'Vua sâm' giúp dân thoát nghèo

15 giờ trướcBài gốc

Giúp dân trồng sâm

Đến nhà ông A Sỹ (sinh năm 1972, trú tại xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum), chúng tôi bắt gặp ông đang chuẩn bị lên rừng để hướng dẫn dân trồng sâm. Chúng tôi ngỏ ý muốn đi cùng, ông đồng ý. Là một trong những người đầu tiên trồng sâm Ngọc Linh, thu nhập tiền tỷ mỗi năm ở huyện Tu Mơ Rông, ông A Sỹ được đồng bào Xơ Đăng ở địa phương gọi trìu mến là “vua sâm”. Trong mắt người dân nơi đây, ông luôn là một điển hình trong cần cù lao động, tìm tòi cách làm ăn mới và biết chia sẻ khi giúp cộng đồng xây dựng vườn sâm quý, cải thiện thu nhập.

Trên chiếc xe bán tải băng rừng, trườn qua từng con dốc ngoằn ngoèo, dựng đứng, ông A Sỹ kể: “Núi Ngọc Linh được thiên nhiên ban tặng bảo vật quý là sâm Ngọc Linh. Tuy nhiên, hơn 24 năm về trước, đồng bào nơi đây chưa nhận ra giá trị sâm. Họ vào rừng khai thác tràn lan về bán rẻ hoặc đổi lấy gạo, thức ăn, áo quần, cá khô. Lo sợ sâm quý bị tuyệt chủng, tôi cùng một số người khác lên kế hoạch bảo tồn. Trong đó, tôi đảm nhận nhiệm vụ xuống làng thu mua sâm của dân và mang gạo, cơm lên rừng ăn ngủ để tìm kiếm sâm tự nhiên. Sâm gom được, tôi ủ dưới gầm giường, chờ đủ số lượng sẽ gùi lên rừng trồng, nhân giống”.

Theo ông A Sỹ, lúc lên rừng trồng sâm, dân trong làng can ngăn, khuyên không nên vì không quản lý được sâm trên rừng, sẽ thất bại. Nhưng bỏ qua tất cả, ông A Sỹ kiên quyết trồng, bảo tồn với hy vọng giữ được giống sâm quý cho mai sau, để đồng bào Xơ Đăng có điều kiện phát triển sâm, thoát nghèo.

Mới đầu lên rừng trồng sâm, ông A Sỹ gặp rất nhiều khó khăn. Đầu tiên là đường sá hiểm trở, đối diện với hiểm nguy từ thú dữ, khó nữa là chưa có kinh nghiệm trồng, sâm dễ bị thối gốc. Để khắc phục, ông ở trên rừng, dành nhiều thời gian nghiên cứu môi trường sống của sâm. Gần 12 năm miệt mài “ăn ngủ cùng sâm” nơi rừng sâu núi thẳm, ông đã gầy dựng được vườn sâm quý. Khi biết ông trồng được sâm có giá trị cao, người dân địa phương đã xin tham gia dự án trồng sâm với ông. Để giúp dân, ông đã bỏ tiền túi trồng 50.000 cây thông quanh vùng đệm nhằm bảo vệ môi trường sống cho sâm, sau đó thành lập, quản lý 13 tổ liên kết trồng sâm với sự tham gia của khoảng 260 hộ dân đồng bào Xơ Đăng. Người dân tham gia tổ liên kết trồng sâm sẽ được chuyển giao kỹ thuật, được trả lương, được tặng sâm giống. Khi có giống sâm, ông A Sỹ hướng dẫn bà con Xơ Đăng tự xây dựng vườn sâm riêng.

“Sau hàng chục năm trồng, hiện tôi phát triển được khoảng 300.000 cây, tương đương 30ha sâm Ngọc Linh. Điều khiến tôi vui, hạnh phúc hơn là từ sự thành công trong việc trồng sâm của tôi, đồng bào Xơ Đăng đã thay đổi nếp nghĩ cách làm, đã chuyển sang trồng sâm quý để phát triển kinh tế. Vườn sâm là cơ hội để họ thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Tôi sẽ tiếp tục giúp dân xây dựng, mở rộng vườn sâm”, ông A Sỹ chia sẻ.

Ông A Sỹ (bên phải) hướng dẫn người dân trồng sâm

Hướng đến mô hình kết hợp du lịch

Dưới sự giúp đỡ của ông A Sỹ, hàng trăm hộ dân đồng bào Xơ Đăng đã có cơ hội phát triển vườn sâm quý. Nhiều người vươn lên thoát nghèo, trong đó có hộ anh A Hem (thôn Đăk Viên, xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông). Anh A Hem cho biết, bản thân trồng sâm cách đây khoảng 12 năm, hiện đã phát triển được vườn sâm khoảng 800 cây.

“Trước khi chưa trồng sâm, tôi chỉ trồng mì, làm lúa, thu nhập không cao, thuộc hộ nghèo. Thấy người khác phát triển được vườn sâm, tôi cũng muốn nhưng không có điều kiện để mua giống, nhiều lúc chỉ biết ao ước có vườn sâm. Ao ước thành hiện thực khi chính ông A Sỹ nhận tôi vào tổ liên kết trồng sâm, từ đó giúp tôi phát triển vườn. Nhờ vườn sâm này mà tôi đã có thu nhập, vươn lên thoát nghèo, mua được xe, xây nhà”, anh A Hem nói.

Tương tự, anh A Đức (thôn Đăk Viên, xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông) đã trồng sâm 8 năm nay, hiện đã sở hữu 700 cây sâm Ngọc Linh. “Tôi có được vườn sâm này là nhờ ông A Sỹ giúp. Ông A Sỹ giúp tôi tham gia tổ liên kết trồng sâm, từ đó có tiền, cây giống gây dựng vườn. A Sỹ còn tận tay hướng dẫn tôi trồng sâm. Bây giờ, vườn sâm phát triển tốt. Gia đình đã thoát nghèo, xây nhà, cuộc sống ổn định hơn trước nhiều”, anh A Đức tâm sự.

Theo ông A Sỹ, trong thời gian sắp tới, ông sẽ tiếp tục hỗ trợ đồng bào Xơ Đăng phát triển vườn sâm gia đình, trong đó dự định sẽ hướng đến xây dựng mô hình du lịch cây sâm nhà tôi. “Với mô hình này, tôi sẽ phối hợp với đồng bào Xơ Đăng xây dựng vườn sâm để phục vụ khách tham quan. Người dân trồng sâm sẽ hưởng lợi thông qua phục vụ khách và bán sâm tại vườn. Việc này sẽ giúp đồng bào có sâm tăng nguồn thu, nâng cao thu nhập, đời sống”, ông A Sỹ nói.

Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông, cho biết, trong 5 năm qua, cây sâm Ngọc Linh đã góp phần xóa nghèo cho gần 2.000 hộ. Trong đó, người có công đóng góp cho việc bảo tồn, phát triển cây sâm Ngọc Linh là ông A Sỹ. Ông tham gia tìm kiếm, bảo tồn sâm Ngọc Linh, là người thay đổi nếp nghĩ cách làm của đồng bào dân tộc Xơ Đăng, giúp dân phá bỏ thế độc canh cây lúa, mì sang trồng sâm giá trị cao. Người dân vùng sâm Ngọc Linh rất yêu quý và biết ơn ông A Sỹ khi giúp họ có điều kiện phát triển kinh tế. Địa phương cũng ghi nhận sự đóng góp to lớn của ông đối với cộng đồng đồng bào Xơ Đăng.

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/vua-sam-giup-dan-thoat-ngheo-post786285.html