Việt Nam duy trì sức chống chịu ấn tượng trong bối cảnh toàn cầu biến động

một giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi phải định vị lại mình trong bối cảnh toàn cầu và tạo đột phá trong huy động nguồn lực, đổi mới mô hình tăng trưởng và hướng tới phát triển bền vững.

Diễn đàn “Định vị Việt Nam trong bối cảnh mới và tầm nhìn chiến lược kinh tế – tài chính 2026-2030” nhằm nhận diện cơ hội, thách thức, xác định dư địa và động lực tăng trưởng, đồng thời đề xuất các bước đi và giải pháp chiến lược cho giai đoạn tới.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung phát biểu tại diễn đàn.

Thông điệp chính của Diễn đàn là cần xây dựng mô hình tăng trưởng mới dựa trên năng suất, hiệu quả đầu tư, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, kết hợp hài hòa động lực truyền thống với các động lực mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tri thức.

Thứ trưởng kỳ vọng Diễn đàn sẽ đưa ra những phân tích sâu sắc và kiến nghị chính sách đột phá, góp phần hình thành mô hình tăng trưởng mới cho giai đoạn 2026–2030.

Việc đổi mới mô hình tăng trưởng đòi hỏi sự liên kết giữa Nhà nước, khu vực tư nhân và FDI: Nhà nước kiến tạo hạ tầng và pháp lý; tư nhân dẫn dắt đổi mới; FDI bổ sung nguồn lực và chuyển giao công nghệ. Đồng thời cần khai thác hiệu quả không gian tăng trưởng từ các vùng, địa phương và các cực tăng trưởng để đạt mục tiêu phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn 2045.

TS Nguyễn Như Quỳnh, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế – tài chính cho biết, tăng trưởng của Việt Nam phục hồi nhanh trong giai đoạn đầu của Chiến lược 2021–2030. Dù tăng trưởng toàn cầu chỉ khoảng 3,5% trong giai đoạn 2022–2023, Việt Nam vẫn nằm trong nhóm phục hồi mạnh, đạt trên 7% năm 2024 và dự kiến khoảng 8% năm 2025 nhờ nền tảng tăng trưởng tích cực.

Các chuyên gia, diễn giả tham dự phiên thảo luận.

Tuy vậy, mục tiêu tăng trưởng sắp tới đối mặt nhiều thách thức, như thiên tai kéo dài, căng thẳng thuế quan từ tháng 4/2025 và các biến động toàn cầu liên quan đến xung đột, công nghệ, an ninh năng lượng và biến đổi khí hậu.

Trong nước, kinh tế vẫn chịu áp lực từ cấu trúc lạc hậu, năng lực cạnh tranh thấp, nguy cơ mắc kẹt bẫy thu nhập trung bình, già hóa dân số và các điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng, nhân lực. Đặc biệt, nhu cầu đầu tư hạ tầng rất lớn khi Việt Nam đặt mục tiêu hoàn thiện mạng lưới giao thông, điện và hạ tầng thông tin đến năm 2030.

Việt Nam cũng đặt ra các mục tiêu cao cho 5 năm tới: tăng trưởng GDP hai con số, GDP/người trên 8.500 USD, năng suất lao động tăng 8,5% và TFP đóng góp trên 50%.

TS Nguyễn Như Quỳnh cho rằng, để đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số, toàn bộ nền kinh tế, từ các ngành nhỏ đến công nghiệp và dịch vụ đều phải tạo ra bước nhảy vọt và chuyển lên mức tăng trưởng cao hơn.

Ông nhấn mạnh rằng sẽ không thể có kết quả mới nếu không đổi mới cách làm. Điều cốt lõi là áp dụng tư duy phát triển mới, phương thức lãnh đạo mới, mô hình tăng trưởng mới và khơi thông các nguồn lực, và mở rộng không gian phát triển, trong đó tư duy mới giữ vai trò bao trùm.

Tiến sĩ Jochen M. Schmittmann, Đại diện thường trú của IMF, với bài trình bày “Việt Nam: Khả năng chống chịu, những cơn gió ngược và tham vọng cải cách”.

Tiến sĩ Jochen M. Schmittmann nhận định, Việt Nam đang thể hiện khả năng chống chịu ấn tượng trong bối cảnh toàn cầu biến động, với tăng trưởng 9 tháng đạt 7,85%, đầu tư – tiêu dùng phục hồi mạnh và xuất khẩu tăng hơn 18%.

Tuy nhiên, Việt Nam đối mặt hai thách thức cơ cấu dài hạn: Tăng trưởng chậm dần khi thu nhập tăng và lợi thế dân số vàng thu hẹp do lực lượng lao động tăng chậm. Điều này khiến nâng cao năng suất trở thành yếu tố then chốt. Hiện TFP của Việt Nam ở mức -0,3%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của các thị trường mới nổi và các nền kinh tế tiên tiến, cho thấy nhu cầu cải cách mạnh mẽ để phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.

IMF khuyến nghị Việt Nam duy trì chính sách tài khóa trung hạn thận trọng, sử dụng dư địa tài khóa hỗ trợ đầu tư và an sinh khi cần, đồng thời kiểm soát rủi ro lạm phát trong bối cảnh dư địa nới lỏng tiền tệ hạn chế. Cùng với đó là hiện đại hóa chính sách tiền tệ, phát triển thị trường vốn và củng cố năng lực tài chính ngân hàng.

Theo Tiến sĩ Schmittmann, Việt Nam có thể duy trì tăng trưởng mạnh trong trung hạn nếu kiên định cải cách và tận dụng cơ hội tái cấu trúc kinh tế, bởi “động lực lớn nhất của tăng trưởng những năm tới phụ thuộc vào khả năng thực thi cải cách”...

Lưu Hiệp

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/kinh-te/viet-nam-duy-tri-suc-chong-chiu-an-tuong-trong-boi-canh-toan-cau-bien-dong-i790218/