Ngày 26/11, liên quan vụ án tranh chấp di sản thừa kế của cố diễn viên Đức Tiến, bà Nguyễn Bình Phương (vợ cố diễn viên) đã nộp đơn kháng cáo một phần bản án sơ thẩm của TAND Tp.HCM.
Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 28/10, bà Bình Phương không có mặt nhưng cử đại diện ủy quyền tham gia phiên tòa. Ngoài ra, phiên tòa còn có sự xuất hiện của mẹ kế của Đức Tiến, đến tòa với tư cách tố tụng là nhân chứng.
Theo đó, bà Phương cho rằng một phần bản án sơ thẩm đã ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bà.
Do đó, bà Phương đề nghị cấp phúc thẩm xem xét lại và công nhận bà sở hữu 50% giá trị nhà đất tại phường Linh Đông, Tp.Thủ Đức (cũ), Tp.HCM và 50% giá trị thửa đất tại huyện Đức Hòa, tỉnh Long An cũ (nay là tỉnh Tây Ninh).
Ngoài ra, bà Phương không đồng ý với quan điểm của cấp sơ thẩm về việc bà Nguyễn Ngọc Ánh (mẹ cố diễn viên Đức Tiến) được hưởng 10% trong giá trị nhà đất tại phường Linh Đông vì có công quản lý, tôn tạo tài sản này.
Lý do là bởi toàn bộ tiền mua nhà đất nói trên đều do cố diễn viên Đức Tiến gửi từ nước ngoài về, không có sự đóng góp của bà Ánh.
Việc bà Ánh trông coi căn nhà là sự thỏa thuận tạm thời giữa các bên, không phải là sự đầu tư công sức mang tính tạo lập tài sản.
Cũng theo đơn kháng cáo, bà Phương còn yêu cầu xác định di sản cố diễn viên Đức Tiến để lại là phần tài sản sau khi trừ đi các chi phí hợp lý trong việc chữa bệnh và mai táng của cố diễn viên Đức Tiến tại Mỹ.
Trước đó, mẹ ruột của cố diễn viên Đức Tiến cũng có đơn kháng cáo vì cho rằng bản án sơ thẩm của TAND Tp.HCM chưa xem xét, đánh giá toàn diện và đầy đủ các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án; có sự nhầm lẫn trong việc áp dụng pháp luật, dẫn tới việc ban hành bản án sơ thẩm không được khách quan cũng như không đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của bà.
Từ đó, bà Ánh yêu cầu tòa án cấp phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận toàn bộ yêu cầu phản tố của bà, bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là bà Nguyễn Bình Phương (vợ cố diễn viên Đức Tiến).
Theo bản án sơ thẩm ngày 28/10 của TAND Tp.HCM, sau khi diễn viên Đức Tiến qua đời tại Mỹ, giữa bà Nguyễn Bình Phương (nguyên đơn; vợ cố diễn viên Đức Tiến, hiện sinh sống ở Mỹ) đã có tranh chấp với bà Nguyễn Ngọc Ánh (bị đơn; mẹ ruột của cố diễn viên Đức Tiến) về nhà đất tại khu phố 7, phường Linh Đông, Tp.HCM và thửa đất số 1841 tại xã Đức Lập Thượng, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An (nay là xã Hậu Nghĩa, tỉnh Tây Ninh). Đây là các nhà, đất của cố diễn viên Đức Tiến.
Về các tranh chấp trên, bản án sơ thẩm của TAND Tp.HCM xác định, toàn bộ nhà đất tại phường Linh Đông, Tp.HCM và thửa đất tại tỉnh Tây Ninh đều là di sản của cố diễn viên Đức Tiến.
Cấp sơ thẩm tuyên bố di chúc mà cố diễn viên Đức Tiến để lại là hoàn toàn phù hợp với quy định của Bộ luật Dân sự. Xét tài liệu, chứng cứ mà các bên cung cấp, không thể hiện việc nhà đất tại phường Linh Đông, Tp.HCM là tài sản chung của Đức Tiến và bà Phương; cũng không có căn cứ xác định đây là tài sản chung của bà Ánh với con trai.
Tuy nhiên, HĐXX xét thấy từ năm 2009, bà Ánh có công sức trông nom, quản lý, đóng thuế nhà đất khi ông Đức Tiến định cư ở Mỹ nên chấp nhận cho bà Ánh hưởng 10% giá trị nhà đất ở phường Linh Đông, Tp.HCM, tính theo công sức tôn tạo, bảo quản di sản.
Đối với thửa đất ở tỉnh Tây Ninh, HĐXX xét thấy thửa đất này được cố diễn viên Đức Tiến mua dưới hình thức góp vốn từ ngày 8/7/2010. Đến năm 2015 hợp đồng này thanh lý và chuyển sang hợp đồng chuyển nhượng có công chứng.
Các chứng từ góp vốn được thực hiện nhiều đợt, trong đó 2 đợt góp vốn đầu diễn ra trước thời kỳ hôn nhân. HĐXX xác định: 40% giá trị đất tại tỉnh Tây Ninh là tài sản riêng của cố diễn viên Đức Tiến; 60% là tài sản chung bà Bình Phương và chồng. Do đó, cố nghệ sĩ Đức Tiến được xác định sở hữu 70% giá trị; bà Bình Phương sở hữu 30% giá trị đất.
Từ đó, HĐXX xác định toàn bộ nhà đất tại phường Linh Đông, Tp.HCM thuộc quyền sở hữu riêng của cố nghệ sĩ Đức Tiến. Đối với đất ở Long An cũ (nay là tỉnh Tây Ninh), cố nghệ sĩ Đức Tiến sở hữu 70% giá trị.
Theo chứng thư thẩm định, tổng giá trị nhà, đất do cố nghệ sĩ Đức Tiến để lại ở Việt Nam (gồm 1 nhà đất tại phường Linh Đông, Tp.HCM và một thửa đất tại tỉnh Tây Ninh) là 7,2 tỷ đồng. Sau khi trừ phần 10% công sức tôn tạo, gìn giữ của bà Ánh, giá trị còn lại là 6,3 tỷ đồng.
Do di chúc của cố nghệ sĩ Đức Tiến hợp lệ và có hiệu lực pháp luật nên di sản của cố diễn viên sẽ được chia theo di chúc.
HĐXX cho rằng, hàng thừa kế thứ nhất của cố nghệ sĩ Đức Tiến gồm mẹ ruột, vợ và con. Di chúc để lại toàn bộ tài sản cho bà Phương nhưng do con chưa đủ 18 tuổi và mẹ là những đối tượng được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc. Theo quy định, bà Ánh và con của cố diễn viên Đức Tiến sẽ được hưởng một phần theo pháp luật nên mỗi người nhận 1,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, bà Ánh được hưởng thêm 10% giá trị căn nhà (khoảng 720 triệu đồng) theo công sức tôn tạo, gìn giữ nên tổng cộng bà Ánh được nhận hơn 2 tỷ đồng.
Bà Bình Phương được hưởng hơn 3 tỷ đồng theo nội dung di chúc. Đồng thời, bà Bình Phương sẽ nhận phần thừa kế của con gái, do đang là người đại diện hợp pháp của con gái.
HĐXX xét thấy, vì bà Bình Phương nhận tương ứng hơn 70% giá trị tài sản, nên sẽ nhận hiện vật và có nghĩa vụ hoàn trả lại phần giá trị tương ứng cho bà Ánh.
Võ Công Thư