Vụ kiện đất đai ròng rã 15 năm tại Phú Quốc: Mòn mỏi chờ hồi kết!

Vụ kiện đất đai ròng rã 15 năm tại Phú Quốc: Mòn mỏi chờ hồi kết!
8 giờ trướcBài gốc
Bất nhất tại phiên tòa cấp tỉnh
Theo Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng không Sân bay Tân Sơn Nhất (SASCO), Quyết định kháng nghị này của Viện KSND tối cao là xem xét lại toàn diện vụ án, quyền và lợi ích hợp pháp của SASCO trong vụ án này. Theo đó, nguồn gốc đất là rõ ràng, quá trình tranh chấp này đã kéo quá dài 15 năm chưa có hồi kết (?!). Đáng nói là ngay tại cấp sơ thẩm, TAND tỉnh Kiên Giang (cũ), đã xảy ra "mâu thuẫn", lúc thì tuyên "thế này" sau lại tuyên "thế khác"?
Theo hồ sơ vụ án, năm 2003, SASCO nhận chuyển nhượng hợp pháp thửa đất diện tích 2.200m² tại Phú Quốc từ bà N.V.H (bà H. được UBND tỉnh Kiên Giang cấp giấy chứng nhận). Năm 2010, SASCO chuẩn bị triển khai dự án, bỗng gia đình ông N.V.V lấn chiếm, xây dựng công trình trái phép trên phần đất này. SASCO nhiều lần làm việc với chính quyền địa phương yêu cầu xử lý vi phạm nhưng không được giải quyết dứt điểm, buộc SASCO phải khởi kiện ra tòa án để bảo vệ tài sản.
Ngày 04/3/2011, SASCO khởi kiện đến TAND huyện Phú Quốc yêu cầu ông V. tháo dỡ công trình xây dựng trái phép trên thửa đất 2.200m2 và khôi phục lại hiện trạng ban đầu của thửa đất. Ngày 14/5/2014 và 13/6/2018, bị đơn là những người thừa kế của ông V. gửi các đơn phản tố để yêu cầu tòa án tuyên hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà N.V.H, mà bà H. đã sang nhượng cho SASCO, hủy Quyết định số 39/QĐ-UB ngày 06/4/1992 của UBND huyện Phú Quốc về việc thu hồi đất 02ha của ông V.; Hủy Hợp đồng chuyển nhượng và công nhận Quyền sử dụng thửa đất 2.200m2 cho bị đơn.
Vụ kiện đến TAND tỉnh, vào ngày 23/4/2019, TAND tỉnh Kiên Giang tuyên Bản án sơ thẩm số 14/2019/DS-ST (Bản án sơ thẩm lần 01). Theo đó, chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của SASCO và bác bỏ toàn bộ yêu cầu phản tố của bị đơn. Thế nhưng, ngày 29/01/2021, TAND cấp cao tại TPHCM ban hành Bản án phúc thẩm số 55/2021/DS-PT (Bản án phúc thẩm lần 01), tuyên hủy Bản án sơ thẩm và giao hồ sơ về TAND tỉnh Kiên Giang xét xử lại vụ án theo thủ tục chung với lý do cấp sơ thẩm đã có sai sót về thủ tục tố tụng.
Trước khi xét xử sơ thẩm lại lần 02, SASCO đã nộp cho TAND tỉnh Kiên Giang các biên bản, bản vẽ do các cơ quan có thẩm quyền cung cấp và có chữ ký xác nhận của ông V. thể hiện rõ thửa đất 2.200m2 hoàn toàn nằm ngoài khu diện tích đất ông V. bị thu hồi theo Quyết định 39. Cũng tại phiên tòa sơ thẩm lần 02 này, đại diện Viện KSND tỉnh Kiên Giang cũng đã nêu ý kiến đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) chấp nhận yêu cầu khởi kiện của SASCO và bác yêu cầu phản tố của bị đơn.
