Việt Nam sẽ có Luật AI và chiến lược AI quốc gia vào cuối năm nay

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 15/9, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Hội đồng Lý luận Trung ương và Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội thảo khoa học “Sức mạnh không giới hạn và những thách thức khó dự báo của trí tuệ nhân tạo (AI)-Tác động và ứng phó chính sách”.

Tham dự Hội thảo có gần 400 đại biểu, gồm: Đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ban Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các hiệp hội, trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp; các nhà khoa học có bài viết tham gia Hội thảo.

Bước cụ thể hóa triển khai Nghị quyết số 57 – NQ/TW

Trong bài phát biểu khai mạc hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, theo đánh giá, tiềm năng phát triển lĩnh vực AI của Việt Nam rất lớn, dự báo có thể đóng góp khoảng 79,3 tỷ USD, tương đương 12% vào GDP của Việt Nam năm 2030 nếu được áp dụng rộng rãi.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phát biểu tại hội thảo

Với tầm nhìn chiến lược, tư duy nhạy bén, Đảng ta đã ban hành Nghị quyết số 57, xác định phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là sự lựa chọn sống còn, chìa khóa vàng để đưa đất nước vượt qua bẫy thu nhập trung bình, đẩy lùi nguy cơ tụt hậu về kinh tế. Đồng thời đạt 2 mục tiêu chiến lược 100 năm, đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao; xác định phát triển công nghệ chiến lược, trong đó có công nghệ trí tuệ nhân tạo là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, để đạt mục tiêu mà Đảng đã đề ra, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giảm thiểu rủi ro từ AI, đưa đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia thật sự trở thành chìa khóa vàng cho phát triển; yêu cầu xử lý hài hòa giữa phát triển và kiểm soát, giữa đổi mới và kỷ cương, giữa cơ hội và rủi ro, giữa hội nhập và độc lập, tự chủ đối với vấn đề AI... đang đặt ra cấp bách; đòi hỏi những định hướng chiến lược dài hạn, toàn diện và đồng bộ, tìm ra con đường phù hợp đối với Việt Nam, từ hệ thống pháp luật, hạ tầng, nhân lực, định vị mục tiêu phát triển trí tuệ nhân tạo. Đây được xem là những vấn đề then chốt.

“Hội thảo khoa học quốc gia là bước thiết thực cụ thể hóa triển khai Nghị quyết số 57 – NQ/TW của Bộ Chính trị”, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh và tin tưởng với trí tuệ, tâm huyết và tinh thần trách nhiệm, các nhà khoa học, chuyên gia, đại biểu sẽ đóng góp thiết thực vào sự nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Cần có sự đồng hành của cả hệ sinh thái

Phát biểu tại hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng nhìn nhận, trong những năm gần đây, Việt Nam đã chú trọng đào tạo AI ở nhiều cấp độ, từ chương trình đại học, sau đại học đến các khóa học ngắn hạn, đồng thời hợp tác với các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp công nghệ lớn; đã xây dựng được các chương trình đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu về AI, góp phần hình thành đội ngũ chuyên gia trong nước.

Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng

Chính phủ cũng đang thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo về AI, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng công nghệ này trong sản xuất, thương mại, y tế, giáo dục, giao thông, tài chính...; đã thành lập được một số trung tâm nghiên cứu và phòng thí nghiệm về AI và liên minh AI trong nước.

Tuy nhiên, thực tế phát triển AI ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều hạn chế. Điển hình là thiếu hụt đội ngũ chuyên gia AI; các chương trình đào tạo và các trường đại học chưa đáp ứng được nhu cầu đào tạo AI phù hợp với yêu cầu hoạt động của các doanh nghiệp và cơ quan nhà nước…

Ngoài ra, Việt Nam hiện cũng chưa có luật về AI, luật về công nghiệp bán dẫn. Các vấn đề về bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư, và quản lý an ninh quốc gia trong AI vẫn chưa được quản lý một cách chặt chẽ.

AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình xác lập mô hình tăng trưởng mới và sự vận hành, quản trị, quản lý nền kinh tế - xã hội của đất nước, mang lại “thời cơ vàng” để Việt Nam bứt phá phát triển, song để biến tiềm năng thành hiện thực, cần có sự đồng hành của cả hệ sinh thái, từ chiến lược, chính sách của quốc gia, đến triển khai thực hiện ở các doanh nghiệp, các viện, học viện, nhà trường và cộng đồng xã hội.

