dịch quảng bá tiêm kích tàng hình.

Dù chưa có thỏa thuận nào được xác nhận, các cuộc thảo luận hiện nay cho thấy hợp tác quốc phòng Nga - Ấn đang đi vào chiều sâu, tiềm ẩn khả năng định hình lại vị thế của Nga trên thị trường vũ khí quốc tế.

Xuất khẩu quốc phòng của Nga đã nhiều lần được thúc đẩy nhờ các hợp đồng lớn với Ấn Độ. Trường hợp điển hình là Su-30MKI - biến thể tiêm kích đa nhiệm Su-30 được tùy chỉnh riêng cho Không quân Ấn Độ.

Việc Ấn Độ mua và vận hành thành công Su-30MKI từ đầu những năm 2000 đã trực tiếp ảnh hưởng đến quyết định của một số quốc gia khác, như Malaysia, quốc gia phát triển Su-30MKM dựa trên mẫu của Ấn Độ. Tiêm kích này nổi bật nhờ tính đa nhiệm, động cơ điều hướng lực đẩy, cánh mũi và hệ thống điện tử hàng không tích hợp từ nhiều quốc gia, trở thành sản phẩm tiêu biểu của công nghệ Nga trên thị trường xuất khẩu. Kịch bản này có thể lặp lại với Su-57.

Không quân Ấn Độ, trong bối cảnh thiếu hụt phi đội và cần năng lực tàng hình, đã bày tỏ mong muốn mua trước 2 - 3 phi đội (tương đương khoảng 24 - 36 chiếc), kèm các tùy chọn sản xuất trong nước.

Nếu Ấn Độ hợp tác cùng Nga sản xuất Su-57, đây sẽ là sự công nhận mạnh mẽ, có thể thu hút các khách hàng ở Nam Bán cầu - những quốc gia không thể tiếp cận F-35 của Mỹ do rào cản chính trị hoặc chi phí quá cao.

Những nhượng bộ chưa từng có của Nga

Su-57 từng đối mặt với sự hoài nghi quốc tế, đặc biệt sau khi Ấn Độ rút khỏi chương trình hợp tác chế tạo tiêm kích thế hệ năm FGFA năm 2018 vì lo ngại về khả năng tàng hình, độ tin cậy của động cơ và mức độ chia sẻ công nghệ hạn chế.

Kể từ đó, Nga đã tìm cách khắc phục bằng việc đưa ra những nhượng bộ chưa từng có, bao gồm quyền truy cập đầy đủ mã nguồn, cho phép sửa đổi chung và đồng sản xuất tại các cơ sở của Ấn Độ như Hindustan Aeronautics Limited (HAL).

Động thái này cho thấy Nga đang chuyển hướng sang các hình thức hợp tác linh hoạt hơn, định vị mình như một lựa chọn đáng tin cậy thay thế các nhà cung cấp phương Tây. Một hợp đồng với Ấn Độ có thể xóa bỏ nghi ngại về khả năng tác chiến của Su-57.

Những khó khăn của Nga trong việc bán chiến đấu cơ Su-57, dù đã được trình diễn tại nhiều triển lãm hàng không quốc tế, xuất phát một phần từ việc máy bay này mới được triển khai hạn chế và tác động của các lệnh trừng phạt từ phương Tây. Sự ủng hộ của Ấn Độ, dựa trên kinh nghiệm vận hành các tiêm kích tiên tiến như Rafale và bề dày lịch sử thích ứng các phương tiện từ Nga, có thể mở ra cánh cửa cho thị trường Đông Nam Á, châu Phi và Trung Đông.

Giới quan sát đánh giá, thương vụ Su-57 với Ấn Độ sẽ mang lại sức sống mới cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga. Cần lưu ý rằng xuất khẩu vũ khí của Nga đã giảm mạnh trong những năm gần đây do sản xuất chậm lại, nguồn lực bị phân tán bởi chiến sự tại Ukraine và những khó khăn về công nghiệp dưới tác động của các lệnh trừng phạt quốc tế.

Theo báo cáo mới nhất của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), xuất khẩu vũ khí của Nga đã giảm 64% trong giai đoạn 2020 - 2024 so với 2015 - 2019.

Lợi ích kinh tế của thỏa thuận Su-57 với Ấn Độ còn vượt ra ngoài lĩnh vực quốc phòng. Việc Ấn Độ gia tăng nhập khẩu dầu Nga, hiện chiếm tỷ trọng đáng kể trong thương mại song phương có thể gián tiếp hỗ trợ nguồn vốn cho hợp tác này.

Các dây chuyền sản xuất chung sẽ giúp Nga tăng số lượng Su-57 trang bị cho không quân bằng cách giảm chi phí nhờ hiệu ứng quy mô và rút ngắn thời gian bàn giao. Lượng vốn bổ sung sẽ cho phép Nga tái đầu tư vào các dự án khác như vũ khí siêu vượt âm hoặc động cơ thế hệ mới.

Moscow cũng đang xem xét đầu tư để điều chỉnh Su-57 theo yêu cầu của Ấn Độ, có thể bao gồm tích hợp hệ thống điện tử hàng không hoặc tên lửa nội địa.

Với Nga, trong bối cảnh đối mặt với những hạn chế công nghiệp, các cơ sở tại Ấn Độ có thể đóng vai trò là trung tâm sản xuất bổ sung, cho phép nâng cấp và xuất khẩu nhanh hơn. Điều này sẽ nâng cao khả năng cạnh tranh của Su-57 trước các đối thủ như F-35, đặc biệt ở những thị trường tìm kiếm lựa chọn có giá cả phải chăng và ít ràng buộc hơn.

Thỏa thuận Su-57 với Ấn Độ không chỉ giải quyết nhu cầu cấp bách của New Delhi về tiêm kích hiện đại, mà còn mang lại cho Nga một cú hích chiến lược.

Bằng việc tận dụng ảnh hưởng thị trường của Ấn Độ, vượt qua các rào cản xuất khẩu và thúc đẩy đổi mới hợp tác, Nga có thể thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng giữa bối cảnh xung đột Ukraine vẫn tiếp diễn.

Tuy nhiên, thành công của thương vụ này sẽ phụ thuộc vào khả năng xử lý các sức ép địa chính trị, bao gồm lệnh trừng phạt từ Mỹ và mục tiêu tự chủ quốc phòng của Ấn Độ thông qua các chương trình như AMCA.

Kiều Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo: EurAsian Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/quan-su-quoc-phong/phan-tich/vi-sao-thuong-vu-su-57-voi-an-do-neu-thanh-cong-se-tao-cu-hich-lon-cho-nga-post1227906.vov