Tại hội nghị Tổng kết 50 năm Văn học - Nghệ thuật TP.HCM diễn ra mới đây, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết sẽ ngừng dự án nhà ở để mở rộng không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại khu vực Bến Nhà Rồng (phường Xóm Chiếu) để làm công viên cây xanh, kết hợp mở rộng đường Nguyễn Tất Thành.
Đồng thời Bí thư Thành ủy TP cũng thông tin khu đất số 1 Lý Thái Tổ nằm giữa đường Lý Thái Tổ - Hùng Vương - Trần Bình Trọng (ngã sáu Cộng Hòa) cũng sẽ được chuyển đổi thành một công viên.
Đề xuất phương án xây dựng công viên
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM (NN&MT), khu đất số 1 Lý Thái Tổ nay thuộc phường Vườn Lài có diện tích khoảng 44.312,3 m². Hiện trạng sử dụng khi phê duyệt là Nhà khách Chính phủ và 7 căn biệt thự trong khuôn viên nhà đất này đang để trống.
Khu đất số 1 Lý Thái Tổ sẽ chuyển thành một công viên. Ảnh: NC
TP.HCM và Bộ Ngoại giao nhận thấy nhà đất số 1 đường Lý Thái Tổ nằm ở vị trí đắc địa nhưng đã bỏ hoang nhiều năm mà chưa có phương án sử dụng khả thi nên đã báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM và Ban cán sự đảng Bộ Ngoại giao thống nhất chuyển giao nhà, đất này về UBND TP quản lý, sử dụng.
Ngày 23-12-2024, Bộ Ngoại giao có tờ trình trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương thực hiện phương án chuyển giao cơ sở nhà, đất số 1 Lý Thái Tổ, đang được giao cho Bộ Ngoại giao quản lý về UBND TP quản lý, sử dụng. Đến nay, phương án sắp xếp lại, xử lý cơ sở nhà đất này chưa được phê duyệt.
Định hướng của TP về khu đất là sau khi tiếp nhận sẽ thực hiện việc đầu tư, xây dựng dự án về công trình công cộng để phục vụ nhu cầu của người dân TP.
Để có cơ sở thực hiện dự án công trình công cộng tại khu đất số 1 Lý Thái Tổ, Sở NN&MT đề xuất Bí thư Thành ủy xem xét trình tự thực hiện dự án theo một trong hai phương thức gồm: Phương thức đầu tư công hoặc phương thức đối tác công tư (Hợp đồng BT không yêu cầu thanh toán).
Đối với dự án cải tạo mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh, Sở NN&MT TP.HCM đã đề xuất giải pháp và các bước thực hiện dự án cải tạo, mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh TP.HCM theo quy mô mới.
Sẽ ngừng dự án nhà ở tại Khu đất cảng Nhà Rồng - Khánh Hội liền mạch với bến Nhà Rồng - Bảo tàng Hồ Chí Minh để tổ chức Không gian văn hóa Hồ Chí Minh, công viên... Ảnh: NC
Cụ thể, để có cơ sở thực hiện dự án, Sở NN&MT TP đề xuất Bí thư Thành ủy TP xem xét trình tự thực hiện dự án theo một trong hai phương thức là đầu tư công hoặc đối tác công tư (Hợp đồng BT không yêu cầu thanh toán).
Rất cần thiết để bổ sung đất để làm công viên
Ủng hộ chủ trương xây dựng công viên tại khu vực trung tâm TP, bà Nguyễn Thị Hoàng, người dân phường Vườn Lài - TP.HCM, cho biết các khu đất này đều trong khu vực có mật độ dân cư và xây dựng cao, nếu được làm công viên sẽ tạo ra một lá phổi xanh cho TP, giúp điều hòa không khí, giảm ô nhiễm và tiếng ồn.
"Hiện TP.HCM đang thiếu hụt mảng xanh, nhất là khu vực trung tâm TP. Do vậy cần tạo không gian công cộng, xây dựng sân chơi để người dân giải trí, rèn luyện sức khỏe, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống" - bà Nguyễn Thị Hoàng chia sẻ.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Công Thành, người dân phường Sài Gòn cho rằng đất ở khu trung tâm có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên việc chọn bảo tồn văn hóa, lịch sử, tạo không gian xanh cho người dân là điều cần thiết hơn.
"Chúng tôi tin rằng việc tạo không gian xanh, nâng cao chất lượng sống và giá trị văn hóa lâu dài là một bước đi đúng đắn của TP.HCM. Điều này thể hiện sự ưu tiên chất lượng cuộc sống cho người dân của chính quyền TP"- ông Thành nói.
TS Đinh Quang Diệp, nguyên Trưởng bộ môn Cảnh quan và Kỹ thuật Hoa viên- trường đại học Nông Lâm TP.HCM chia sẻ, việc sử dụng hai khu đất có vị trí đắc địa để xây dựng công viên và không gian xanh công cộng là một chủ trương đúng đắn và cần thiết, mang lại nhiều lợi ích lớn cho đô thị và người dân.
"Hiện nay trên địa bàn TP.HCM còn thiếu mảng xanh và công viên. Do vậy việc bổ sung quỹ đất để làm công viên là vô cùng cần thiết. Việc xây dựng công viên ở vị trí trung tâm sẽ thành biểu tượng của TP, nơi tổ chức các sự kiện văn hóa, cộng đồng quan trọng.
Đồng thời cũng giúp nó còn ý mang một ý nghĩa bảo tồn, một số khu đất vàng có thể gắn liền với các di tích hoặc yếu tố lịch sử cần được bảo tồn và phát huy giá trị, như trường hợp khu vực Bến Nhà Rồng.
Hơn nữa nơi đây cũng sẽ tạo ra một không gian chung để mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội đều có thể tiếp cận và sử dụng, tăng cường sự tương tác và gắn kết cộng đồng"- TS Đinh Quang Diệp nhấn mạnh.
TP.HCM tăng cường đầu tư mảng xanh
Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, theo chỉ tiêu đề ra, đến năm 2025 diện tích diện tích cây xanh đô thị đạt không dưới 0,65m²/người (hướng tới 2030 không dưới 1m²/người).
Trong đó đầu tư xây dựng mới tối thiểu 150 ha đất công viên công cộng, tăng thêm 10 ha mảng xanh công cộng và trồng mới và cải tạo 30.000 cây xanh.
Đối với cây xanh, toàn bộ các tuyến đường có vỉa hè ổn định, có quy mô và điều kiện hạ tầng phù hợp (từ 3m trở lên) đều được trồng cây xanh.
TP đã phát triển được 237,51 ha/150 ha công viên công cộng, đạt 158% so với kế hoạch, tăng 54,04ha/10ha mảng xanh công cộng, đạt 540% kế hoạch.
Đồng thời TP cũng đã trồng mới và cải tạo 42.534 cây xanh công cộng/30.000 cây xanh, đạt 140% .
Dự kiến, đến hết năm 2025, TP tăng thêm 242,5 ha đất công viên công cộng, tương đương 0,74 m2/người, đạt 161% so với chỉ tiêu đề ra.
NGUYỄN CHÂU