Tìm ra giải pháp hợp lý phù hợp điều kiện trong nước
Trong công tác nghiên cứu khoa học và sản xuất kinh doanh, để có được sự phát triển ổn định và bền vững, bên cạnh việc sớm làm chủ các công nghệ truyền thống, Viện Nghiên cứu Cơ khí (Bộ Công Thương) đi lên từ các kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ, nghiên cứu phát triển và hiện đại hóa các công nghệ nền.
Tới nay, năng lực cán bộ Viện đã có bước tiến nhảy vọt không chỉ trong công tác nghiên cứu, thiết kế, mà Viện còn đủ năng lực làm tổng thầu EPC hay EPCM cho nhiều lĩnh vực.
Cụ thể, trong lĩnh vực ô tô, xe máy, thời gian qua, thực hiện nhiệm vụ và chỉ đạo của Bộ Công Thương, Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME) đã và đang tích cực tham gia ngành công nghiệp hỗ trợ trong lĩnh vực sản xuất ô tô, xe máy.
Hiện nay, Viện là đơn vị đứng đầu trong nước về thiết kế, chế tạo và cung cấp được các dây chuyền thiết bị đồ gá hàn thân vỏ ô tô theo tiêu chuẩn của nhiều hãng xe lớn như: BMW, Honda, Toyota, Hyundai, Ford, Vinfast…
Viện cũng đã thành công trong việc thiết kế và cung cấp các dây chuyền đồ gá hàn và lắp ráp thân vỏ các dòng xe điện: VFe34, VF8, VF9, VF5, VF6, VF7, VF3, LIMO7, các dòng xe Ebus 10.5 m, Ebus 12 m, Ebus 8.6 m và hiện đang tiếp tục cung cấp dây chuyền cho các dòng xe mới như: Minivan, VF71, Ebus 6m…
Trong lĩnh vực nhà máy phát điện nhiệt dư, nắm bắt được nhu cầu tận dụng nhiệt dư để phát điện sẽ giúp các doanh nghiệp tiết kiệm hàng trăm, nghìn tỷ đồng, nhất là các nhà máy thép, xi măng, Viện đã sớm đầu tư nghiên cứu, tăng cường hợp tác với các đối tác quốc tế để làm chủ thiết kế, chế tạo, tích hợp dây chuyền thiết bị.
Năm 2024, các công ty xi măng: Vicem Hoàng Mai, Bỉm Sơn, Hoàng Thạch đã tin tưởng trao cho Viện hợp đồng EPC xây dựng nhà máy phát điện sử dụng nhiệt dư cho các nhà máy xi măng của họ.
Trong lĩnh vực năng lượng mới và chuyển đổi xanh, đồng hành cùng chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, viện đã tổ chức các đoàn kỹ sư chuyên ngành tham gia nghiên cứu, khảo sát các nhà máy điện mặt trời được đầu tư tại Trung Quốc, Malaysia, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp… và tìm ra giải pháp hợp lý phù hợp với điều kiện trong nước.
NARIME đã thực hiện “Thiết kế, cung cấp lắp đặt và thử nghiệm hệ thống phao và neo” cho dự án Nhà máy điện mặt trời Đa Mi với công suất 47,5MW. Công trình được đưa vào lắp đặt ổn định tại hồ Đa Mi (Bình Thuận) với hệ pin mặt trời nổi trên hồ được đấu nối đồng bộ với hệ thống phao và thiết bị điện, điều khiển.
Tiếp nối thành công của dự án Nhà máy điện mặt trời Đa Mi, NARIME đã thiết kế, cung cấp lắp đặt hệ thống neo và phụ kiện cho các nhà máy điện mặt trời trên hồ Tầm Bó và hồ Gia Hoét.
Mở ra hướng phát triển mới cho ngành cơ khí chế tạo
Trong lĩnh vực công nghệ cao, Viện Nghiên cứu Cơ khí đã chủ động đầu tư về nhân lực, tài chính, hợp tác với các đơn vị trong và ngoài nước để từng bước làm chủ công tác tính toán, thiết kế, tích hợp các hệ thống tự động ứng dụng công nghệ của cách mạng công nghiệp 4.0.
Một vài công trình điển hình là: Thiết kế, cung cấp, lắp đặt và hướng dẫn vận hành dây chuyền lắp bánh xe tự động có sử dụng robot; thiết kế, cung cấp, lắp đặt và hướng dẫn vận hành hệ thống Robot bốc xếp hàng tự động” tại Công ty Cổ phần Bột giặt Lix với công suất lên tới 400 tấn/ngày; thiết kế, chế tạo, tích hợp hệ thống phân loại 70.000 sản phẩm/ngày có sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho Công ty Cổ phần Tiếp vận Thế Kỷ.
Trong lĩnh vực thủy điện, đến nay, viện đã cùng các đơn vị cơ khí trong nước tự lực trong việc thiết kế, chế tạo các thiết bị cơ khí thủy công cho hơn 29 công trình thủy điện vừa và lớn trong nước, trong đó có công trình thủy điện Sơn La (2400 MW) và Lai Châu (1200 MW), tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho ngành cơ khí trong nước, giảm giá thành sản phẩm, góp phần phát điện sớm 3 năm với thủy điện Sơn La và 1 năm với thủy điện Lai Châu mang lại hiệu quả kinh tế cao cho các dự án này.
Trong lĩnh vực nhiệt điện, Viện đã từng bước làm chủ công nghệ thiết kế, chế tạo hệ thống lọc bụi tĩnh điện, hệ thống thải tro xỉ, hệ thống bốc dỡ than, hệ thống phòng cháy chữa cháy các nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, Thái Bình 1, Sông Hậu 1, Nghi sơn 2.
Đặc biệt, dự án nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, tích hợp và đưa vào vận hành thành công hệ thống bốc dỡ, vận chuyển than cho nhà máy nhiệt điện Sông Hậu 1 với tỷ lệ nội địa hóa đạt 50,6% tương đương với thiết bị công nghệ từ các nước G7 là dự án đầu tiên trong nước thực hiện, mở ra hướng phát triển mới cho ngành cơ khí chế tạo trong nước.
Ngoài ra, trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng, Viện đã phối hợp với Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam thực hiện dự án khoa học công nghệ quy mô lớn: “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các thiết bị chủ yếu cho dây chuyền đồng bộ sản xuất xi măng lò quay công suất 2500 T clinke/ngày, thay thế nhập ngoại, thực hiện tiến trình nội địa hóa” đạt tỷ lệ nội địa hóa khoảng 40% giá trị…
Trong lĩnh vực nhà máy điện hạt nhân, công nghiệp đường sắt, thực hiện chương trình phát triển điện hạt nhân, công nghiệp đường sắt của Chính phủ và nhiệm vụ được Bộ Công Thương giao. Trong thời gian qua Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME) đã sớm tập trung nghiên cứu, chuẩn bị nguồn nhân lực với 14 kỹ sư được đào tạo trình độ Thạc sỹ điện hạt nhân tại Hàn quốc, thành lập các tổ nghiên cứu chuyên ngành để sẵn sàng tham gia chương trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân và công nghiệp đường sắt tại Việt Nam.
Quỳnh Nga