Sự khác biệt giữa viêm họng cấp và viêm họng mạn tính
Viêm họng cấp tính thường chủ yếu do virus. Viêm họng cấp tính chỉ diễn ra trong thời gian ngắn dưới 14 ngày. Viêm họng mạn tính kéo dài nhiều tuần.
Viêm họng cấp có thể xuất hiện riêng biệt hoặc thường có thêm viêm amidan khẩu cái. Ngoài ra, bệnh có thể còn kèm thêm viêm mũi, viêm xoang,… hoặc trong các bệnh nhiễm khuẩn lây của đường hô hấp trên như cúm, sởi,…
Viêm họng cấp do virus phổ biến hơn do vi khuẩn
Thống kê cho thấy nguyên nhân gây viêm họng cấp phần lớn là virus hoặc vi khuẩn.
Viêm họng do virus: Các virus thường gặp như virus hợp bào hô hấp (RSV), Adenovirus, virus cúm, virus Herpes, virus zona,…
Viêm họng do vi khuẩn: Các vi khuẩn gây bệnh bao gồm liên cầu tan huyết nhóm A, Haemophilus influenzae, tụ cầu vàng, Moraxella catarrhalis và các vi khuẩn kỵ khí.
Khi thời tiết thay đổi, đặc biệt là vào mùa lạnh, thời tiết giao mùa. Cơ thể dễ bị nhiễm virus khiến sức đề kháng suy giảm, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công.
Viêm họng cấp có thể lây nhiễm từ người sang người. Con đường lây nhiễm chủ yếu qua các giọt bắn nước bọt, nước mũi khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Để tránh lây nhiễm, cần tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với người nghi mắc bệnh về đường hô hấp. Ngoài ra cũng không nên sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh như khăn lau, dụng cụ ăn uống.
Viêm họng cấp do virus phổ biến hơn do vi khuẩn. Cả hai nguồn gây bệnh đều có thể để lại hậu quả nặng nề nhất là ở trẻ em. Do vậy, việc chẩn đoán chính xác bệnh viêm họng cấp là cần thiết để chỉ định các liệu pháp điều trị thích hợp, đảm bảo ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và hạn chế phẫu thuật, nhất là viêm họng cấp do liên cầu khuẩn.
Biểu hiện viêm họng cấp và biến chứng
Viêm họng cấp thường xảy ra đột ngột với triệu chứng thường gặp như:
Sốt đột ngột, đau nhức người.
Họng đau rát, đau khi nuốt hoặc nói chuyện.
Có thể có ho khan hoặc ho có đờm.
Khám họng thấy niêm mạc họng đỏ, Amidan sưng nề, có thể có chấm mủ trắng.
Hạch góc hàm ấn thấy đau, sưng các hạch vùng cổ.
Bệnh viêm họng cấp thường có thể khỏi sau 3-5 ngày nếu như do virus gây bệnh. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị sớm, nguy cơ dẫn đến những biến chứng nặng hơn như áp xe thành sau họng, viêm tấy vùng cổ; người bệnh có thể bị viêm các vị trí thông với họng như viêm thanh khí phế quản, viêm phổi, viêm tai giữa cấp, viêm mũi viêm xoang cấp;… Những trường hợp bệnh nặng, virus có thể xâm nhập vào tim gây viêm cơ tim, xâm nhập vào não gây viêm não.
Lời khuyên thầy thuốc
VIêm họng cấp là vấn đề thường gặp, nếu viêm họng cấp có các biểu hiện sau cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị.
Triệu chứng không thuyên giảm và kéo dài trên 3 ngày.
Khó nói hoặc khó nuốt không ăn uống được.
Khó thở, khó há miệng.
Sưng nề vùng cổ.
Nổi ban đỏ ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể.
Bệnh gây mệt mỏi, khó chịu nhiều (lo ngại giai đoạn sớm xuất hiện các biến chứng nặng virus có thể xâm nhập vào não, tim).
Viêm họng cấp gây ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ, chất lượng công việc và học tập.
Để phòng ngừa bệnh viêm họng cấp, bạn có thể tham khảo các biện pháp dưới đây:
Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đặc biệt là bàn tay.
Nâng cao sức đề kháng bằng cách ăn đầy đủ các nhóm chất: đạm, bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Nhất là chú ý bổ sung vitamin A, B12, C, D, Folate, Canxi, Sắt, Magie.
Vệ sinh răng miệng hằng ngày, nhất là sau mỗi bữa ăn.
Đảm bảo vệ sinh ăn uống, giữ môi trường sống xung quanh luôn sạch sẽ, thông thoáng.
Giữ ấm vùng cổ khi thời tiết chuyển lạnh hoặc giao mùa bằng cách sử dụng khăn choàng cổ, đeo khẩu trang. Súc miệng bằng nước muối sinh lý thường xuyên.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên để cơ thể luôn khỏe mạnh.
BS. Nguyễn Văn Tâm