"TikTok, tôi đang ở trên một chiếc máy bay riêng ngay lúc này để chuẩn bị đưa ra lời đề nghị chính thức cho nền tảng này", Jimmy Donaldson, được biết đến nhiều hơn trên Internet với cái tên MrBeast, cho biết trong một video hôm 20/1. "Tôi có thể trở thành CEO mới của các bạn".
Donaldson là một trong số ít người công khai bày tỏ sự quan tâm đến việc mua lại nền tảng để đáp ứng luật pháp Mỹ yêu cầu công ty mẹ của TikTok tại Trung Quốc, ByteDance, phải bán ứng dụng. Nhưng ông, giống như những người khác quan tâm, rất có thể sẽ phải tập hợp các nhà đầu tư đồng hành để huy động vốn.
Tổng thống Donald Trump cho biết hôm 21/1 rằng ông có thể để Elon Musk hoặc Chủ tịch Oracle Larry Ellison mua lại TikTok. Dự án Liberty của tỷ phú Frank McCourt cũng đã thành lập một tập đoàn có tên là "The People's Bid", cho biết họ đã đưa ra lời đề nghị.
Khả năng bán TikTok từng có vẻ xa vời. Nhưng trong những ngày gần đây, ý tưởng này đã có thêm động lực mới. Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào hôm 20/1, cho phép ByteDance gia hạn 75 ngày để bán TikTok cho một chủ sở hữu không phải người Trung Quốc, về cơ bản là trì hoãn lệnh cấm toàn quốc đối với ứng dụng này, ban đầu được ấn định có hiệu lực hôm 19/1. Hoạt động của ứng dụng tại Mỹ đã được định giá lên tới 50 tỷ USD nếu ByteDance thực sự muốn bán.
Jimmy Donaldson, còn gọi là MrBeast, bày tỏ mong muốn mua lại TikTok. Ảnh: MrBeast.
Điều gì sẽ xảy ra với thuật toán của TikTok?
Chỉ vài giờ trước khi ông Trump ký lệnh, phía Trung Quốc đã ám chỉ về khả năng sẽ giảm bớt sự phản đối đối với việc bán. Tổng giám đốc điều hành của General Atlantic, Bill Ford, một nhà đầu tư lớn vào ByteDance và là thành viên hội đồng quản trị của công ty, đã nói với Axios vào ngày 22/1 rằng một thỏa thuận sẽ được thực hiện và có thể có các giải pháp "ngoài việc (ByteDance) thoái vốn".
Do sự thay đổi này, câu hỏi lớn hiện nay là ai hoặc đơn vị nào sẽ mua TikTok chứ không phải ByteDance có bán nó hay không, một số chuyên gia cho biết.
Tuy nhiên, điều này sẽ rất phức tạp. Mọi người cũng bày tỏ lo ngại về việc một vụ mua bán có thể ảnh hưởng đến thuật toán độc đáo của TikTok, vốn nổi tiếng với khả năng quản lý các nguồn cấp dữ liệu được cá nhân hóa cao và có thể khó sao chép bởi một chủ sở hữu mới.
"Điều gì sẽ xảy ra với thuật toán? Liệu đây sẽ là một đợt bán hoàn toàn hay một cấu trúc liên doanh/đối tác?", Dan Ives, nhà phân tích của công ty dịch vụ tài chính Wedbush Securities, đã viết hôm 22/1. "Quan điểm của chúng tôi là ByteDance sẵn sàng bắt đầu và tìm kiếm một đối tác hợp tác/liên doanh hợp pháp để duy trì TikTok hoạt động trong khi vẫn bảo vệ thuật toán của mình".
Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẵn sàng để Elon Musk hoặc Chủ tịch Oracle Larry Ellison mua lại TikTok. Ảnh: The New York Times.
Tổng thống Trump đã đề xuất ý tưởng về một liên doanh tạo ra sự chia sẻ quyền sở hữu 50-50 giữa ByteDance và Mỹ, mặc dù không rõ liệu ông có ý nói đến quyền sở hữu của chính phủ Mỹ hay một công ty Mỹ. Tuy nhiên, hiện tại, luật vẫn yêu cầu ByteDance phải từ bỏ ít nhất 80% cổ phần của mình.
Cuối tuần qua, TikTok đã ngừng hoạt động chưa đầy một ngày trước khi trở lại, trong cả hai trường hợp đều ghi nhận nỗ lực của ông Trump trong việc hợp tác với công ty về "giải pháp khôi phục TikTok sau khi ông nhậm chức".
Tính đến chiều 22/1, TikTok vẫn chưa có sẵn để tải lại trên cửa hàng ứng dụng Apple và Google.
Đầu tháng này, Bloomberg đưa tin các quan chức Trung Quốc đang cân nhắc khả năng bán hoạt động của TikTok tại Mỹ cho Elon Musk. Tỷ phú Tesla đã được bổ nhiệm để lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) mới thành lập. Theo báo cáo, Musk có khả năng tiến hành một số loại sáp nhập giữa X (trước đây là Twitter), mà ông đã mua với giá 44 tỷ USD vào năm 2022, và TikTok.
Nhưng ByteDance đã phủ nhận báo cáo này và trả lời một số cơ quan báo chí: "Chúng tôi không thể bình luận về những thông tin hoàn toàn hư cấu".
Musk, người cũng là CEO của Tesla và SpaceX, chưa trả lời bất kỳ tin đồn nào, nhưng ông đã nhiều lần đăng trên X rằng lệnh cấm sẽ trái với quyền tự do ngôn luận. "Nếu chỉ liên quan đến TikTok, luật sẽ chỉ nêu vấn đề là 'kiểm soát nước ngoài', nhưng luật không nói như vậy", Musk đã viết trên X vào tháng 3 để phản hồi lại những lo ngại về phạm vi của luật.
