Vương Kiện Lâm và Tập đoàn Vạn Đạt đã ở bên bờ vực sụp đổ do nợ nần. Ảnh: Sina.
Tỷ phú từng giàu nhất Trung Quốc bị thắt miệng túi
“Biện pháp hạn chế tiêu dùng cao” là cách tòa án Trung Quốc áp dụng với những cá nhân hay doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ theo bản án có hiệu lực. Theo đó, họ bị cấm thực hiện các khoản chi không thiết yếu cho sinh hoạt hay kinh doanh, nhằm thúc ép việc trả nợ.
Điều này đồng nghĩa với việc ông không được phép ngồi ghế hạng nhất hoặc hạng thương gia trên máy bay, tàu cao tốc, không được lui tới khách sạn hạng sao, hộp đêm, sân golf, cũng như không được mua bất động sản hay sản phẩm bảo hiểm – tài chính có giá trị lớn.
Theo Fengmian News, dữ liệu từ trang Qichacha cho thấy, gần đây Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Đạt Đại Liên cùng người đại diện pháp nhân là Vương Kiện Lâm đã bị đưa vào diện hạn chế tiêu dùng.
Trước đó, Trang tin kinh tế tài chính Yicai (Đệ Nhất Tài Kinh) dẫn thông tin từ trang công khai thi hành án của Trung Quốc cho biết, Tập đoàn Vạn Đạt Đại Liên vừa có thêm một khoản bị cưỡng chế thi hành, với số tiền hơn 400 triệu NDT, do Tòa án Tài chính Bắc Kinh áp dụng.
Vương Kiện Lâm là điển hình làm ăn giỏi, từng được mời tham dự Diễn đàn kinh tế thế giới. Ảnh: Sina.
Theo dữ liệu của ứng dụng Aiqicha, Tập đoàn Vạn Đạt được thành lập tháng 9/1992, đăng ký vốn 1 tỷ NDT, do ông Vương Kiện Lâm làm đại diện pháp luật. Lĩnh vực kinh doanh bao gồm xuất nhập khẩu hàng hóa, công nghệ và thương mại nội địa. Hiện Vạn Đạt do Vương Kiện Lâm và Công ty Đầu tư Hợp Hưng Đại Liên cùng nắm giữ.
Thông tin rủi ro cho thấy, công ty đang có nhiều khoản thi hành án, tổng giá trị vượt 5,3 tỷ NDT; ngoài ra, cổ phần tại nhiều công ty con của tập đoàn đã bị phong tỏa.
Vương Kiện Lâm sinh tháng 10/1954 tại tỉnh Tứ Xuyên, từng phục vụ trong quân đội Trung Quốc (PLA), sau đó chuyển công tác sang chính quyền thành phố Đại Liên. Năm 1989, ông sáng lập và làm Chủ tịch Tập đoàn Vạn Đạt, đưa doanh nghiệp phát triển thành tập đoàn quốc tế hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh bất động sản thương mại, du lịch – văn hóa và điện ảnh.
Vương Kiện Lâm cũng từng nắm giữ 20% cổ phần của Câu lạc bộ bóng đá Tây Ban Nha Atletico Madrid. Năm 2013, với tài sản 24,2 tỷ USD, Vương Kiện Lâm là người giàu nhất Trung Quốc, xếp thứ 29 toàn cầu. Năm 2016, ông là người giàu nhất châu Á (33,3 tỷ USD). Năm 2022, ông xếp thứ 39 Trung Quốc với tài sản 7,4 tỷ USD, theo Forbes.
Vương Kiện Lâm từng là đại biểu Đại hội toàn quốc ĐCS Trung Quốc lần thứ 17, Ủy viên thường vụ Chính Hiệp toàn quốc khóa 11 và hiện đang là Phó Chủ tịch Hiệp hội Công thương Trung Quốc.
Vương Kiện Lâm từng là gương mặt trang bìa của nhiều tạp chí kinh tế và là tác giả của nhiều cuốn sách dạy làm giàu. Trong ảnh là bìa cuốn "Triết học Vạn Đạt - Vương Kiện Lâm nói về đạo kinh doanh" do ông viết.
Những năm gần đây, Vương Kiện Lâm liên tục đối mặt với áp lực tài chính và tái cơ cấu tài sản. Tháng 5/2025, một khoản cổ phần của ông tại Wanda Commercial Management bị tòa án phong tỏa với giá trị hơn 300 triệu NDT, thời hạn từ 8/5/2025 đến 7/5/2027. Ngoài ra, nhiều tài sản khác của ông cũng bị đóng băng, tổng trị giá hơn 400 triệu NDT.
Để xoay vòng dòng tiền, Vương Kiện Lâm liên tục bán bớt tài sản: đầu năm nay, ông đã bán 48 tổ hợp trung tâm thương mại – giải trí Wanda Plaza với giá khoảng 50 tỷ NDT; tháng 4/2025, ông cũng chuyển nhượng 100% cổ phần công ty quản lý khách sạn Wanda cho Tongcheng Travel, qua đó rút hoàn toàn khỏi mảng quản lý khách sạn.
Tình hình bi đát của Vạn Đạt và Vương Kiện Lâm
Tình hình của Vương Kiện Lâm và Wanda Group hiện đang khá khó khăn — có nhiều dấu hiệu cho thấy công ty đang chịu áp lực rất lớn về tài chính, phải bán tài sản, bị phong tỏa cổ phần, và chịu các biện pháp thi hành án.
