Vì sao tim đột ngột ngừng đập?

một ngày trướcBài gốc

Người bị ngừng tim cần được cấp cứu ngay tại chỗ bằng ép tim ngoài lồng ngực và hà hơi thổi ngạt nếu có. Ảnh: Hocboi.xyz.

Mỗi năm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết khoảng 18 triệu người tử vong vì các bệnh tim mạch, với nguyên nhân phổ biến nhất chính là ngừng tim.

Tim ngừng đập trong vài phút: Vì sao?

Trao đổi với Tri Thức - Znews, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết ngừng tim là tình trạng tim đột ngột mất khả năng co bóp và bơm máu, khiến các cơ quan - đặc biệt là não - không được cung cấp đủ oxy. Nếu không được cấp cứu trong vòng 3-5 phút, người bệnh có thể tử vong do tổn thương não không hồi phục.

Nguyên nhân ngừng tim rất đa dạng, nhưng thường liên quan đến bệnh lý tim mạch tiềm ẩn. Phổ biến nhất là nhồi máu cơ tim, hậu quả của việc mảng xơ vữa trong động mạch vành bị nứt vỡ, hình thành cục máu đông làm tắc mạch, gây hoại tử cơ tim và dẫn đến rối loạn nhịp hoặc ngừng tim.

Ngoài ra, các rối loạn nhịp tim ác tính như rung thất hoặc nhịp nhanh thất cũng là nguyên nhân thường gặp, đặc biệt ở những người có bệnh tim chưa được phát hiện như phì đại cơ tim, viêm cơ tim do virus hoặc bất thường điện học di truyền. Rung thất khiến tim co bóp hỗn loạn, không tạo được dòng máu hiệu quả.

Ngừng tim cũng có thể xảy ra sau đột quỵ não cấp, nhất là khi có xuất huyết não hoặc tắc mạch lớn, làm rối loạn trung tâm điều hòa tim mạch trong não. Trong một số trường hợp, ngừng tim là biến chứng của đột quỵ nặng không được kiểm soát kịp thời.

Nguyên nhân ngừng tim rất đa dạng, nhưng thường liên quan đến bệnh lý tim mạch tiềm ẩn. Ảnh: Freepik.

Theo bác sĩ Mạnh, lối sống hiện đại với nhiều yếu tố nguy cơ như căng thẳng kéo dài, thức khuya, dinh dưỡng thiếu cân bằng, hút thuốc, uống rượu bia, ít vận động và lạm dụng chất kích thích cũng góp phần thúc đẩy nguy cơ ngừng tim đột ngột.

Tình trạng thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường… đều tạo nền cho mạch máu bị xơ cứng và dễ vỡ. Khi trái tim hoạt động trong điều kiện thiếu oxy, thiếu dưỡng chất và liên tục phải bơm máu với áp lực cao, nguy cơ rối loạn nhịp và ngừng tim tăng mạnh.

"Không ít trường hợp người trẻ đột tử vì ngừng tim, chưa từng được chẩn đoán bệnh tim trước đó. Họ có thể chỉ thấy mệt nhẹ, hồi hộp, chóng mặt thoáng qua nhưng không kiểm tra sức khỏe. Khi sự cố xảy ra, không ai kịp can thiệp", bác sĩ Mạnh nói.

Đừng đợi tim "lên tiếng" mới lo sức khỏe

Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, ngừng tim hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và chủ động thay đổi lối sống. Điều quan trọng là không nên đợi đến khi cơ thể có dấu hiệu bất thường mới quan tâm đến sức khỏe.

Người từ 30 tuổi trở lên nên kiểm tra huyết áp, mỡ máu và đường huyết định kỳ. Với những người thường xuyên căng thẳng, thức khuya, thừa cân hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, việc khám chuyên khoa tim ít nhất mỗi năm một lần là cần thiết để sàng lọc nguy cơ.

Thay đổi thói quen sống là nền tảng bảo vệ tim mạch: bỏ thuốc lá, giảm muối, hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, tăng cường rau xanh, uống đủ nước và duy trì vận động hàng ngày. Một giấc ngủ sâu từ 7-8 giờ mỗi đêm giúp tim được nghỉ ngơi, giảm nguy cơ rối loạn nhịp.

Đặc biệt, người thừa cân cần kiểm soát chế độ ăn và tập luyện nhằm giảm chỉ số BMI và vòng bụng - những yếu tố liên quan mật thiết đến nguy cơ bệnh tim.

Nếu xuất hiện các triệu chứng như đau ngực, hồi hộp, khó thở, ngất, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám kịp thời. Phát hiện sớm các bất thường như rối loạn nhịp tim, hẹp động mạch vành hoặc phì đại cơ tim có thể giúp ngăn chặn nhiều ca ngừng tim đột ngột

Bác sĩ thực hiện ép tim ngoài lồng ngực kết hợp thổi ngạt để duy trì tuần hoàn và oxy cho não. Ảnh: BSCC.

Theo bác sĩ Phạm Văn Chính, khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khi phát hiện một người bị ngừng tim, điều đầu tiên cần làm là gọi ngay người hỗ trợ hoặc số cấp cứu 115, đồng thời đảm bảo môi trường xung quanh an toàn trước khi tiến hành các biện pháp cấp cứu.

Việc quan trọng nhất là thực hiện ép tim ngoài lồng ngực kết hợp thổi ngạt để duy trì tuần hoàn và oxy cho não. Ép tim cần được thực hiện mạnh và nhanh với tần số 100-120 lần/phút, vị trí ép là 1/2 dưới xương ức, độ lún thành ngực khoảng 5-6 cm.

"Sau mỗi 30 lần ép tim, tiến hành thổi ngạt 2 lần, mỗi lần khoảng 1 giây, sao cho thấy lồng ngực nạn nhân nở lên", bác sĩ Chính cho hay.

Sau đó, bạn cần tiếp tục cấp cứu cho đến khi có nhân viên y tế hỗ trợ hoặc nạn nhân có dấu hiệu hồi phục. Dù người bệnh có tỉnh lại, vẫn cần đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để xác định nguyên nhân và xử trí các biến chứng tiềm ẩn của ngừng tim.

Bác sĩ Ngô Đức Hùng, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cũng lưu ý khi gọi cho số máy khẩn cấp, bạn cần xưng danh và cho số điện thoại. Sau đó, người dân thông báo về loại tai nạn, tổn thương và mức độ nghiêm trọng, số lượng, độ tuổi của các nạn nhân. Bạn cũng cần mô tả rõ tình trạng nguy hiểm tại hiện trường và nói rõ địa điểm xảy ra tai nạn.

Phương Anh

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/vi-sao-tim-dot-ngot-ngung-dap-post1573175.html