Vua Charles và bài toán hàn gắn gia đình hoàng gia Anh

5 giờ trướcBài gốc

Các thành viên hoàng gia Anh trên ban công Điện Buckingham hôm 5.5. Ảnh: AFP

Một hình ảnh không còn trọn vẹn

Trong buổi lễ gần đây, dịp hiếm hoi mà Hoàng gia Anh xuất hiện công khai đầy đủ, người dân không khỏi nhận ra sự vắng mặt của nhiều thành viên chủ chốt.

Hoàng tử Harry và vợ là Meghan Markle đã không còn xuất hiện cùng gia đình hoàng gia sau khi cả hai rút lui khỏi các nghĩa vụ hoàng gia từ năm 2020 và liên tục lên tiếng chỉ trích gia đình trong các cuộc phỏng vấn và hồi ký.

Hoàng thân Andrew, người em trai dính bê bối của Vua Charles, cũng bị gạt ra bên lề sau những tranh cãi liên quan đến mối quan hệ với "tỉ phú ấu dâm" Jeffrey Epstein.

Cảnh tượng một ban công chỉ còn lại vài gương mặt tạo cảm giác mong manh cho một thiết chế vốn được xem là vững chãi.

Trong mắt công chúng, một hoàng gia chia rẽ không chỉ là chuyện gia đình riêng tư, mà còn đe dọa chính hình ảnh của chế độ quân chủ.

Hồi ký "Spare" của Harry

Nền móng của niềm tin công chúng

Chế độ quân chủ Anh tồn tại nhờ vào sự ủng hộ mang tính biểu tượng của người dân. Ở Anh, lòng tin ấy phần nhiều được nuôi dưỡng bởi hình ảnh một gia đình gắn bó, làm việc chăm chỉ và đại diện cho sự ổn định truyền thống. Đây là điều mà Nữ hoàng Elizabeth II đã duy trì gần như trọn vẹn trong suốt 70 năm trị vì.

Trong khi đó, dưới thời Vua Charles III, các rạn nứt nội bộ càng trở nên rõ rệt. Mối quan hệ căng thẳng giữa ông với con trai thứ Harry, sự lạnh nhạt giữa các anh em, và việc nhiều người trẻ trong hoàng tộc chọn sống kín tiếng hoặc tách khỏi nghĩa vụ hoàng gia đã tạo nên cảm giác một “gia đình rời rạc”.

Tỷ lệ ủng hộ chế độ quân chủ tại Anh cũng đang theo chiều hướng giảm, đặc biệt trong nhóm người trẻ.

Theo khảo sát của YouGov năm 2024, chỉ khoảng 32% người từ 18–24 tuổi cho rằng nên duy trì chế độ quân chủ, giảm mạnh so với hơn 60% cách đây một thập niên.

Một phần nguyên nhân đến từ cảm giác xa cách và thiếu gắn kết giữa hoàng gia và công chúng, điều từng được bù đắp bằng hình ảnh một đại gia đình đoàn kết.

Vợ chồng Vua Charles III và vợ chồng Thân vương William. Ảnh: Instagram

Vua Charles trước bài toán khó

Với tuổi đời đã ngoài 70, Vua Charles bước lên ngai vàng trong một thời điểm không dễ dàng. Ông không chỉ phải kế thừa di sản đồ sộ của Nữ hoàng Elizabeth II, mà còn đối mặt với kỳ vọng làm mới hình ảnh hoàng gia cho phù hợp với xã hội hiện đại.

Tuy nhiên, trước khi nghĩ đến đổi mới, điều cơ bản nhất ông cần làm có lẽ là hàn gắn các mối quan hệ đang rạn nứt trong chính gia đình mình.

Một sự tái hòa giải, dù mang tính biểu tượng, giữa Vua Charles với Hoàng tử Harry có thể là bước đi quan trọng. Nhưng điều này không dễ thực hiện khi giữa các bên còn tồn tại nhiều bất đồng sâu sắc. Vua Charles sẽ phải cân nhắc giữa việc bảo vệ nguyên tắc và đối mặt với nguy cơ bị xem là “nhượng bộ vì hình ảnh”.

Theo các nhà tâm lý học, để một cuộc hòa giải thực sự diễn ra, cả hai bên phải sẵn sàng chịu trách nhiệm và vượt qua những tổn thương quá khứ. Tuy nhiên, Harry dường như vẫn giữ lập trường rằng mình là nạn nhân, từ việc bị gia đình “quay lưng”, đến những phản ứng tiêu cực sau khi phát hành hồi ký Spare, trong đó tiết lộ nhiều chi tiết riêng tư của Hoàng gia.