Nợ lớn và áp lực thanh toán ngắn hạn: Các khoản nợ đến hạn trong thời gian ngắn là rất lớn. Chẳng hạn, vào khoảng thời điểm gần đây Wanda Commercial Management có khoản nợ đến hạn trong 1 năm lên tới 40,1 tỷ NDT mà số tiền mặt khả dụng chỉ khoảng 15,1 tỷ NDT. Công ty cổ phần Wanda Group cùng các đơn vị trực thuộc cũng đang bị “thi hành án” (execution orders) vì không trả được các nghĩa vụ.
Bán tháo tài sản (asset sales), thoái vốn: Wanda đã bán nhiều Wanda Plaza (Tổ hợp trung tâm thương mại, văn hóa, giải trí) để lấy tiền mặt, giảm nợ. Ví dụ: bán 48 trung tâm Wanda Plaza với giá khoảng 50 tỷ NDT cho một tập đoàn liên kết gồm PAG, Tencent, JD.com, Sunshine Life Insurance... Bán toàn bộ cổ phần quản lý khách sạn — như vụ chuyển nhượng 100% cổ phần Wanda Hotel Management tại Hồng Kông cho Tongcheng Travel với giá 2,497 tỷ NDT để huy động vốn, giảm áp lực tài chính.
Chỉ trong tháng 5/2025, Vương Kiện Lâm đã phải bán 48 Wanda Plaza để lấy tiền trả nợ. Trong ảnh: Một tổ hợp thương mại - giải trí Wanda Plaza. Ảnh: Exmoo.
Cổ phần bị phong tỏa, tài sản bị đóng băng: Có nhiều lô cổ phần của Vương Kiện Lâm và Wanda bị tòa án phong tỏa; tổng giá trị cổ phần bị phong tỏa khoảng 490 triệu NDT trong các đợt khác nhau. Ngoài ra, nhiều đơn vị/công ty con của Wanda cũng có cổ phần bị phong tỏa, và các khoản thi hành án từ đủ phía.
Giảm thu nhập định kỳ, dòng tiền hoạt động suy giảm: Do bán nhiều Trung tâm Thương mại, tỷ lệ sở hữu bất động sản thương mại của Wanda giảm mạnh, thu nhập từ cho thuê (rental income) giảm dần theo năm, có tin nói giảm từ 39.1 tỷ NDT xuống còn 9.7 tỷ NDT trong năm 2024. Công ty phải phụ thuộc nhiều vào quản lý tài sản hơn là sở hữu trực tiếp, nhưng thu nhập từ phí quản lý không đủ bù đắp chi phí tài chính (lãi vay, nghĩa vụ ngân sách, trả nợ).
Chịu nhiều biện pháp pháp lý & hạn chế: Cổ phần bị phong tỏa, các khoản thi hành án gia tăng. Các biện pháp như “hạn chế tiêu dùng cao cấp” nếu là cá nhân hoặc doanh nghiệp không thực hiện bản án có hiệu lực — liên quan đến việc Vương Kiện Lâm bị hạn chế trong việc sử dụng vé máy bay hạng cao, khách sạn cao cấp, mua tài sản lớn, sản phẩm tài chính cao giá,…
Tương lai không mấy sáng sủa
Tập đoàn Vạn Đạt và ông chủ Vương Kiện Lâm rơi vào tình cảnh hiện nay do nhiều nguyên nhân.
Thứ nhất là thị trường bất động sản Trung Quốc nói chung gặp khó: giá nhà đất giảm, tốc độ bán hàng chậm, chi phí xây dựng cao hơn. Tiếp đến là thặng dư nợ lớn do mở rộng quá nhanh, quá rộng trong quá khứ: quá nhiều dự án lớn, đầu tư ra quốc tế quá lớn, kinh doanh nhiều mảng (bất động sản, văn hóa/giải trí, khách sạn, rạp chiếu phim...). IPO (chào bán công khai) bị trì hoãn hoặc thất bại, dẫn đến không huy động được vốn như mong muốn.
Cuối cùng, các cam kết với đối tác, nhà đầu tư chiến lược (ví dụ vụ PAG) có điều khoản mua lại (buyback) nếu IPO không thành công, khiến Vạn Đạt phải chịu trách nhiệm tài chính lớn khi không thực hiện được cam kết.
Tương lai của Vạn Đạt và ông chủ Vương Kiện Lâm được cho là không mấy sáng sủa. Ảnh: Sohu.
Tập đoàn Vạn Đạt và cá nhân ông Vương Kiện Lâm đang phải vật lộn với nhiều vấn đề tài chính và thực trạng có vẻ rất nghiêm trọng.
Nợ phải đáo hạn trong 1 năm: 40,1 tỷ NDT (Đây là con số nợ dài hạn phải chuyển thành trả trong thời gian ngắn – tức là áp lực tài chính rất lớn nếu không tái cấu trúc được).
Tiền mặt & tiền khả dụng tương đương khá ít: 15,1 tỷ NDT (được cho là thấp so với nợ ngắn hạn phải trả. Tổng số nợ lớn: 200,9 tỷ NDT (cuối tháng 6). Số nợ đang lưu hành trái phiếu đô la & nội địa cao: 12,3 tỷ NDT nội địa + ~1,8 tỷ USD trái phiếu quốc tế. Xếp hạng tín dụng / đánh giá rủi ro: Bị đánh giá thấp, bị hạ tín dụng, có rủi ro thanh khoản.
Khả năng phục hồi của Vạn Đạt được cho là vẫn có tia hy vọng nhưng rất khó và ẩn chứa nhiều rủi ro.
Theo Sina, Wforum
Thu Thủy