Ngày cuối năm, vùng cao Pha Long lạnh buốt, sương mù đặc quánh. Tại khu vực Đài tưởng niệm các liệt sĩ của đơn vị hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới, Thượng tá Trần Văn Khoa, Chính trị viên Đồn Biên phòng Pha Long và các cán bộ đơn vị tổ chức thắp hương tưởng niệm các liệt sĩ. Trong khói nhang nghi ngút, không khí trang nghiêm, thành kính, hướng về phía bia tưởng niệm, Thượng tá Trần Văn Khoa giới thiệu sơ lược về những chiến công hiển hách trong quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của đơn vị. Theo đó, ngày 19/5/1959, Đồn Biên phòng Pha Long mang phiên hiệu 133 thuộc lực lượng Công an nhân dân vũ trang tỉnh Lào Cai (tiền thân của Bộ đội Biên phòng Lào Cai) được thành lập. Ngày 19/12/1979 và ngày 23/11/2011, Đồn Biên phòng Pha Long vinh dự được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Sau hơn 1 năm được thành lập, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Pha Long đã lập được các chiến công. Nổi bật là đã đập tan vụ bạo loạn đánh chiếm Đồn Biên phòng Pha Long của bọn phản động (9 -10/1969). Tiếp đó, ngày 17/2/1979, 2 trung đoàn địch tấn công dọc tuyến biên giới do đồn phụ trách. Cuộc chiến đấu đã diễn ra quyết liệt. Đêm 20/2 do hết đạn chiến đấu, 26 chiến sĩ của Đồn Biên phòng Pha Long anh dũng hy sinh. Những năm sau đó, các hoạt động vũ trang của địch trên khu vực biên giới tiếp tục gia tăng, lực lượng trinh sát và đội công tác Đồn Biên phòng Pha Long đã cùng công an và lực lượng dân quân trực chiến các xã bám sát các địa bàn xung yếu. Dưới sự chỉ đạo của cấp trên, với tinh thần chiến đấu anh dũng, quả cảm, không ngại hy sinh, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Pha Long đã phối hợp, tham gia đấu tranh, giành nhiều thắng lợi vẻ vang, giáng trả âm mưu xâm lấn của địch, làm nức lòng Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong những trận chiến đó, hàng chục cán bộ, chiến sĩ của đơn vị đã hy sinh, vĩnh viễn nằm lại nơi biên ải, giữ gìn từng tấc đất của Tổ quốc.
Đồn Biên phòng Pha Long được giao nhiệm vụ quản lý đoạn biên giới dài trên 15 km với 18 mốc quốc giới. Xuyên suốt chặng đường lịch sử, tự hào truyền thống, vượt qua những khó khăn, gian khổ, cán bộ và chiến sĩ Đồn Biên phòng Pha Long luôn nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng địa bàn biên giới vững mạnh toàn diện.
Bước vào giai đoạn mới, với truyền thống và khí thế thi đua sôi nổi, đơn vị đã thực hiện hiệu quả các phong trào thi đua, trọng tâm là Phong trào “Thi đua Quyết thắng”; gắn nội dung học tập và làm theo lời Bác dạy đối với lực lượng bộ đội biên phòng với Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, giữ vững kỷ cương, sống có tình thương, đề cao trách nhiệm và “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Qua đó, đã phát huy tốt tính tự giác học tập, rèn luyện, nâng cao đạo đức quân nhân cách mạng, có lối sống lành mạnh, trách nhiệm cao với bản thân, gia đình và đơn vị. Các đợt thi đua đột kích, cao điểm đã góp phần tăng thêm khí thế thi đua sôi nổi trong toàn đơn vị. Qua các phong trào thi đua đã phát huy được vai trò tiên phong, gương mẫu của mọi cán bộ, đảng viên, tạo được khí thế thi đua sôi nổi, thường xuyên, liên tục, góp phần nâng cao hiệu quả các mặt công tác, xây dựng Đảng bộ đơn vị trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực tiêu biểu”.
