Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn. (Ảnh: Reuters)
Là một nền quân chủ lập hiến từ năm 1932, Thái Lan dùng các chuyến công du hoàng gia để thực hiện mục đích đối ngoại, trong đó có hai chuyến thăm Mỹ của cố Quốc vương Bhumibol Adulyadej – thân phụ của Quốc vương Vajiralongkorn – vào thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh những năm 1960.
Trung Quốc hiện là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Thái Lan, với kim ngạch hàng hóa từ Trung Quốc đạt 80 tỷ USD năm 2024. Bắc Kinh cũng là nguồn khách du lịch hàng đầu của Thái Lan, là nhà đầu tư lớn trong các lĩnh vực như ô tô và công nghiệp chế tạo.
Thái Lan là nơi sinh sống của cộng đồng người gốc Hoa đông đảo, trong đó có những người đứng đầu trong các ngành công nghiệp, kinh doanh và chính trị.
“Thái Lan và Trung Quốc có mối liên kết đặc biệt, chúng tôi coi họ như anh em, và họ coi chúng tôi như người thân trong gia đình”, cựu Ngoại trưởng Thái Lan Tej Bunnag, người từng là Đại sứ tại Bắc Kinh, cho biết.
Trong thông cáo về chuyến thăm của Quốc vương Vajiralongkorn và Hoàng hậu Suthida, Chính phủ Thái Lan khẳng định hoạt động này “phản ánh tình hữu nghị bền chặt và sự hiểu biết sâu sắc giữa hai quốc gia ở mọi cấp độ”.
Tại Bắc Kinh, Quốc vương dự kiến sẽ hội kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Cường, dù không có thỏa thuận song phương nào dự kiến được ký kết trong chuyến đi.
Kể từ khi lên ngôi năm 2016, Quốc vương Vajiralongkorn mới chỉ thực hiện một chuyến công du chính thức ra nước ngoài, tới Bhutan vào tháng 4 năm nay.
“Trung Quốc là quốc gia lớn đầu tiên mà Nhà vua Maha Vajiralongkorn thăm chính thức. Điều này thể hiện tầm quan trọng to lớn mà cả hai bên dành cho việc thúc đẩy quan hệ song phương”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết trong buổi họp báo tuần trước.
Dù từng nhận được lời mời, cố Quốc vương Bhumibol – người trị vì suốt 7 thập kỷ – chưa từng đến thăm Trung Quốc. Thay vào đó, ông cử đại diện, trong đó có Thái tử Vajiralongkorn (nay là Quốc vương) tới Bắc Kinh năm 1987.
“Hãy nhìn vào các quốc gia có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc, nguyên thủ của hầu hết các nước đó đều đã đến Bắc Kinh, ngoại trừ Thái Lan trong một thời gian dài. Việc quân vương đang trị vì của Thái Lan thăm chính thức Trung Quốc là điều mà Bắc Kinh đã mong muốn từ lâu”, nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế Sitthiphon Kruarattikan của Đại học Thammasat (Bangkok), cho biết.
Chuyến thăm diễn ra chỉ vài tuần sau khi Hoàng thái hậu qua đời, trong thời kỳ quốc tang chính thức, cho thấy tầm quan trọng đặc biệt mà Hoàng gia Thái Lan dành cho Trung Quốc.
Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Thái Lan ngày càng rộng và sâu sắc. Các chuyên gia lưu ý rằng chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, gây rủi ro lớn cho nền kinh tế Đông Nam Á.
“Trung Quốc là một cường quốc và họ nhìn nhận vấn đề ở tầm toàn cầu. Còn chúng tôi là một quốc gia nhỏ ở Đông Nam Á, và phải luôn giữ thế cân bằng trong quan hệ đối ngoại”, cựu Ngoại trưởng Tej nói.
Bình Giang