Chiều 25/9, Bộ Công Thương phối hợp với Chính quyền nhân dân tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) tổ chức Hội nghị xúc tiến thương mại, đầu tư và kết nối giao thương giữa hai bên. Sự kiện nhằm làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - Trung Quốc trong bối cảnh kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1950-2025), nhân chuyến công tác tại Việt Nam của đoàn đại biểu tỉnh Sơn Đông do ông Lâm Vũ, Bí thư Tỉnh ủy dẫn đầu.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài cho biết, hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc ghi nhận mức kỷ lục khi lần đầu đạt quy mô 205,2 tỷ USD năm 2024 theo thống kê của Việt Nam. Trong sự phát triển tích cực chung này, Bộ Công Thương Việt Nam và Chính quyền nhân dân tỉnh Sơn Đông những năm gần đây đã thiết lập mối quan hệ hợp tác tốt đẹp. Hai bên thường xuyên phối hợp trao đổi thông tin, tổ chức đoàn xúc tiến thương mại và đầu tư, kết nối giao thương tại Sơn Đông và Việt Nam, mở ra "sân chơi" hợp tác hiệu quả cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên.
Điều này đã được chứng minh bởi số liệu kim ngạch thương mại Việt Nam - Sơn Đông năm 2024 đạt mức tăng trưởng 12,5%. Đáng chú ý, trong 8 tháng năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Sơn Đông tăng 18,9%; trong đó kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam đi Sơn Đông đã tăng đến 29,4%, đưa Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ ba của tỉnh Sơn Đông trong ASEAN.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài phát biểu tại hội nghị. Nguồn: Bộ Công Thương.
"Có thể khẳng định, tiềm năng hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc còn rất lớn khi kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và tỉnh Sơn Đông hiện mới chiếm 4,5% trong tổng kim ngạch thương mại Việt - Trung và 2,5% trong tổng kim ngạch ngoại thương của Sơn Đông năm 2024," Thứ trưởng Trương Thanh Hoài nói.
Còn nhiều tiềm năng, dư địa mở rộng quy mô hợp tác kinh tế - thương mại
Theo ông Nguyễn Hoàng Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc, sự thành công trong hợp tác kinh tế - thương mại song phương được thể hiện khi Trung Quốc đang là đối tác thương mại lớn nhất và là đối tác đầu tiên đạt quy mô thương mại trên 200 tỷ USD với Việt Nam.
"Việt Nam đã trở thành quốc gia có quy mô thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc trên toàn cầu và là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Tuy nhiên, chúng ta chưa thể hài lòng vì nhận thấy rất nhiều tiềm năng, dư địa để mở rộng và làm sâu sắc hơn quy mô hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước còn chưa được khai thác".
Ông Nguyễn Hoàng Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương
Về phía Trung Quốc, ông Lâm Vũ, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Sơn Đông cho biết, Trung Quốc và Việt Nam là hai nước núi liền núi, sông liền sông, tình hữu nghị truyền thống "Việt – Trung tình sâu nghĩa nặng, đồng chí vừa là anh em" ngày càng bền chặt.
Ông cho biết, tháng 8 năm ngoái, tỉnh Sơn Đông và Bộ Công Thương Việt Nam ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác, thúc đẩy nâng cấp hợp tác kinh tế thương mại. Nhiều doanh nghiệp như Goertek, Sailun đã đầu tư xây dựng nhà máy tại Việt Nam. Nửa đầu năm nay, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Sơn Đông và Việt Nam vượt 47 tỷ Nhân dân tệ, tăng 16,3%.
“Với tiềm năng của Sơn Đông nổi bật như bề dày văn hóa, nơi hội tụ tinh hoa văn minh Trung Hoa, nền nông nghiệp mạnh, công nghiệp hiện đại hoàn chỉnh, sở hữu đủ 41 ngành công nghiệp cấp lớn, hơn 100 sản phẩm chủ lực có sản lượng thuộc top 3 cả nước. Nơi đây cũng là tỉnh mạnh về khoa học giáo dục, năng lực đổi mới sáng tạo thuộc top đầu Trung Quốc… là cơ hội lớn để thúc đẩy quan hệ hợp tác, thương mại đầu tư hai nước,” ông Lâm Vũ nhấn mạnh.
