Việt Nam khẳng định vị thế thủ phủ hồ tiêu thế giới

9 giờ trướcBài gốc

Việt Nam hiện có 110.500 ha trồng hồ tiêu, với năng suất trung bình 26 tạ/ha, cao gấp đôi so với mức trung bình toàn cầu. Sản lượng đạt khoảng 200.000 tấn/năm, chiếm khoảng 35% tổng sản lượng toàn cầu và gần 55% tổng kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu thế giới. Đặc biệt, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu đạt 1,32 tỷ USD, đưa ngành này quay lại nhóm các mặt hàng nông sản xuất khẩu tỉ đô của Việt Nam.

Hồ tiêu Việt Nam chiếm tới 55% kim ngạch xuất khẩu toàn cầu, được thế giới công nhận là "thủ phủ gia vị".

Bùng nổ trở lại với giá trị tỷ đô

Thị trường gia vị thế giới đang chứng kiến nhu cầu gia tăng mạnh mẽ. Tại Mỹ, giá trị bán lẻ gia vị đã tăng từ 5 tỷ USD trước đại dịch lên 7 tỷ USD trong năm qua và dự báo sẽ tiếp tục tăng do xu hướng nấu ăn tại nhà và sự phổ biến của ẩm thực châu Á, Mexico.

Ông Sudhanshu Kaul, Phó Chủ tịch cấp cao của OFI Olam Việt Nam, gọi hồ tiêu là "vàng đen" của Việt Nam và đánh giá cao sự năng động của doanh nghiệp Việt trong lĩnh vực này.

Trong khi đó, ông Mike Liu, Chủ tịch BCFood Mỹ kiêm Chủ tịch Hội Gia vị Trung Quốc, khẳng định: "Việt Nam là thủ phủ hồ tiêu và gia vị của thế giới."

Ông Liu và 20 doanh nghiệp Trung Quốc đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU) với Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam nhằm phát triển bền vững và đưa gia vị Việt Nam ra toàn cầu.

Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết Bộ đã xây dựng và phê duyệt Đề án phát triển cây công nghiệp chủ lực, trong đó định hướng đến năm 2030 ngành hồ tiêu sẽ duy trì diện tích khoảng 80.000 - 100.000 ha, năng suất đạt 24 - 25 tạ/ha, sản lượng dao động từ 200.000 - 300.000 tấn.

Mục tiêu đặt ra là đến năm 2030, khoảng 40% diện tích trồng tiêu đạt tiêu chuẩn GAP hoặc tương đương, 40 - 50% diện tích được cấp mã số vùng trồng có truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Đồng thời, ngành sẽ tập trung phát triển các vùng trồng hồ tiêu theo tiêu chuẩn hữu cơ và các tiêu chuẩn quốc tế như VietGAP, GlobalGAP tại những khu vực trọng điểm gồm Đắk Nông, Đắk Lắk, Bình Phước, Gia Lai, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu.

Bà Hoàng Thị Liên, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), cho biết năm 2024 là một năm thành công khi giá tiêu tăng hơn 100% so với thời điểm thấp nhất. Tuy nhiên, ngành hồ tiêu cũng đang đối mặt với những thách thức lớn, bao gồm vấn đề đầu cơ, yêu cầu ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và quy định của các thị trường xuất khẩu lớn như Hoa Kỳ và EU.

Chế biến sâu – Con đường duy nhất để tồn tại

Việc thị trường Mỹ và EU ngày càng siết chặt tiêu chuẩn nhập khẩu đang đặt doanh nghiệp nội vào tình thế phải thay đổi hoặc bị loại bỏ. Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp Việt Nam buộc phải nâng cao chất lượng sản phẩm, áp dụng công nghệ chế biến hiện đại và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe nếu muốn duy trì vị thế trên thị trường toàn cầu.

Việc 20 doanh nghiệp Trung Quốc ký thỏa thuận hợp tác với Việt Nam và nhu cầu tiêu thụ gia vị tại Mỹ bùng nổ đang tạo ra những cơ hội lớn cho ngành hồ tiêu. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp trong nước cần nhanh chóng đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, từ truy xuất nguồn gốc, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật đến chứng nhận bền vững, nhằm đảm bảo sự hiện diện ổn định và lâu dài trên các thị trường khó tính.

Nhận thức rõ thách thức này, Việt Nam đã đặt mục tiêu giảm diện tích trồng hồ tiêu xuống còn 80.000 – 100.000 ha vào năm 2030, nhằm tập trung vào chất lượng thay vì số lượng. Chính sách này hướng tới việc phát triển hồ tiêu theo mô hình canh tác bền vững, hạn chế dư lượng hóa chất và nâng cao giá trị gia tăng thay vì phụ thuộc vào xuất khẩu thô. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi sự chuyển đổi mạnh mẽ từ cả nông dân lẫn doanh nghiệp, khi mà những mô hình sản xuất nhỏ lẻ kém hiệu quả có nguy cơ bị đào thải.

Xu hướng tiêu dùng toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, với nhu cầu ngày càng cao đối với các sản phẩm gia vị chế biến sâu, có nguồn gốc rõ ràng và đạt chứng nhận an toàn thực phẩm. Nếu không theo kịp xu hướng này, ngành hồ tiêu Việt Nam có nguy cơ bị các đối thủ cạnh tranh vượt mặt, mất đi cơ hội nâng cao giá trị sản phẩm và gia tăng lợi nhuận. Đầu tư vào công nghệ chế biến, xây dựng thương hiệu và phát triển các sản phẩm tiêu chuẩn quốc tế sẽ là chìa khóa giúp ngành hồ tiêu vươn xa.

Tại hội nghị VIPO 2025, các chuyên gia cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đa dạng hóa sản phẩm nhằm giảm thiểu rủi ro thị trường. Việc phát triển các loại gia vị khác như gừng, nghệ, ớt không chỉ giúp gia tăng giá trị xuất khẩu mà còn tạo thêm cơ hội cạnh tranh bền vững. Đồng thời, ngành cần đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng công nghệ để sản phẩm không chỉ đáp ứng mà còn vượt qua các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.

Ngành hồ tiêu Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa chuyển đổi quan trọng. Nếu tận dụng tốt lợi thế sẵn có, áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất nghiêm ngặt và đầu tư mạnh vào chế biến sâu, Việt Nam không chỉ giữ vững vị thế dẫn đầu mà còn nâng tầm sản phẩm hồ tiêu trên bản đồ gia vị thế giới.

Thành An

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//thi-truong/viet-nam-khang-dinh-vi-the-thu-phu-ho-tieu-the-gioi-1105268.html