Đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng nông thôn mới ở Lâm Đồng là các HTX – những mô hình tổ chức sản xuất kiểu mới đang từng bước chứng minh vai trò nòng cốt trong phát triển nông nghiệp hiện đại, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống và định hình một nông thôn bền vững.
Điểm sáng từ HTX Tân Tiến
Nhắc đến nông nghiệp công nghệ cao ở Đà Lạt không thể bỏ qua HTX Dịch vụ Nông nghiệp Tổng hợp Tân Tiến (HTX Tân Tiến). Từ một tổ hợp tác năm 2009, HTX chính thức thành lập vào năm 2012 và chuyển đổi sang mô hình HTX kiểu mới từ năm 2016.
HTX Tân Tiến đến nay có 165 thành viên, vốn điều lệ hơn 3,5 tỷ đồng. Đơn vị không chỉ giúp hơn 40 lao động có việc làm ổn định với thu nhập trên 9 triệu đồng/tháng mà còn mang về doanh thu bình quân 26 tỷ đồng/năm, đóng góp ngân sách trên 200 triệu đồng.
Nông thôn mới ở Lâm Đồng đang khởi sắc toàn diện (Ảnh: BLĐ).
Hiện, HTX quản lý 125 ha rau trong nhà kính, liên kết thêm 155 ha với nông hộ. Tất cả đều áp dụng công nghệ tiên tiến, như giống mới, trồng trên giá thể, tưới nhỏ giọt tự động, kiểm soát dịch hại bằng công nghệ và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Nhờ đó, chi phí sản xuất của HTX giảm từ 5 – 8%, trong khi thu nhập của thành viên tăng thêm 20 – 25%.
Không dừng lại ở sản xuất, HTX Tân Tiến còn xây dựng mạng lưới liên kết với các siêu thị, doanh nghiệp, đơn vị phân phối để bao tiêu sản phẩm và cung ứng vật tư đầu vào. Chính sự liên kết chặt chẽ này đã hình thành một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, tạo niềm tin cho nông dân cũng như người tiêu dùng.
Thành công đó đã được ghi nhận khi tháng 4/2025, HTX Tân Tiến vinh dự trở thành một trong ba HTX của Lâm Đồng được Liên minh HTX Việt Nam trao giải thưởng Ngôi sao HTX – CoopStar Awards 2025.
Hạt nhân của nông thôn mới
Không chỉ riêng Tân Tiến, nhiều HTX ở Lâm Đồng đang từng bước khẳng định vị trí trong xây dựng nông thôn mới. Tính đến nay, toàn tỉnh có 80 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 3 xã nông thôn mới nâng cao, 1 xã nông thôn mới kiểu mẫu. Đến năm 2030, Lâm Đồng phấn đấu có 92 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có ít nhất 31 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và ít nhất 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu/hiện đại.
Trong thành công của quá trình xây dựng nông thôn mới, các HTX không chỉ giúp nông dân liên kết sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn góp phần thúc đẩy tiêu chí thu nhập, giảm nghèo, bảo vệ môi trường.
Một số HTX mạnh dạn ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong quản lý và sản xuất; có mô hình thí điểm tái sử dụng nước thải trong trồng rau thủy canh, tiết kiệm hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Những nỗ lực này đã làm thay đổi căn bản tư duy làm nông của bà con, từ nhỏ lẻ manh mún sang sản xuất theo chuỗi giá trị.
Toàn tỉnh hiện có 919 HTX, 875 tổ hợp tác, 1.461 trang trại và 528 chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm. Đây là nền tảng để nông nghiệp Lâm Đồng phát triển bền vững, giảm rủi ro, nâng cao giá trị gia tăng.
Sản xuất hiệu quả là động lực xây dựng nông thôn mới ở Lâm Đồng (Ảnh: BLĐ).
Đặc biệt, phong trào xây dựng sản phẩm OCOP phát triển mạnh trên khắp địa bàn các xã với 913 sản phẩm OCOP, trong đó có 821 sản phẩm 3 sao, 85 sản phẩm 4 sao và 7 sản phẩm 5 sao. Đây là “tấm hộ chiếu” để nông sản Lâm Đồng vươn xa, khẳng định thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước.
Cùng với sự phát triển của khu vực kinh tế hợp tác, HTX, quá trình xây dưng nông thôn mới ở Lâm Đồng tạo ra những điểm nhấn từ công cuộc xóa đói giảm nghèo bền vững.
Điển hình như ở xã Quảng Khê, quá trình giảm nghèo bền vững đã thổi luồng sinh khí mới với dự án trồng dâu, nuôi tằm. Ban đầu chỉ 22 hộ tham gia, mỗi hộ thu nhập 8 – 13 triệu đồng/tháng, nay đã lan tỏa thành phong trào với hơn 200 hộ, diện tích trồng dâu trên 100 ha.
Chị H’Liêm, người dân tộc Mạ, chia sẻ: “Trồng dâu, nuôi tằm không quá khó, chỉ cần siêng năng, cẩn thận là có nguồn thu ổn định. Gia đình tôi giờ không chỉ thoát nghèo mà còn tích lũy được vốn để mở rộng sản xuất”.
Theo ông Mai Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Khê, dự án trồng dâu, nuôi tằm thành công nhờ sự chủ động của người dân và vai trò dẫn dắt của chính quyền cơ sở. Chính sự đồng hành chặt chẽ đã giúp bà con yên tâm, mạnh dạn đầu tư, từ đó hình thành vùng sản xuất tập trung, tạo việc làm ổn định và nâng cao thu nhập bền vững.
Hướng tới tương lai
Để các HTX ở Lâm Đồng phát triển, không thể không nhắc đến sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng. Trong năm 2025, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng này đã giải ngân hàng tỷ đồng từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX các cấp, giúp nhiều HTX tiếp cận vốn, đổi mới công nghệ, xây dựng thương hiệu và ứng dụng chuyển đổi số.
Hàng loạt hoạt động đào tạo quản lý, kết nối thị trường, xúc tiến thương mại đã được Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng tổ chức, giúp HTX vững vàng hơn trong cạnh tranh và hội nhập.
Đặc biệt, việc tôn vinh 100 HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2025, trong đó có HTX Tân Tiến, không chỉ là sự khích lệ mà còn lan tỏa những kinh nghiệm quý, khẳng định HTX là “trụ cột” trong chiến lược xây dựng nông thôn mới hiện đại, xanh, bền vững và giàu bản sắc.
Chặng đường xây dựng nông thôn mới ở Lâm Đồng cho thấy, HTX không chỉ là tổ chức kinh tế đơn thuần mà còn là cầu nối đưa chủ trương, chính sách đến gần nông dân. Từ những vườn rau công nghệ cao ở Đà Lạt, những luống dâu xanh ngút mắt ở Quảng Khê cho đến những mô hình nông nghiệp ứng dụng chuyển đổi số, tất cả đều đang góp phần định hình một diện mạo mới cho nông thôn Lâm Đồng.
Trong giai đoạn tới, mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu đòi hỏi sự nỗ lực đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự chủ động của người dân và đặc biệt là vai trò dẫn dắt của HTX. Với nền tảng đã được khẳng định, cùng sự đồng hành của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam, nông thôn Lâm Đồng hứa hẹn tiếp tục vươn lên mạnh mẽ, trở thành điểm sáng của cả nước về phát triển nông nghiệp bền vững, hiện đại và giàu bản sắc văn hóa.
Nam Phong