“AI không thể phát triển một cách bền vững nếu thiếu đi yếu tố trách nhiệm, đạo đức và một định hướng nhân văn rõ ràng. Công nghệ là công cụ, con người mới là mục tiêu, là nhân tố quyết định; bởi ngay cả khi sở hữu sức mạnh “vô hạn” như nhiều người quan niệm thì AI vẫn là sản phẩm do con người sáng tạo ra”, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định.

Sẽ có Luật AI và chiến lược AI quốc gia

Tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, AI là lĩnh vực thay đổi nhanh, ai làm chủ được AI người đó sẽ có lợi thế vượt trội trong sản xuất, kinh doanh, trong y tế, giáo dục, quản trị quốc giá, và cả quốc phòng, an ninh. “Cuối năm nay, sẽ có bản cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng

Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Việt Nam sẽ nhanh chóng xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và dữ liệu AI mở dùng chung. Về công nghệ AI mở, Việt Nam cam kết phát triển và làm chủ công nghệ số, trong đó có AI, dựa trên chuẩn mở, mã nguồn mở. Không chỉ là cam kết mà đây còn là chiến lược của chúng ta: Mở để phát triển và làm chủ công nghệ Việt Nam, để Make in Vietnam, và cũng là để đóng góp cho nhân loại. Mở để sử dụng tri thức của người khác và để tạo ra mặt bằng cao hơn cho người khác.

Về tạo thị trường AI trong nước để phát triển. Không có ứng dụng sẽ không có thị trường. Không có thị trường thì doanh nghiệp AI Việt Nam sẽ mãi bé nhỏ. Do vậy, đẩy mạnh ứng dụng AI trong doanh nghiệp, trong cơ quan nhà nước và các lĩnh vực trọng điểm là cách nhanh nhất để phát triển AI, để tạo ra các doanh nghiệp AI Việt Nam.

Về cơ hội của Việt Nam. Với 100 triệu dân số trẻ, năng động, am hiểu công nghệ, Việt Nam có điều kiện để vừa là người dùng nhanh, vừa là người tạo ra sản phẩm AI cho chính mình và cho thế giới. Việt Nam là nước đang phát triển, Đảng và Nhà nước lại đang đặt ra mục tiêu rất cao, xuất hiện nhiều thách thức, nhiều bài toán lớn, và đây chính là cơ hội cho AI.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành danh mục các công nghệ chiến lược trong đó AI là công nghệ chủ chốt mà chúng ta sẽ ưu tiên dành các nguồn lực để phát triển.

Về chính sách và thể chế, sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, hài hòa với chuẩn mực quốc tế, nhưng được thiết kế phù hợp với thực tiễn Việt Nam, và xây dựng Luật AI, chiến lược AI quản lý theo mức độ rủi ro; đặt con người vào vị trí trung tâm, minh bạch và khuyến khích phát triển AI trong nước, tự chủ về AI; lấy AI làm động lực tăng trưởng nhanh và bền vững bảo vệ chủ quyền số. Trong đó, dữ liệu, hạ tầng và công nghệ AI là ba trụ cột chiến lược của chủ quyền số.

Nội dung các tham luận và ý kiến tại Hội thảo tập trung vào 03 nhóm vấn đề chính:

Thứ nhất, làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về AI trong kỷ nguyên số; phân tích bản chất, đặc trưng và xu thế phát triển của AI, đồng thời chỉ ra những tác động sâu rộng đối với kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa, phát triển bền vững, quản trị, quốc phòng, an ninh.

Thứ hai, đánh giá toàn diện các tác động và rủi ro tiềm ẩn của AI, tập trung vào những vấn đề như ảnh hưởng đến lao động, việc làm, an sinh xã hội và đời sống con người, nguy cơ bất bình đẳng, giá trị đạo đức, lộ lọt dữ liệu, vi phạm quyền riêng tư; các thách thức đối với an ninh mạng, an ninh quốc gia và quốc phòng…

Thứ ba, phân tích bối cảnh mới tác động đến phát triển AI, đồng thời đề xuất chính sách, cơ chế quản trị và định hướng phát triển AI, nhất là gợi mở cho Việt Nam những định hướng chiến lược nhằm phát triển AI theo hướng tự chủ công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu, đồng thời xây dựng một hệ sinh thái AI nhân văn, an toàn, vì con người và phát triển bền vững.

Việt An

Nguồn Bảo Vệ Công Lý : https://baove.congly.vn/viet-nam-se-co-luat-ai-va-chien-luoc-ai-quoc-gia-vao-cuoi-nam-nay-492968.html