Ông Lâm Vũ, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Nguồn: Bộ Công Thương.
Trong khuôn khổ hội nghị cũng diễn ra lễ ký kết 13 thỏa thuận hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp tỉnh Sơn Đông. Cùng đó là chương trình giao thương doanh nghiệp Việt Nam - tỉnh Sơn Đông với sự tham gia của hơn 250 doanh nghiệp trong lĩnh vực cơ khí, công trình, xây dựng, công nghệ thông tin, thực phẩm, nông sản, thiết bị cơ điện là linh kiện, năng lượng, vật liệu mới. thương mại, xuất nhập khẩu.
Trước đó, trong sáng cùng ngày 25/9, đã diễn ra Hội nghị trao đổi kết nối các ngành công nghiệp trọng điểm Việt Nam - Sơn Đông. Tại đây, đại diện Cục Xúc tiến thương mại và đại diện Sở Công nghiệp và Số hóa tỉnh Sơn Đông đã trao đổi về các lợi thế khi đầu tư vào Việt Nam, cũng như các nhu cầu hợp tác đầu tư kinh doanh về công nghiệp và số hóa giữa Việt Nam - Trung Quốc (tỉnh Sơn Đông).
Ông Nguyễn Đình Nam, Tổng giám đốc IPA Việt Nam phát biểu tại chương trình. Ảnh: Thu Thảo/Mekong ASEAN.
Chia sẻ về một số vấn đề cần lưu ý khi đầu tư vào Việt Nam, ông Nguyễn Đình Nam, Tổng giám đốc IPA Việt Nam cho biết, trước hết, các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và các nhà đầu tư Trung Quốc (Sơn Đông) nói chung cần tuân thủ Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp 2020, nắm rõ danh mục ngành nghề cấm, ngành nghề có điều kiện, cũng như thực hiện thủ tục xin Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và đăng ký thành lập doanh nghiệp.
Về chính sách hỗ trợ, Việt Nam có nhiều ưu đãi như miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm tiền thuê đất trong khu công nghiệp, đồng thời khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo, chế biến nông sản và logistics. Trong hoạt động thương mại, Việt Nam tham gia 15 hiệp định FTA, trong đó có RCEP, mang lại lợi thế xuất nhập khẩu nhưng cũng đòi hỏi tuân thủ quy tắc xuất xứ, kiểm dịch và tiêu chuẩn chất lượng ngày càng nghiêm ngặt.
Về lao động, Việt Nam có lực lượng lao động dồi dào, chi phí cạnh tranh nhưng kỹ năng cần nâng cao, trong khi chuyên gia nước ngoài phải có giấy phép lao động hợp pháp. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng cần chú ý đến một số rủi ro như thủ tục hành chính còn phức tạp, yêu cầu minh bạch về thuế, sự cần thiết của đối tác địa phương và khác biệt trong văn hóa kinh doanh.
"Đối với doanh nghiệp Sơn Đông, nên ưu tiên đầu tư vào các ngành công nghiệp trọng điểm mà hai bên đã cam kết hợp tác như nông sản – thực phẩm, cơ khí – điện tử, vật liệu xây dựng và logistics, đồng thời tìm hiểu kỹ các khu công nghiệp được ưu tiên cho FDI. Việc sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý và thuế, cũng như xây dựng liên kết chuỗi cung ứng với doanh nghiệp Việt Nam, sẽ giúp tận dụng lợi thế của thị trường Việt Nam để mở rộng sang ASEAN," ông Nam nêu.
Tỉnh Sơn Đông của Trung Quốc nằm tại khu vực giao thoa của sáng kiến "Vành đai và Con đường" và trung tâm hợp tác kinh tế khu vực Đông Bắc Á. Đây là tỉnh đông dân, có nền văn hóa lâu đời và là một trong những tỉnh kinh tế lớn của Trung Quốc.
Năm 2024, GDP của Sơn Đông đạt 9.860 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 1.350 tỷ USD), tăng trưởng 5,7%, đứng thứ ba toàn quốc. Nửa đầu năm nay tăng trưởng 5,6%, cả năm dự kiến sẽ vượt 10.000 tỷ Nhân dân tệ, mở ra một giai đoạn phát triển mới.
Thu Thảo