Vụ cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh: Báo cáo sơ sài, tỉnh Kon Tum tiếp tục chỉ đạo làm rõ

4 giờ trướcBài gốc

UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo nóng kiểm tra vụ cấp mã vùng sâm Ngọc Linh Kon Tum: Bất thường trong việc cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh

Mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh do Chi cục Nông nghiệp (Sở NN&MT tỉnh Kon Tum) cấp cho vườn sâm Ngọc Linh nuôi cấy mô và trồng trong nhà màng của Công ty cổ phần rượu sâm Ngọc Linh Kon Tum với sản lượng "phi thực tế" gây bức xúc trong dư luận

Báo cáo chưa thuyết phục

Ngày 4.6.2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Kon Tum có văn bản số 305/BC-SNNMT báo cáo kết quả rà soát việc cấp mã số vùng trồng cho Công ty Cổ phần Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Đây là doanh nghiệp từng bị Chi cục Nông nghiệp từ chối hồ sơ xin cấp mã vào ngày 14.5.2025, nhưng chỉ 15 ngày sau lại được cấp mã số lần 01 (ngày 29.5.2025), gây bức xúc trong dư luận và cộng đồng người trồng sâm Ngọc Linh bản địa.

Tuy nhiên, theo nội dung báo cáo, phần giải trình về quy trình kiểm tra và lý do cấp lại mã số hoàn toàn không thuyết phục. Báo cáo thừa nhận chưa có cơ sở khoa học để đánh giá năng suất sâm Ngọc Linh ngoài tán rừng (trồng nhà màng, nhà lưới).

Vườn sâm Ngọc Linh nuôi cấy mô được trồng trong nhà màng ở thôn Đăk Kinh 1, xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông của Công ty cổ phần rượu sâm Ngọc Linh Kon Tum

Đáng chú ý, trong báo cáo số 305 của Sở NN&MT Kon Tum thể hiện: Chi cục Nông nghiệp, Sở NN&MT đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan (Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Tu Mơ Rông, doanh nghiệp) triển khai kiểm tra, đánh giá tại vườn trồng của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thực tế trong biên bản kiểm tra ngày 26.5.2025, căn cứ chính để cấp mã số, chỉ do 02 cán bộ kỹ thuật thực hiện, gồm một Phó Trưởng phòng và một chuyên viên của Chi cục Nông nghiệp. Không có hội đồng thẩm định, không có chuyên gia độc lập, cũng không có đại diện huyện hay người dân.

Không hề có bản đồ tọa độ chi tiết, ảnh hiện trạng hoặc hồ sơ sinh thái đặc thù của vùng trồng, những yếu tố vốn là yêu cầu bắt buộc đối với một loài dược liệu đặc hữu như sâm Ngọc Linh.

Trước sự sơ sài của báo cáo nêu trên, ngày 6.6.2025, UBND tỉnh Kon Tum ban hành Văn bản số 2056/UBND-KTN, yêu cầu tổ chức kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ, quy trình cấp mã số vùng trồng đối với doanh nghiệp nêu trên.

Nếu sai phạm, phải tạm dừng ngay hiệu lực mã số

Văn bản chỉ đạo do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Tháp ký, nêu rõ: Nội dung báo cáo của Sở NN&MT chưa làm rõ được cơ sở pháp lý và thực tiễn của việc cấp mã số vùng trồng đối với Sâm Ngọc Linh cho Công ty cổ phần rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum mà các cơ quan báo chí đã phản ánh.

Do vậy, yêu cầu Sở NN&MT chủ trì, khẩn trương phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra thực tế, rà soát thẩm quyền, quy trình, sản lượng, tính hợp pháp và mức độ chính xác của hồ sơ.

Đặc biệt, nếu phát hiện hồ sơ chưa đầy đủ, trình tự thủ tục chưa đảm bảo hoặc sản lượng không có cơ sở thực tế thì phải tạm dừng hiệu lực giấy xác nhận mã số vùng trồng đã cấp cho Công ty cổ phần rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Công ty cổ phần rượu sâm Ngọc Linh Kon Tum đang triển khai đề tài nuôi cấy mô sâm Ngọc Linh ở xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông và hiện chưa có kết quả

UBND tỉnh cũng yêu cầu ngành nông nghiệp phải làm việc trực tiếp với Bộ Nông nghiệp để làm rõ các quy định chuyên môn liên quan đến trồng sâm ngoài rừng tự nhiên như nhà màng, nhà lưới, vì hiện nay chưa có đề tài khoa học hay kết quả đánh giá hiệu quả cụ thể.

Thời hạn hoàn thành và báo cáo UBND tỉnh trước ngày 12.6.2025.

Các chuyên gia cho rằng, việc cấp mã số vùng trồng cho cây sâm Ngọc Linh, một loài dược liệu đặc hữu, có yêu cầu sinh thái khắt khe, không thể áp dụng quy trình đơn giản như cây rau màu.

Nếu không có khảo sát thực địa, không đánh giá sinh thái đầy đủ, thì mã số vùng trồng chỉ là hình thức hợp pháp hóa cho những sản phẩm không rõ nguồn gốc.

Trong bối cảnh thị trường sâm Ngọc Linh đang bị làm giả, làm nhái ngày càng nhiều, thì một doanh nghiệp sở hữu mã vùng được xác nhận sản lượng “cao bất thường” có thể đưa ra thị trường hàng loạt sản phẩm đội lốt sâm Ngọc Linh, qua mặt cơ quan kiểm tra, đánh lừa người tiêu dùng.

Điều này không chỉ phá vỡ lòng tin của thị trường, mà còn đe dọa uy tín của thương hiệu quốc gia, một thương hiệu được xây dựng bằng mồ hôi, máu và hàng chục năm gìn giữ của đồng bào Xơ Đăng và người trồng sâm Ngọc Linh chính thống.

NGỌC HÒA

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/ban-doc/vu-cap-ma-so-vung-trong-sam-ngoc-linh-bao-cao-so-sai-tinh-kon-tum-tiep-tuc-chi-dao-lam-ro-141160.html