Thu hoạch lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại xã Châu Thành, tỉnh Vĩnh Long.
Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, địa phương đang quản lý, triển khai 373 nhiệm vụ khoa học và công nghệ; trong đó, có 17 nhiệm vụ cấp quốc gia, 270 cấp tỉnh; 86 cấp cơ sở. Các kết quả nghiên cứu đã tạo ra 15 giống mới, xây dựng 299 mô hình ứng dụng vào sản xuất, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, nâng cao năng suất và sức cạnh tranh cho các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh.
Nhất là, triển khai chọn lọc, lưu giữ, bảo tồn một số gen liên quan đến giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản có chất lượng cho sản xuất, thích ứng với điều kiện của địa phương. Công nghệ sinh học được nghiên cứu, ứng dụng và phát triển trong tuyển chọn, phục tráng, lai tạo, nhân nhanh các giống cây trồng như nuôi cấy phôi dừa sáp; phục tráng giống đậu vồ, tỷ lệ nảy mầm 95%, năng suất 6 tấn/ha.
Đàn bò của tỉnh đã có hơn 95% được lai sind trên nền giống bò vàng địa phương.
Trường đại học Trà Vinh cũng đã làm chủ được công nghệ sản xuất nấm Đông trùng hạ thảo và tiến hành sản xuất thương mại ở dạng tươi và sấy khô. Các xã, phường trong tỉnh đã có 80% diện tích sản xuất lúa sử dụng giống cấp xác nhận và giống chất lượng cao từ công nghệ gen, nông dân bước đầu có thói quen sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Hòa, Hiệu trưởng Trường đại học Trà Vinh cho biết, nhiều năm qua, trường đã triển khai nghiên cứu khoa học, tuyển chọn các giống dừa cho năng suất, chất lượng cao thích ứng biến đổi khí hậu, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Trường đã thực hiện thành công phương pháp nhân giống dừa sáp bằng kỹ thuật nuôi cấy phôi và có khả năng cung ứng ra thị trường hơn 5.000 cây giống/năm. Ngoài ưu điểm tăng chất lượng sáp, giống dừa sáp cấy phôi còn có khả năng thích nghi với điều kiện biến đổi khí hậu, chất lượng sáp đạt tỷ lệ 85% trở lên, giống dừa sáp tự nhiên tỷ lệ cho trái sáp chỉ đạt từ 25-30%.
Trường còn phối hợp phối hợp nhóm nghiên cứu của Phòng Thí nghiệm trọng điểm quốc gia về nuôi cấy mô tế bào thực vật-Viện Di truyền nông nghiệp thực hiện đề tài “Nghiên cứu nhân giống dừa bằng công nghệ nuôi cấy mô tế bào và kỹ thuật thâm canh dừa trồng giống nuôi cấy mô”.
Kết quả, đã thực hiện thành công quy trình nhân giống dừa sáp bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào. Sau 4 năm trồng khảo nghiệm, những cây dừa sáp nuôi cấy sinh trưởng tốt, thích nghi với điều kiện đất đai, khí hậu ở Vĩnh Long và cho trái sáp có cơm dày, chất lượng tốt.
Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh cũ đã thống nhất chủ trương, tiếp tục hỗ trợ nhà trường hoàn thiện quy trình nhân giống dừa sáp bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào giai đoạn 2, đồng thời kết hợp tuyển chọn, nhân giống dừa cao sản cho năng suất, chất lượng cao thích ứng biến đổi khí hậu, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội trong thời gian tới.
Dừa sáp cấy phôi cơm dày, tỷ lệ sáp ổn định.
Theo ông Trương Hòa Thuận, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Phước Hảo, xã Hưng Mỹ, thực hiện mô hình canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp các thành viên của hợp tác xã đã áp dụng phương thức sạ thưa, tưới ngập khô xen kẽ, cơ giới hóa đồng bộ; sử dụng máy sạ hàng, gieo sạ lúa theo cụm, giúp giảm lượng giống sử dụng từ 60 đến 70kg/ha; tưới ngập khô xen kẽ, giúp tiết kiệm nước tưới,… Kết quả, năng suất lúa cao hơn khoảng 0,5 tấn/ha, chi phí sản xuất giảm từ 10-15% so với mô hình đối chứng, thành viên hợp tác xã tăng lợi nhuận từ 6-9 triệu đồng/ha/vụ lúa.
Với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu đặc thù, cây quýt đường được trồng tại ấp Long Trị, xã Bình Phú cho năng suất cao, quả to, vỏ mỏng, ngọt thanh, bóng sáng và bảo quản lâu.
Gần đây, diện tích quýt đường đang giảm dần do cây già cỗi, sâu bệnh, đa số nhà vườn sử dụng giống quýt trôi nổi để trồng mới. Giải quyết vấn đề bảo tồn giống quýt đường, tỉnh đã tuyển chọn cá thể tốt, sạch bệnh vàng lá greening để lưu giữ, nhân giống và đưa vào sản xuất đại trà. Từ đó, Hợp tác xã quýt đường Thuận Phú, xã Bình Phú có kế hoạch vận động thành viên mở rộng quy mô lên 200ha, canh tác cây ăn trái theo hướng hữu cơ, sử dụng phân bón sinh học.
Ngoài ra, trong chăn nuôi, đến nay tỉnh đã cải tạo, nâng cao tầm vóc đàn bò đạt hơn 95% là các giống bò Sind, Zebu,… từ nền giống bò vàng địa phương. Về thủy sản, thực hiện nuôi thử nghiệm giống hàu Thái Bình Dương, cá chim vây vàng, cá tra chịu mặn để đánh giá khả năng thích nghi, từ đó xây dựng mô hình nuôi thương phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân.
Mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực xã Long Hòa giúp nông dân tăng thu nhập.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Quỳnh Thiện, sau hợp nhất, tỉnh có thế mạnh về dừa, thủy sản, bưởi và cây ăn trái đặc sản. Khoa học, công nghệ, kinh tế số và chuyển đổi xanh, động lực cho phát triển kinh tế, xã hội bền vững. Vì thế, thời gian tới tỉnh tập trung đẩy nhanh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, gắn chế biến sâu, cải thiện sinh kế người dân.
MINH KHỞI