Ives, một trong những nhà phân tích nổi tiếng nhất trong ngành công nghệ, đã viết rằng ông tin Musk là người có nhiều khả năng nhất sẽ dẫn đầu một nỗ lực đấu thầu thành công cho ứng dụng này, đồng thời trích dẫn "mối quan hệ bền chắt của ông với Tổng thống Trump".
"Chúng tôi vẫn tin rằng Musk sẽ tham gia sâu vào việc tìm giải pháp cho TikTok và cuối cùng có thể xây dựng một tập đoàn để mua TikTok. Những người tham gia chiến lược/tài chính khác đang xem xét tài sản vàng này, nhưng nó cần được Bắc Kinh chính thức chấp thuận và theo quan điểm của chúng tôi, nền tảng sẽ không bao giờ được bán kèm với thuật toán", ông nhận định.
Những người muốn mua
Ives nói thêm rằng Ellison và công ty của ông, Oracle, vẫn có thể đóng vai trò quan trọng. Oracle là một trong những nhà cung cấp dịch vụ quan trọng nhất của TikTok, quản lý và lưu trữ dữ liệu người dùng.
Ellison là người ủng hộ mạnh mẽ và hỗ trợ tài chính cho các mục tiêu của đảng Cộng hòa, bao gồm cả việc tổ chức các cuộc gây quỹ cho ông Trump trong chu kỳ bầu cử năm 2016. Hôm 21/1, hai người đàn ông đã cùng xuất hiện tại một cuộc họp báo để công bố một dự án mới được Nhà Trắng hậu thuẫn: Stargate - một quan hệ đối tác giữa Oracle, OpenAI và công ty đầu tư Nhật Bản SoftBank, tập trung vào việc thúc đẩy sản xuất trí tuệ nhân tạo.
Trong lần xuất hiện đó, sau khi ông Trump nói Musk hoặc Ellison là những người mua tiềm năng cho TikTok, Ellison đã trả lời: "Với tôi, đó có vẻ là một thỏa thuận tốt, thưa ngài tổng thống".
Tỷ phú Larry Ellison, người sáng lập Oracle. Ảnh: Reuters.
Steven Mnuchin, người từng giữ chức bộ trưởng tài chính trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, cũng đã bày tỏ ý định cá nhân muốn mua TikTok.
Vào năm 2020, khi ông Trump ký lệnh hành pháp cấm TikTok vì lo ngại về an ninh quốc gia, Mnuchin khi đó đã giám sát Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ, có nhiệm vụ đánh giá các rủi ro liên quan đến ứng dụng này. Ông đã tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán và trao đổi với những người đấu thầu tiềm năng, một quá trình đã kết thúc khi TikTok thắng kiện và lệnh cấm đã bị dừng lại.
Hồi tháng 3, Mnuchin nói với CNBC rằng ông đang tập hợp một nhóm nhà đầu tư để "mua TikTok", một kế hoạch mà ông cho biết đã bị hoãn lại vì phía Trung Quốc không muốn đàm phán. Tuần này, Mnuchin cho biết TikTok US "có giá trị rất lớn" và nhấn mạnh rằng "nếu được quản lý đúng cách và có thể phát triển sang các lĩnh vực khác như thương mại điện tử và mở rộng tại Mỹ, thì đó là một hoạt động kinh doanh tuyệt vời".
Trong số những người không nằm trong chính quyền Trump, Donaldson, siêu sao YouTube, là người công khai thể hiện sự quan tâm lớn nhất.
Donaldson, người có hơn 346 triệu người đăng ký YouTube, đã đăng bài về việc muốn mua TikTok vào đầu tháng này. Người sáng tạo 26 tuổi là một trong những gương mặt dễ nhận biết nhất trên Internet, đã phát triển một công ty trị giá hàng triệu USD, tuyển dụng hàng trăm người ở Bắc Carolina và tung ra các video có các cuộc thi, pha nguy hiểm thường xuyên thu hút hàng chục triệu lượt xem.
"Được thôi, tôi sẽ mua TikTok để nó không bị cấm", anh viết trong một bài đăng trên X. Sau đó, người này cho biết thêm: "Thật trớ trêu khi có rất nhiều tỷ phú liên hệ với tôi kể từ khi tôi đăng dòng tweet này, hãy xem chúng ta có thể làm được điều này không".
Người phát ngôn của Donaldson, Matthew Hiltzik, xác nhận rằng người sáng tạo này quan tâm đến việc mua TikTok như một phần của một nhóm và đang thảo luận với những người mua tiềm năng, nhưng chưa tham gia bất kỳ cuộc đấu thầu nào.
Một người khác cũng có ý định mua TikTok là doanh nhân người Canada Kevin O'Leary, một "cá mập" hay nhà đầu tư lâu năm của chương trình truyền hình thực tế về kinh doanh Shark Tank. Ông là thành viên của tập đoàn The People's Bid.
Trong lần xuất hiện trên Fox News vào ngày 17/1, ngay sau khi Tòa án Tối cao duy trì luật cấm TikTok, O'Leary cho biết ông đã đề nghị mua TikTok với giá 20 tỷ USD, đồng thời nói rằng việc bán TikTok là "giải pháp rõ ràng và tức thời" đối với ByteDance.
Tuần trước, công ty khởi nghiệp về công cụ tìm kiếm trí tuệ nhân tạo Perplexity AI cũng tham gia vào cuộc đua này khi gửi lời đề nghị sáp nhập với TikTok tới ByteDance.
Lê Vy