Tuy nhiên, đến ngày 21/3/2023, TAND tỉnh Kiên Giang đã tuyên Bản án sơ thẩm số 13/2023/DS-ST (Bản án sơ thẩm lần 02) không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là SASCO và chấp nhận một phần yêu cầu phản tố của bị đơn. Theo đó, thửa đất 2.200m2 thuộc quyền sử dụng của bị đơn. Như vậy, cũng chính TAND tỉnh Kiên Giang (cũ), cũng một vụ án, nhưng tuyên 02 "kiểu" tréo ngoe(?!).
Khu đất tranh chấp kéo dài đã 15 năm và sắp có hồi kết
Vì sao kháng cáo và kháng nghị?
Cho rằng vô lý và quá bức xúc, SASCO đã làm đơn kháng cáo, cũng như chính Viện KSND tỉnh Kiên Giang đã có Quyết định số 02/QĐ-VKS-DS về việc kháng nghị phúc thẩm đối với Bản án sơ thẩm lần 02. Cho đến phiên tòa phúc thẩm lần 02, đại diện UBND tỉnh Kiên Giang cũng đã tham dự và cung cấp đầy đủ các hồ sơ, bản vẽ và khẳng định rõ: "Thửa đất 2.200m2 nằm ngoài diện tích đất ông V. bị thu hồi theo Quyết định 39. Nguồn gốc đất 2.200m2 này là do UBND tỉnh Kiên Giang cấp Giấy CNQSDĐ cho bà H. trên cơ sở là công nhận quyền sử dụng đất (không phải là giao đất)".
Còn vị đại diện Viện KSND cấp cao tại TPHCM tham dự phiên tòa cũng đã nêu ra các căn cứ và lập luận rõ ràng, đề nghị HĐXX chấp nhận yêu cầu khởi kiện của SASCO và bác bỏ các yêu cầu phản tố của bị đơn. Thế nhưng TAND cấp cao tại TPHCM tuyên Bản án số 456/2024/DS-PT ngày 24/6/2024 (Bản án phúc thẩm lần 02) rằng, giữ nguyên Bản án sơ thẩm lần 02 của TAND tỉnh Kiên Giang (cũ), quyền sử dụng thửa đất 2.200m2 đất thuộc về bị đơn.
Ngày 12/8/2024, SASCO đã gửi đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án số 456/2024/DS-PT ngày 24/6/2024 của TAND cấp cao tại TPHCM. Sau khi xem xét hồ sơ, các bằng chứng cụ thể và tiến hành kiểm tra thực địa, Viện KSND tối cao cũng đã Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 07/QĐ-VKS-DS, ngày 08/10/2025. Theo đó, những điểm bất hợp lý, nhiều tình tiết khách quan chưa được đánh giá toàn diện trong vụ án này, dẫn đến phán quyết có dấu hiệu về nguy cơ gây thiệt hại nghiêm trọng cho Nhà nước? Những dẫn chứng xác minh rõ ràng nhất rằng: Sai lệch về vị trí đất, Sơ đồ là do Thanh tra tỉnh Kiên Giang lập năm 2001 (có chữ ký xác nhận của ông V.) thể hiện rõ thửa đất của SASCO nằm ngoài khu vực đất bị thu hồi của gia đình ông V.; Vị trí đất thực tế của SASCO (nhận chuyển nhượng từ bà H.) nằm hoàn toàn ngoài diện tích 02ha đất mà UBND huyện Phú Quốc đã thu hồi của ông V. vào năm 1992 (thu hồi theo Quyết định 39).
Lật lại vụ việc, ngay tại Phiên tòa phúc thẩm lần 02, vị đại diện UBND tỉnh Kiên Giang (cũ) đã trình bày và nộp bản đồ xác nhận các vị trí đất này. Việc thu hồi đất của UBND huyện Phú Quốc đối với 02ha đất của ông V. đã được thực hiện theo quy định của pháp luật, đã được giải quyết khiếu nại lần 01, lần 02 theo đúng quy định của pháp luật về khiếu nại tố cáo.
