Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An đã khởi tố vụ án, khởi tố đối tượng Lý Văn Sang. Ảnh: CQCA
Dùng “chiêu trò” việc nhẹ lương cao lừa bán người
Ngày 17/8/2025, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An đã khởi tố vụ án, khởi tố đối tượng Lý Văn Sang (SN 1998, trú tại xã Cam Phục, tỉnh Nghệ An) về tội "Mua bán người". Sang là đối tượng từng có thời gian làm việc cho một công ty tại khu vực tam giác vàng ở Lào, đầu năm 2024 sau khi trở về Việt Nam, Lý Văn Sang nảy sinh ý định lừa bán người dân tại các xã khu vực miền tây tỉnh Nghệ An vào các đặc khu tam giác vàng tại Lào nhằm kiếm lời.
Do đã từng có thời làm việc tại khu vực tam giác vàng nên Sang nhanh chóng cấu kết với các đối tượng bên kia biên giới thiết lập đường dây lừa đảo công dân Việt Nam lừa bán sang các đặc khu. Để bị hại tin tưởng, Sang đã thông tin tới nạn nhân việc công ty bên nước Lào đang cần tuyển nhân viên với mức lương 17 triệu đồng/tháng, bao ăn ở, đồng thời lo toàn bộ chi phí đi lại.
Với thủ đoạn như trên, từ tháng 3/2024 đến nay, Lý Văn Sang đã lừa bán 16 người tại các xã Cam Phục và Con Cuông sang các đặc khu tam giác vàng tại nước Lào. Các nạn nhân bị Sang bán phải làm việc 17 tiếng/ngày với nhiệm vụ giả danh các cơ quan Nhà nước để lừa đảo công dân Việt Nam, nếu ngày nào không lừa được tiền thì bị hại sẽ bị đánh đập, chích điện và không cho nhận lương. Nhiều bị hại không chịu nổi áp lực công việc đã bỏ trốn về Việt Nam.
Hành vi của Sang thể hiện sự xem thường pháp luật, gây bức xúc dư luận và quần chúng Nhân dân. Trước tình hình đó, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An đã báo cáo Lãnh đạo Công an tỉnh Nghệ An xác lập chuyên án đấu tranh. Biết mình sẽ sớm bị bắt giữ, Sang đã bỏ trốn vào các tỉnh phía Nam.
Áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, ngày 4/8/2025, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An và Công an xã Cam Phục đồng chủ trì phối hợp với Công an xã Anh Sơn, Công an xã Phước Thành, TP Đà Nẵng phá thành công chuyên án, bắt đối tượng Lý Văn Sang khi đang lẩn trốn tại khu vực rừng núi hiểm trở thuộc xã Phước Thành, TP Đà Nẵng. Tại cơ quan công an, Sang đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Hiện, chuyên án đang tiếp tục được đấu tranh mở rộng.
Chế tài xử lý?
Tình trạng tội phạm mua bán người ở Việt Nam hiện nay đang diễn biến phức tạp và gia tăng, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa và công nghệ số phát triển mạnh mẽ. Theo các báo cáo gần đây, Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều vụ mua bán người, cả trong nước lẫn xuyên biên giới. Nạn nhân không chỉ bao gồm phụ nữ và trẻ em, mà còn có cả nam giới, những người bị bóc lột lao động, cưỡng bức làm việc trong các sòng bạc, công ty kinh doanh trực tuyến, hoặc bị bán sang các tổ chức buôn bán nội tạng...
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Bùi Quang Thu, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, tội phạm mua bán người không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là một trong những vấn đề nhức nhối của xã hội hiện đại, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho các nạn nhân và cộng đồng. Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi năm 2017) và Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) đã có những quy định cụ thể nhằm xử lý loại tội phạm này.
Tại Điều 150 Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi mua bán người (thủ đoạn có thể dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dụ dỗ, lừa gạt, cưỡng ép...) có thể phải chịu hình phạt tù từ 5 năm đến 10 năm. Nếu phạm tội có tổ chức, vì động cơ đê hèn, gây thương tích, tổn hại sức khỏe cho nạn nhân từ 31 đến 60%, để đưa ra nước ngoài, phạm tội 2 lần trở lên… có thể phải chịu hình phạt tù từ 8 năm đến 15 năm tù.
Đối với các trường hợp đặc biệt nghiêm trọng như phạm tội có tính chuyên nghiệp, để lấy bộ phận cơ thể nạn nhân, gây thương tích, tổn hại sức khỏe 61% trở lên, làm nạn nhân chết hoặc tự sát, đối với 6 người trở lên hoặc tái phạm nguy hiểm có thể phải chịu hình phạt tù từ 12 đến 20 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể phải chịu hình phạt bổ sung như phạt tiền từ 20 đến 100 triệu đồng, bị quản chế, cấm cư trú từ 1 đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Trường hợp mua bán người dưới 16 tuổi được quy định tại Điều 151 Bộ Luật Hình sự 2015 (sửa đổi năm 2017). Nếu phạm tội có hành vi rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng nhằm mục đích “đưa ra nước ngoài” có thể phải chịu hình phạt tù từ 12 đến 20 năm. Trường hợp đặc biệt nghiêm trọng khác như phạm tội có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, gây thương tích, tổn hại sức khỏe, rối loạn tâm thần, để lấy bộ phận cơ thể hoặc làm nạn nhân chết hoặc tự sát có thể phải chịu hình phạt đến 20 năm hoặc tù chung thân...
Người phạm tội còn có thể phải chịu các hình phạt bổ sung như phạt tiền từ 50 triệu đến 200 triệu đồng; bị quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.
Theo luật sư, trong vụ án trên, đối tượng đã dùng thủ đoạn “việc nhẹ lương cao” lừa bán 16 người sang các đặc khu tam giác vàng tại nước Lào để làm việc cho các công ty lừa đảo. Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An đã khởi tố vụ án, khởi tố đối tượng về tội "Mua bán người" và chuyên án đang được đấu tranh mở rộng. Vì vậy, cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào diễn biến kết quả điều tra tiếp theo của vụ án để xử lý đối tượng theo quy định của pháp luật.
Người dân người cần hiểu rằng sẽ không có chuyện "việc nhẹ lương cao" hay "hạnh phúc vẹn tròn" nếu tự ý xuất cảnh trái phép hoặc kết hôn với người nước ngoài mà không qua các cơ quan chức năng. Nếu có nhu cầu tìm việc làm hoặc kết hôn tại nước ngoài, người dân nên tham khảo thông tin từ các cơ quan chức năng, Sở Tư pháp, chính quyền địa phương, hoặc các tổ chức bảo vệ phụ nữ và trẻ em để tiến hành các thủ tục đúng quy định pháp luật, tránh “sập bẫy” của các đối tượng lừa đảo.
Luật sư Bùi Quang Thu, đoàn Luật sư TP Hà Nội
Đạt Lê