Vì sao xe điện Trung Quốc khiến EU phải học hỏi?

5 giờ trướcBài gốc

Xưởng lắp giáp xe điện của doanh nghiệp BYD, Trung Quốc. Ảnh: Công Tuyên-PV TTXVN tại Trung Quốc

Trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ sang kỷ nguyên xe điện (EV), một thực tế bất ngờ đang diễn ra: các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc, dẫn đầu là BYD, đang vượt trội hơn các đối thủ phương Tây về cả giá cả và chất lượng. Theo trang tin Oilprice.com, điều này không chỉ khiến các hãng xe nước ngoài mất đi đáng kể thị phần tại Trung Quốc mà còn buộc Liên minh châu Âu (EU) phải xem xét lại chiến lược và học hỏi từ chính những đối thủ mà họ từng "dạy" cách làm ô tô.

Sự trỗi dậy mạnh mẽ của xe điện Trung Quốc

Tháng 4 năm nay, BYD của Trung Quốc đã đạt được một cột mốc quan trọng khi bán được nhiều xe hơn Tesla tại thị trường châu Âu. Mặc dù có thể một phần do phản ứng của người tiêu dùng đối với những nỗ lực chính trị của tỷ phú Elon Musk, nhưng lý do cốt lõi hơn nằm ở chỗ xe điện của BYD đơn giản là tốt hơn và giá cả phải chăng hơn. Giờ đây, các nhà sản xuất ô tô phương Tây đang tìm cách học hỏi từ BYD và các công ty cùng ngành của Trung Quốc để làm cho sản phẩm của họ hấp dẫn và hợp túi tiền hơn với người mua.

Tập đoàn truyền thông Caixin Global có trụ sở ở Bắc Kinh mới đây đưa tin rằng các nhà sản xuất ô tô không phải của Trung Quốc đang "khai thác chuyên môn và chuỗi cung ứng địa phương trong nỗ lực giành lại thị phần đã mất". Thực tế là các nhà sản xuất ô tô nội địa Trung Quốc đã hoàn toàn thống trị thị trường xe điện tại quốc gia này, lấn át các hãng lớn nước ngoài. Trong chỉ 5 năm kể từ năm 2020, các nhà sản xuất ô tô không phải của Trung Quốc đã mất tới một phần ba thị phần tại thị trường tỷ dân vào tay các đối thủ nội địa. Theo Caixin Global, hiện tại, hơn 2/3 doanh số bán ô tô tại Trung Quốc đến từ các nhà sản xuất địa phương. Các hãng xe Đức đứng thứ hai với 13,2% thị phần, tiếp theo là Nhật Bản với 9,4% và Mỹ với 5,8%.

Tờ Financial Times (Anh) trong một bài phân tích chuyên sâu hồi tháng 4 đã dẫn lời một kỹ sư ô tô người Đức hài hước nhận xét rằng 20 năm trước, ô tô Trung Quốc hầu như chỉ là phiên bản sao chép các mẫu xe hàng đầu châu Âu. Nhưng giờ đây, câu chuyện đã đảo ngược: các công ty ô tô châu Âu đang phải nỗ lực phát triển những tính năng mà đối thủ Trung Quốc đã có sẵn trên xe của họ. Điều này tương tự như những gì đã xảy ra với thiết bị năng lượng gió và năng lượng mặt trời: xe điện Trung Quốc không chỉ tốt hơn mà còn rẻ hơn đáng kể so với các lựa chọn thay thế của châu Âu và Mỹ.

Chiến lược học hỏi ngược của EU

Đây là một vấn đề rõ ràng đối với phương Tây, nơi đã nhận ra rằng sự cạnh tranh từ Trung Quốc đang trở thành thách thức nghiêm trọng đối với các công ty của họ ở nhiều ngành công nghiệp. Để đối phó với vấn đề này, EU đã chuyển sang áp dụng thuế nhập khẩu đối với xe điện Trung Quốc. Về cơ bản, điều này có thể khiến EU phải trợ cấp mãi mãi cho xe điện nội địa, vì các nhà sản xuất ô tô châu Âu đang vật lộn để giảm chi phí xuống dưới một mức nhất định, vẫn còn cao hơn so với xe động cơ đốt trong.

Tuy nhiên, bản thân các nhà sản xuất ô tô châu Âu lại muốn học hỏi từ Trung Quốc. Vì vậy, EU đang học theo một chiến lược mà Trung Quốc đã áp dụng trong nhiều thập kỷ: yêu cầu các công ty nước ngoài chia sẻ chuyên môn để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường. Giờ đây, EU muốn BYD và các công ty Trung Quốc cung cấp quyền tiếp cận vào bí quyết của họ cho các hãng ô tô châu Âu.

Một cách giải thích dễ hiểu về sự trỗi dậy của xe điện Trung Quốc là tập trung vào các khoản trợ cấp của nhà nước. Chính phủ Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ USD vào các nhà sản xuất ô tô để sản xuất xe điện và khuyến khích người mua chuyển sang sử dụng xe điện thông qua nhiều ưu đãi khác nhau. Tuy nhiên, đây không phải là toàn bộ câu chuyện.

Toàn bộ câu chuyện phải bao gồm thực tế rằng các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã trở nên rất giỏi trong việc sản xuất xe điện. Trong khi đó, ở châu Âu, các đồng nghiệp của họ lại tập trung vào các vấn đề như tỷ lệ phụ nữ trong hội đồng quản trị hay cắt giảm khí thải. Trung Quốc hiện đang loại bỏ dần các chương trình trợ cấp cho xe điện, vì mục tiêu của họ đã đạt được: xe điện đã chuyển từ phân khúc ngách sang phổ thông.

Ngược lại, khi châu Âu cố gắng loại bỏ dần các khoản trợ cấp, doanh số bán hàng ngay lập tức giảm mạnh, vì những chiếc xe quá đắt so với những gì chúng cung cấp. Đây chính là nguyên nhân gốc rễ của vấn đề trong việc chấp nhận xe điện ở phương Tây, và chính các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể giúp giải quyết vấn đề này.

Tuy nhiên, cần lưu ý một điều: các ngành công nghiệp Trung Quốc đôi khi quá chú trọng vào tăng trưởng. Lĩnh vực bất động sản là một ví dụ, và giờ đây, có thể đến lượt các nhà sản xuất xe điện. Một đại lý lớn của BYD ở miền Đông Trung Quốc gần đây đã phá sản. Điều này cho thấy các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có thể cần thị trường quốc tế nhiều như các nhà sản xuất ô tô châu Âu cần chuyên môn về xe điện của Trung Quốc.

Đây có thể là một sự kết hợp hoàn hảo, mở ra cơ hội hợp tác hai chiều để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp xe điện toàn cầu, thay vì một cuộc chiến tranh thương mại không hồi kết. Nhưng liệu phương Tây có sẵn lòng học hỏi và hợp tác để cùng nhau định hình tương lai của ngành công nghiệp này?

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/vi-sao-xe-dien-trung-quoc-khien-eu-phai-hoc-hoi-20250604154051767.htm