Thêm vào đó, vợ của Harry – Meghan Markle – tiếp tục là nhân tố gây tranh cãi trong các nỗ lực hòa giải. Dù cô đang xây dựng thương hiệu phong cách sống As Ever và giữ khoảng cách với các xung đột, giới truyền thông vẫn quy trách nhiệm cho cô trong việc làm Harry xa cách gia đình.

Hoàng tử Harry và vợ - Meghan Markle. Ảnh: Reuters

Sau thất bại pháp lý trong vụ kiện đòi quyền được cảnh sát bảo vệ khi về nước, Hoàng tử Harry không chỉ “suy sụp tinh thần”, mà còn cáo buộc giới chức Anh đang đẩy ông vào “một trò bịp bợm”, gợi nhắc đến cái chết đầy ám ảnh của mẹ ông, Công nương Diana.

Harry cho rằng có một "thế lực đen tối" đứng sau việc gia đình ông không được bảo vệ đúng mực – lời ám chỉ khiến dư luận dậy sóng.

Trong khi đó, phát ngôn viên của Hoàng gia đã hiếm hoi lên tiếng, bác bỏ những cáo buộc của Harry, khẳng định mọi quyết định đều đã được tòa án xem xét kỹ lưỡng.

Điện Buckingham cũng kêu gọi truyền thông không tập trung vào “drama gia đình” giữa lúc quốc gia đang kỷ niệm 80 năm chiến thắng của phe Đồng minh trước phát xít Đức, nhưng điều này chỉ càng khiến mối bất hòa bị soi xét kỹ hơn.

Những bài học từ hoàng gia thế giới

Vấn đề chia rẽ nội bộ không phải là chuyện riêng của Hoàng gia Anh. Nhiều hoàng tộc trên thế giới cũng từng đối mặt với mâu thuẫn hoặc tai tiếng gia đình, nhưng cách họ xử lý lại cho thấy sự linh hoạt và thực dụng đáng chú ý.

Tại Nhật Bản, Hoàng gia từng vướng vào sóng gió khi Công chúa Mako – cháu gái của Nhật hoàng Naruhito – kết hôn với thường dân và từ bỏ tước vị hoàng tộc.

Dù vụ việc gây tranh cãi lớn trong xã hội Nhật, hoàng gia vẫn thể hiện thái độ ôn hòa, tránh đối đầu công khai và không để mâu thuẫn cá nhân làm lu mờ hình ảnh toàn thể thiết chế. Đặc biệt, sự kín đáo và tiết chế của họ giúp bảo vệ sự tôn nghiêm mang tính nghi lễ của ngôi vị Thiên hoàng.

Ở Thụy Điển, Hoàng gia áp dụng mô hình “hoàng tộc tinh gọn”, chỉ duy trì các thành viên trực tiếp thừa kế trong các nghi thức chính thức, trong khi các thành viên khác được tự do theo đuổi cuộc sống riêng.

Điều này giúp giảm áp lực cho gia đình, đồng thời tạo cảm giác gần gũi, giản dị với công chúng, yếu tố giúp họ duy trì mức ủng hộ cao ổn định suốt nhiều năm.

Còn tại Tây Ban Nha, Vua Felipe VI từng có hành động quyết liệt là “cắt đứt công khai” với cha ruột – cựu vương Juan Carlos – sau hàng loạt bê bối tài chính.

Tuy nhiên, ông đồng thời thực hiện chiến dịch cải tổ hình ảnh hoàng gia một cách toàn diện: giảm số lượng thành viên nhận trợ cấp, công khai tài sản và minh bạch hóa các hoạt động công.

Kết quả là lòng tin của người dân vào chế độ quân chủ Tây Ban Nha đã phục hồi phần nào, dù trước đó từng xuống mức báo động.

Việc học hỏi từ các hoàng gia khác, nhất là trong cách quản lý các mối quan hệ gia đình và xây dựng hình ảnh công chúng, có thể là chìa khóa giúp Vua Charles giải quyết những vấn đề đang nổi lên trong gia đình hoàng gia của mình, nhằm phục hồi sự đoàn kết và lấy lại niềm tin của công chúng.

NGHIÊM THANH

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/the-gioi/vua-charles-va-bai-toan-han-gan-gia-dinh-hoang-gia-anh-134428.html