Không phải bún bò hay cơm hến, ở Huế còn có một món đặc sản dân dã nhưng khiến thực khách “ăn rồi nhớ mãi”: vịt lộn um bầu. Món ăn này là sự kết hợp độc đáo giữa trứng vịt lộn – món ăn quen thuộc khắp ba miền – với trái bầu non và các loại rau thơm, gia vị đặc trưng, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn cả về hương vị lẫn hình thức.
Ảnh amthuc
Đặc sản “trong truyền thuyết” của cố đô
Nếu như trứng vịt lộn ở các nơi khác thường được luộc đơn giản và ăn kèm muối tiêu chanh, thì người Huế lại “nâng tầm” món ăn này lên một phiên bản cầu kỳ, tinh tế và đậm chất miền Trung: um với bầu non, rau mồng tơi, nước dừa tươi, sả, nghệ, hành lá, rau răm và ớt cay.
Món ăn vừa mang vị béo bùi của trứng vịt lộn, vừa có cái thanh mát, dịu ngọt của bầu và rau xanh, điểm thêm chút cay nồng của ớt, tiêu. Nước dùng sóng sánh, thơm lừng, màu sắc bắt mắt với vàng của nghệ, xanh của rau, đỏ của ớt, trắng của trứng… khiến ai cũng muốn nếm thử ngay từ ánh nhìn đầu tiên.
Ảnh amthuc
Vịt lộn um bầu không chỉ ngon mà còn hội tụ đủ ba yếu tố ẩm thực lý tưởng: bổ dưỡng – thanh mát – nịnh mắt. Món ăn thường được bày trong tô đất hoặc hũ sứ nhỏ, bưng ra bàn còn nghi ngút khói, rất đúng phong cách ẩm thực Huế xưa: chỉn chu, ấm áp và đậm đà.
Cách làm món vịt lộn um bầu kiểu Huế
Dù có vẻ cầu kỳ khi thưởng thức, nhưng cách chế biến vịt lộn um bầu lại không quá phức tạp. Du khách hoàn toàn có thể thử làm món ăn này tại nhà theo công thức dưới đây:
Ảnh cookpad
Nguyên liệu (cho 2 người ăn):
Trứng vịt lộn: 4 quả
Bầu non: 1 quả nhỏ (chọn bầu thon dài, vỏ còn xanh lông tơ)
Rau mồng tơi: 1 bó nhỏ
Sả: 2 cây (đập dập, cắt khúc)
Nghệ tươi: 1 nhánh nhỏ (giã nhuyễn)
Nước dừa tươi: 1 trái (hoặc 400ml nước dừa đóng hộp)
Hành tím, hành lá, rau răm, ớt, tiêu xanh
Gia vị: Muối, hạt nêm, đường, nước mắm, dầu ăn
Cách làm:
Sơ chế nguyên liệu:
Trứng vịt lộn luộc sơ khoảng 5 phút rồi bóc vỏ (hoặc để nguyên trứng nếu muốn giữ lòng đỏ không bị vỡ).
Bầu gọt vỏ, cắt lát xéo dày khoảng 0,5cm.
Rau mồng tơi nhặt rửa sạch, để ráo.
Hành tím, nghệ, sả băm nhuyễn. Ớt cắt lát, hành lá và rau răm xắt nhỏ.
Xào trứng và nguyên liệu:
Phi thơm hành tím với dầu ăn, cho nghệ và sả băm vào xào đến khi dậy mùi.
Cho trứng vịt lộn vào đảo nhẹ tay, nêm chút muối, hạt nêm và đường.
Um trứng với bầu:
Cho bầu vào nồi, đảo đều vài phút, sau đó đổ nước dừa vào xâm xấp mặt nguyên liệu.
Đậy nắp, hạ lửa vừa và um trong khoảng 15 phút cho trứng và bầu thấm gia vị.
Thêm rau và hoàn thiện món ăn:
Khi bầu đã mềm vừa ăn, cho rau mồng tơi, hành lá, rau răm vào.
Nêm lại gia vị lần cuối với nước mắm, tiêu và vài lát ớt.
Tắt bếp, múc ra tô sứ hoặc nồi đất, rắc thêm tiêu xanh và rau thơm trang trí.
Mẹo nhỏ để món ăn chuẩn vị Huế:
Nên dùng nước dừa tươi thay nước lọc để nước um ngọt thanh và thơm hơn.
Không nên um quá lâu khiến bầu và rau bị nát.
Nếu thích vị cay hơn, có thể thêm tiêu sọ hoặc sa tế Huế khi xào.
Vịt lộn um bầu không chỉ là món ăn dân dã mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo trong ẩm thực Huế – nơi những nguyên liệu bình thường cũng có thể trở thành kiệt tác trong cách chế biến. Nếu có dịp đến cố đô, đừng quên thử món ăn “trong truyền thuyết” này. Còn nếu chưa đi được, hãy thử trổ tài làm món vịt lộn um bầu tại nhà – để cảm nhận một phần tinh hoa ẩm thực miền Trung ngay trong căn bếp thân quen.
Vân Giang