Theo ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh số, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS), nhà đầu tư cần đặc biệt quan sát động thái thuế quan trong khoảng 2 – 3 tuần tới. "Nếu kỳ vọng thuế quan không ảnh hưởng nhiều đến bức tranh kinh tế, nhà đầu tư có thể sử dụng nhịp điều chỉnh này để mua vào cổ phiếu không bị tác động bởi thuế quan, chẳng hạn như nhóm ngân hàng với định giá rẻ," ông Đức chia sẻ tại chương trình "Việt Nam và các chỉ số: Tài chính Thịnh vượng".
Mối lo ngại về thuế quan không phải là không có cơ sở. Theo các thông tin cập nhật, Việt Nam và Mỹ vẫn đang trong quá trình đàm phán, dù có những tín hiệu tạm hoãn áp thuế và xem xét mức thuế suất thấp hơn cho một số mặt hàng. Tuy nhiên, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã đưa ra các kịch bản cho thấy GDP Việt Nam năm 2025 có thể giảm tới 2 điểm phần trăm nếu Mỹ áp thuế cao. Gần đây, Ngân hàng Thế giới (WB) cũng đã có sự điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng GDP 2025 của Việt Nam xuống còn 5,8%, phần nào phản ánh những thách thức từ môi trường kinh tế toàn cầu.
Bên cạnh đó, ông Đức cũng chỉ ra một thực tế đáng suy ngẫm: dù thị trường đang trong xu hướng tăng từ năm 2022 và chưa có đợt giảm 20% nào (bear market), mức tăng hiện tại chỉ khoảng 38%, thấp nhất trong lịch sử các chu kỳ tăng trưởng trước đây, trong bối cảnh kinh tế chưa đạt kỳ vọng. Thực tế, VN-Index vừa có phiên hồi phục mạnh hơn 18 điểm vào ngày 20/5/2025, nhưng thị trường tháng 4 trước đó đã trải qua biến động mạnh với mức sụt giảm đáng kể, và một số công ty chứng khoán vẫn khuyến nghị nhà đầu tư thận trọng, hạn chế mua đuổi giá cao.
Khối ngoại xả hàng?
Một điểm đáng chú ý trong nhận định của ông Đức là "việc khối ngoại trở lại mua ròng là hợp lý" do thị trường Việt Nam đang ở điểm rất đẹp và có thể tăng giá tiếp, dựa trên định giá không đắt, tăng trưởng lợi nhuận không tạo FOMO và các yếu tố vĩ mô hỗ trợ.
Tuy nhiên, diễn biến thực tế trên thị trường lại cho thấy một bức tranh khác. Trong phiên giao dịch ngày 20/5/2025, khối ngoại tiếp tục có một phiên bán ròng mạnh trên HoSE với giá trị hàng trăm tỷ đồng, tập trung vào các cổ phiếu bluechip. Tính chung từ đầu tháng 5, xu hướng bán ròng của khối ngoại vẫn khá rõ nét. Điều này đặt ra câu hỏi về thời điểm dòng vốn này thực sự quay trở lại một cách bền vững, và liệu nhận định của chuyên gia có phần quá lạc quan về động thái của khối ngoại ở thời điểm hiện tại hay không.
Dư đại tăng 70% và câu chuyện M2
Mặc dù có những quan ngại ngắn hạn, chuyên gia từ VPBankS vẫn đưa ra hai kịch bản cho thị trường. Kịch bản thứ nhất, thị trường sẽ tạm dừng đà tăng và chuyển sang xu hướng điều chỉnh. Tuy nhiên, ở kịch bản thứ hai, với mức tăng mới chỉ khoảng 38%, dư địa tăng vẫn còn khá lớn, ước tính ít nhất khoảng 70%. Mức này tương ứng VN-Index có thể đạt 1.900 – 2.000 điểm. Ông Đức lạc quan về kịch bản thị trường sẽ tăng mạnh như giai đoạn 2016 – 2017.
Lý giải cho sự lạc quan này, ông Đức cho rằng định giá thị trường không đắt, tăng trưởng lợi nhuận các quý vừa qua không cao không tạo xu hướng FOMO, và các yếu tố vĩ mô tiếp tục hỗ trợ. Đặc biệt, yếu tố tăng trưởng cung tiền M2 được nhấn mạnh. "Trên thế giới, yếu tố ảnh hưởng lớn nhất tới thị trường chứng khoán là tăng trưởng cung tiền M2. Ví dụ, tại Mỹ, tăng trưởng M2 luôn đi sát với tăng trưởng thị trường chứng khoán, tương tự như Việt Nam," ông Đức phân tích. Thực tế, số liệu cập nhật đầu năm 2025 cho thấy tăng trưởng M2 và tín dụng của Việt Nam có những dấu hiệu tích cực, củng cố cho nhận định này, dù tốc độ và hiệu quả hấp thụ vốn của nền kinh tế vẫn cần được theo dõi sát sao.
Soi chiếu lịch sử và góc kỹ thuật
Dưới góc độ kỹ thuật và lịch sử, ông Đức quan sát giai đoạn của VN-Index từ 2023 đến nay giống với giai đoạn 2014 – 2016, khi VN-Index nhiều lần không thể vượt được ngưỡng cản (trước là 550 điểm, hiện tại là quanh 1.200 - 1.300 điểm, ngoại trừ giai đoạn biến động do thuế quan thời Tổng thống Trump).
Ông kỳ vọng khi đường MA50 giao cắt, vượt lên MA200 trở lại sau đợt kiểm nghiệm gần đây, thị trường có thể bứt phá, tương tự như năm 2016 khi thị trường đứng trước một con sóng rất lớn, tăng hơn 100% từ 570 lên 1.200 điểm. "Nhà đầu tư cần chờ đợi đợt điều chỉnh lần này để kiểm nghiệm giả thuyết trên," chuyên gia nêu quan điểm. Sự dẫn dắt của những cổ phiếu lớn như VPB hay VIC được kỳ vọng sẽ tạo nên kết quả này. Thực tế, nhóm cổ phiếu Vingroup (VIC, VHM) đã có những phiên tăng kịch trần gần đây, đóng góp đáng kể vào đà tăng của chỉ số. Trong khi đó, VPBank (VPB) cũng báo cáo kết quả kinh doanh quý I/2025 khả quan và đặt mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận tham vọng cho cả năm.
Chiến lược đầu tư trong thị trường biến động
Về chiến lược đầu tư, ông Đức nhấn mạnh việc tiếp cận cổ phiếu và nền kinh tế theo hướng tăng trưởng, thay vì giá trị, từ đó chọn ra những doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng tốt. Trong giai đoạn này, ông khuyên nhà đầu tư không nên giữ cổ phiếu dưới 70% danh mục và có thể giải ngân nốt 30% còn lại nếu thị trường rung lắc do yếu tố thuế quan.
Đối với việc chốt lời, chiến lược được đề xuất là thực hiện dần khi cổ phiếu tăng, thường chia làm ba lần (50% lần đầu, 25% cho mỗi lần tiếp theo). Ví dụ với VIC, nếu mua từ vùng 55.000 đồng/cp, có thể chốt lần đầu khi đạt 68.000 – 69.000 đồng/cp, lần hai ở 85.000 – 90.000 đồng/cp và giữ đến khi cổ phiếu mất MA50 để chốt lần cuối. Ông cũng cảnh báo về hiện tượng chủ quan của những nhà đầu tư mới có lãi lớn, nếu duy trì phong cách đầu tư cũ rất dễ mất tiền trong giai đoạn thị trường khó khăn hơn.
Đồng Y