Đặc biệt, đơn vị đã triển khai có hiệu quả “3 khâu đột phá”. Trong đó, đột phá về tổ chức, biên chế đơn vị tiếp tục quá triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc biểu tổ chức biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, đảm bảo tiến độ, vững chắc. Đột phá về huấn luyện, đào tạo, đơn vị tập trung đổi mới huấn luyện trên 4 nội dung cơ bản đồng thời đẩy mạnh phong trào thi đua “Huấn luyện giỏi”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu; huấn luyện đêm, huấn luyện sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị trong biên chế. Hằng năm, 100% quân số huấn luyện chất lượng đạt yêu cầu, trong đó có từ 75% trở lên đạt khá, giỏi. Đơn vị cũng thực hiện đột phá về xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật, cải cách hành chính quân sự, góp phần xây dựng đơn vị đạt các tiêu chí đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực tiêu biểu”. Kết quả, nhiều năm liên tục, đơn vị đạt danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”. Từ năm 2011 đến nay, Đồn Biên phòng Pha Long đã có trên 80 lượt tập thể, cá nhân điển hình được Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, UBND tỉnh Lào Cai và các cấp, các ngành khen thưởng.
Thượng tá Trần Văn Khoa, Chính trị viên Đồn Biên phòng Pha Long cho biết: Đảng ủy, Chỉ huy đơn vị coi trọng công tác nắm tình hình, nhất là tình hình nội, ngoại biên về âm ưu của các thế lực thù địch, tội phạm kịp thời phục vụ công tác chỉ huy đồng thời làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền địa phương xử lý đúng pháp luật những trường hợp, vụ việc, không để hình thành các vụ việc phức tạp, căng thẳng xảy ra trên địa bàn biên giới. Việc quản lý đường biên, cột mốc đã phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hoạt động vi phạm quy chế quản lý biên giới, xuất - nhập cảnh trái phép, giữ vững chủ quyền. Đơn vị đẩy mạnh công tác đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân, quan hệ tốt với lực lượng quản lý biên giới phía bạn. Đơn vị đã tổ chức kết nghĩa với Trạm Kiểm soát biên giới Lao Kha, đồng thời tham mưu, tổ chức thành công kết nghĩa giữa thôn Lồ Cô Chin (Việt Nam) - thôn Lao Kha (Trung Quốc). Đồn Biên phòng Pha Long cũng thực hiện tốt công tác điều tra cơ bản nội, ngoại biên; thực hiện hiệu quả các chuyên án, vụ án về tội phạm buôn bán, vận chuyển tàng trữ ma túy, vũ khí, mua bán người, xuất - nhập cảnh trái phép… Trong 10 năm gần đây, đơn vị đã phát hiện, trực tiếp xử lý, phối hợp xử lý khoảng 300 vụ, việc có liên quan trên địa bàn phụ trách.
Cán bộ, chiến sĩ của đồn thường xuyên bám nắm địa bàn, tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương đồng thời tham gia thực hiện có hiệu quả công tác giúp dân phát triển kinh tế - xã hội, củng cố hệ thống chính trị ở địa phương. Đặc biệt, đơn vị đã xây dựng mô hình “Bộ đội Biên phòng Lào Cai đồng hành cùng thôn, bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”, được Bộ đội Biên phòng Lào Cai lựa chọn xây dựng mô hình “Điểm sáng biên giới”. Ngoài ra, đơn vị đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp giới thiệu cán bộ tham gia cấp ủy cấp xã; phân công cán bộ, đảng viên tham gia sinh hoạt tại chi bộ thôn, bản biên giới; phân công đảng viên phụ trách, huấn luyện dân quân, giúp đỡ hộ gia đình nghèo trên địa bàn.
Tiếp bước các thế hệ cha, anh đi trước, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Pha Long luôn đoàn kết một lòng, biến quyết tâm thành hành động cách mạng, là “lá chắn” vững vàng nơi biên ải.
Lan Hương