TS. BS Đoàn Thị Mai, Giảng viên Khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Phenikaa khuyên các phụ huynh nên bổ sung vitamin D3 và K2 từ khi trẻ còn sơ sinh.
Vitamin D3 và K2 – “bộ đôi” không thể tách rời trong chuyển hóa canxi
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), giai đoạn từ 0 đến 2 tuổi là thời kỳ quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ. Đây là giai đoạn mà cơ thể trẻ không chỉ tăng trưởng nhanh chóng về chiều cao và mật độ xương mà còn hoàn thiện các chức năng miễn dịch và trao đổi chất. Việc bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng trong giai đoạn này là nền tảng cho sự phát triển toàn diện và lâu dài về sau.
Vitamin D3 có vai trò giúp cơ thể hấp thu canxi từ ruột vào máu. Tuy nhiên, nếu không có sự hỗ trợ của vitamin K2, lượng canxi này có thể không được dẫn đến đúng vị trí – là mô xương – mà lại lắng đọng tại các mô mềm như mạch máu, thận hoặc tim. Điều này làm tăng nguy cơ vôi hóa mô mềm và rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tim mạch và chức năng các cơ quan khác.
Mới đây theo chia sẻ từ các chuyên gia tại hội thảo chuyên đề do Viện Y học Ứng dụng Việt Nam tổ chức, rất nhiều phụ huynh hiện nay vẫn chưa có nhận thức đầy đủ về vai trò bổ trợ của vitamin K2. Nhiều gia đình chỉ tập trung bổ sung vitamin D3 cho con khi thấy các biểu hiện thiếu canxi như chậm mọc răng, đổ mồ hôi trộm, ngủ không yên… mà không biết rằng thiếu hụt K2 sẽ khiến quá trình hấp thu và định vị canxi không đạt hiệu quả tối ưu.
Vitamin K2, đặc biệt là dạng MK7 (menaquinone-7), giúp kích hoạt các protein gắn canxi như osteocalcin – vốn chịu trách nhiệm đưa canxi vào mô xương. Nhờ đó, vitamin K2 không chỉ giúp canxi được sử dụng đúng cách mà còn góp phần tăng mật độ xương và hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ.
Một nghiên cứu tại Trung Quốc đã chỉ ra rằng, thiếu hụt vitamin K2 có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ thấp còi ở trẻ em. Điều này chứng minh rằng, vitamin K2 không chỉ đóng vai trò phụ trong chuyển hóa canxi, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng thể chất, song hành cùng dinh dưỡng, vận động và giấc ngủ.
Theo đánh giá từ các chuyên gia dinh dưỡng, nhóm trẻ từ sơ sinh đến tuổi dậy thì là đối tượng có nguy cơ thiếu hụt vitamin K2 cao nhất. Nguyên nhân là do nhu cầu tăng cao nhưng chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ thường không cung cấp đủ vitamin K2, vốn có nhiều trong các thực phẩm lên men như natto (đậu tương lên men), phô mai lâu năm hoặc gan động vật, những món ăn ít phổ biến trong khẩu phần ăn trẻ nhỏ.
Bổ sung vitamin D3 và K2 đúng thời điểm, đúng cách
TS.BS Đoàn Thị Mai (Giảng viên Khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Phenikaa) nhấn mạnh, giai đoạn 1000 ngày đầu đời (từ khi mang thai đến khi trẻ được 2 tuổi) quyết định đến 60% tiềm năng chiều cao của trẻ trong tương lai. Theo TS.BS Đoàn Thị Mai, chiều cao của trẻ lúc 2 tuổi chiếm tới 50% chiều cao khi trưởng thành, và việc tích lũy mật độ xương cần được thực hiện đều đặn từ sớm.
“Trong 1000 ngày đầu đời, hay 1000 “ngày vàng” - đây là thời kỳ mà con của chúng ta phát triển chiều cao một cách tốt nhất, chiều cao của em bé lúc 2 tuổi chiếm 50% chiều cao của trẻ khi trưởng thành. Và sự phát triển chiều cao sẽ được tích lũy qua từng thời gian. Nếu vì một lý do hay một thời điểm nào đó mà bỏ lỡ con không phát triển đủ chiều cao ở giai đoạn này thì giai đoạn sau chúng ta sẽ rất khó khăn để bù lại được” - TS.BS Đoàn Thị Mai nhấn mạnh.
Do đó, chuyên gia khuyến cáo, việc bổ sung vitamin D3 và K2 cần được thực hiện đều đặn và duy trì ít nhất trong 18 tháng đầu đời. Thậm chí, tùy vào điều kiện sống và chế độ dinh dưỡng, việc bổ sung có thể kéo dài đến 3–5 tuổi hoặc hơn.
Bên cạnh đó, việc bổ sung D3 và K2 nên được điều chỉnh linh hoạt theo nhu cầu cụ thể của từng trẻ. Với những bé được tắm nắng đầy đủ, ăn uống phong phú và hấp thu tốt, thời gian bổ sung có thể ngắn hơn. Ngược lại, trẻ sống trong môi trường thiếu ánh nắng, có chế độ ăn chưa đa dạng hoặc gặp vấn đề tiêu hóa nên được bổ sung thường xuyên hơn để đảm bảo hiệu quả.
Một vấn đề đáng lo ngại hiện nay là nhiều phụ huynh chọn sản phẩm bổ sung vi chất dựa vào cảm tính như mẫu mã bao bì, lời quảng cáo hay xuất xứ quốc gia mà chưa thực sự quan tâm đến thành phần hoạt chất, độ tinh khiết hay công nghệ sản xuất. Đây là những yếu tố then chốt quyết định hiệu quả và mức độ an toàn của sản phẩm khi sử dụng lâu dài.
Theo các chuyên gia, vitamin D3 được chiết xuất từ lanolin tự nhiên (nguồn từ Lycored – Mỹ) và vitamin K2 dạng MK7 từ quá trình lên men (nguồn Gnosis – Pháp) hiện là những nguồn nguyên liệu được đánh giá cao về độ tinh khiết và khả năng hấp thu sinh học.
Đặc biệt, công nghệ vi bao và nhũ hóa hiện đại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hoạt chất khỏi tác động của ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm. Từ đó giữ được tính ổn định và hiệu quả trong suốt thời gian bảo quản và sử dụng.
Trong bối cảnh thị trường có nhiều sản phẩm với chất lượng không đồng đều, phụ huynh cần lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm nghiệm lâm sàng, có công nghệ bảo vệ vi chất tiên tiến và minh bạch thông tin thành phần.
Vitamin D3 và K2 là “bộ đôi” cần thiết để đảm bảo quá trình chuyển hóa canxi an toàn, hiệu quả, hỗ trợ phát triển chiều cao tối ưu và giúp xây dựng nền tảng xương chắc khỏe từ sớm. Các bậc phụ huynh cần hiểu rõ vai trò của từng vi chất, lựa chọn sản phẩm chất lượng và có chiến lược bổ sung lâu dài, phù hợp với điều kiện sống và nhu cầu phát triển của trẻ em.
Lê Mây