Trong bối cảnh toàn cầu đẩy mạnh quá trình chuyển đổi năng lượng, hydrogen – đặc biệt là hydrogen xanh – đang nổi lên như một trong những giải pháp trọng tâm giúp giảm phát thải carbon trong các lĩnh vực sản xuất điện, giao thông và công nghiệp nặng. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này.
Ảnh minh họa.
Theo chiến lược phát triển năng lượng quốc gia, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ đạt sản lượng hydrogen từ năng lượng tái tạo và các quá trình có thu giữ carbon ở mức 100.000 đến 500.000 tấn/năm, và tăng lên 10–20 triệu tấn/năm vào năm 2050. Đây được kỳ vọng là bước đột phá trong nỗ lực hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng 0 tại Hội nghị COP26.
Phát biểu tại Diễn đàn về hiện thực hóa nền kinh tế hydrogen Việt Nam, ông Mai Duy Thiện – Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam – cho rằng hydrogen xanh không chỉ là giải pháp năng lượng sạch mà còn là yếu tố chiến lược toàn cầu. Nguồn năng lượng này có thể được ứng dụng rộng rãi mà không phát thải khí nhà kính trong suốt vòng đời sử dụng.
Đồng quan điểm, ThS. Nguyễn Văn Thạo (Viện Năng lượng – Bộ Công Thương) nhấn mạnh, hydrogen xanh là một trong những trụ cột chính trong lộ trình chuyển dịch năng lượng toàn cầu. Ông cho rằng Việt Nam đang có lợi thế lớn nhờ tiềm năng phát triển điện gió ngoài khơi, điện mặt trời, cùng với vị trí địa lý gần các thị trường tiêu thụ lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc. Đây chính là nền tảng quan trọng để Việt Nam có thể vươn lên thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu hydrogen xanh của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Theo ông Thạo, nếu có sự đồng hành chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, hydrogen hoàn toàn có thể trở thành một ngành công nghiệp chiến lược mới của Việt Nam. Việc đầu tư sớm vào lĩnh vực này không chỉ phục vụ cho thị trường nội địa mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu đầy tiềm năng trong tương lai.
Mặc dù được đánh giá có tiềm năng lớn, nhưng hiện nay ngành công nghiệp hydrogen tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu, đối mặt với nhiều thách thức về công nghệ, vốn đầu tư và khung pháp lý. Các chuyên gia nhận định rằng việc hợp tác quốc tế là chìa khóa để vượt qua những rào cản này.
Thông qua hợp tác với các quốc gia có kinh nghiệm như Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc hay Đan Mạch, Việt Nam có thể tiếp cận công nghệ điện phân nước tiên tiến, mô hình lưu trữ – vận chuyển hydrogen an toàn, cũng như cơ chế tài chính xanh để giảm chi phí và rủi ro khi triển khai các dự án.
Không chỉ vậy, hợp tác quốc tế còn giúp Việt Nam xây dựng các chiến lược phù hợp với điều kiện trong nước, hạn chế những sai lầm về chính sách trong quá trình phát triển. Đây cũng là cơ hội để thu hút đầu tư nước ngoài, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu và nâng cao năng lực sản xuất hydrogen trong nước, tiến tới xuất khẩu các sản phẩm năng lượng sạch.
Theo các chuyên gia, muốn hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần đồng thời phát triển hydrogen xanh và amoniac xanh, xây dựng cơ sở hạ tầng phù hợp và đầu tư mạnh mẽ vào đổi mới công nghệ.
Hydrogen xanh đang mở ra một chương mới trong chiến lược phát triển năng lượng bền vững của Việt Nam. Với tiềm năng lớn và quyết tâm mạnh mẽ, nền kinh tế hydrogen không chỉ giúp đất nước đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0, mà còn trở thành lĩnh vực chiến lược, đóng góp vào vị thế năng lượng sạch của Việt Nam trên trường quốc tế.
BN