Điều đặc biệt kỳ lạ ở vụ án này, đó là mâu thuẫn về thời điểm lấn chiếm? Theo bản tường trình ngày 28/11/2011 của ông V. gửi TAND huyện Phú Quốc, ông V. thừa nhận chỉ bắt đầu san lấp, xây dựng trên khu đất vào khoảng năm 2009 - 2010. Tại thời điểm chuyển nhượng ngày 26/02/2003, giữa SASCO và hộ gia đình bà H. thì khu đất được ký giáp ranh hoàn toàn là đất trống. Ảnh vệ tinh ngày 25/02/2005 do Trung tâm Thông tin dữ liệu đo đạc và bản đồ - Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam cung cấp cũng thể hiện rõ ràng khu đất hoàn toàn trống.
Theo SASCO, là doanh nghiệp có vốn Nhà nước chi phối, do đó mọi tài sản, quyền sử dụng đất của công ty đều gắn liền với tài sản công cần được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt. Dự án SASCO dự kiến triển khai trên thửa đất 2.200m² ở Phú Quốc bị đình trệ suốt 15 năm qua, khiến nguồn vốn đầu tư bị "đóng băng", hiệu quả kinh doanh suy giảm và mục tiêu khai thác, phát triển hạ tầng tại Phú Quốc bị gián đoạn. Thửa đất 2.200m² của SASCO đang tranh chấp hiện tại có giá trị lên đến hàng trăm tỷ đồng, việc SASCO bị mất quyền sử dụng khu đất này đã gây ra tổn thất nghiêm trọng về tài chính, nguồn vốn. Giá trị các chi phí hợp pháp SASCO đã bỏ ra để nhận chuyển nhượng đất, thực hiện thủ tục đầu tư, chuẩn bị triển khai dự án đều không thể thu hồi, trong khi công ty phải gánh thêm chi phí lớn cho quá trình khiếu nại, tố tụng kéo dài, làm phát sinh thiệt hại. Tình trạng này, theo SASCO còn làm mất ổn định trật tự và kỷ cương pháp luật tại địa phương, tạo tiền lệ xấu cho hành vi chiếm dụng, lấn chiếm đất công, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư cũng như niềm tin của doanh nghiệp.
SASCO nhận định rằng: "Quyết định kháng nghị là bước đi cần thiết để khôi phục công lý, Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 07/QĐ-VKS-DS ngày 08/10/2025 của Viện KSND tối cao là động thái mạnh mẽ và kịp thời, thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật và bảo vệ tài sản Nhà nước. Đây không chỉ là sự khẳng định tính hợp pháp, ngay tình trong việc SASCO nhận chuyển nhượng và sử dụng thửa đất, mà còn là hành động thiết thực thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về bảo đảm môi trường đầu tư công bằng, minh bạch và bảo vệ quyền tài sản hợp pháp của doanh nghiệp. SASCO bày tỏ niềm tin, sự tôn trọng và kỳ vọng vào Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao sẽ xem xét vụ việc một cách công tâm, khách quan và toàn diện, đưa ra phán quyết đúng pháp luật, thấu tình đạt lý”.
Theo luật sư và SASCO phân tích: "Mặc dù toàn bộ hồ sơ, chứng cứ hành chính và tài liệu chuyên môn đều khẳng định rõ ràng thửa đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của SASCO, nhưng cả hai bản án sơ và phúc thẩm lần 02 lại tuyên công nhận quyền sử dụng đất cho bên lấn chiếm? Trong khi đó, các chứng cứ xác thực, khách quan thể hiện rất rõ trong hồ sơ vụ án, ngay cả việc không xem xét quan điểm của Viện KSND các cấp và nghiêm trọng hơn là xâm hại nghiêm trọng đến tài sản của Nhà nước".
VĂN TOÀN
Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/song-theo-phap-luat/vu-kien-dat-dai-rong-ra-15-nam-tai-phu-quoc-mon-moi-cho-hoi-ket_185182.html