Sau các đợt mưa bão, chịu ảnh hưởng liên tiếp từ thiên tai, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn cho thấy sức bật đáng kể, với nhiều tín hiệu tích cực về xuất khẩu và sản xuất trong nước.
Trong bối cảnh đó, tại Họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường vào sáng 6/10, một trong những vấn đề được quan tâm là ảnh hưởng của thiên tai đã tác động như thế nào đến tình hình sản xuất nông nghiệp cũng như nguồn cung các tháng cuối năm 2025.
96.400 ha cây trồng bị ảnh hưởng do bão và mưa lớn
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Quang Hiếu - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật chia sẻ, đợt bão và mưa lớn vừa qua đã gây ảnh hưởng đến khoảng 96.400 ha cây trồng trên cả nước. Trong đó, diện tích lúa bị ảnh hưởng chiếm nhiều nhất với 40.400 ha, tiếp đến là rau màu khoảng 23.200 ha, cây công nghiệp và cây lâu năm khác 29.100 ha, còn cây ăn quả 3.700 ha.
Ông Nguyễn Quang Hiếu - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật.
Riêng vùng Bắc Trung bộ và Bắc bộ gieo trồng khoảng 1,1 triệu ha lúa vụ hè thu - mùa, có khoảng 40.000 ha chịu tác động của mưa bão. Song đây chỉ là diện tích bị ảnh hưởng chứ không phải mất trắng hoàn toàn.
Đến thời điểm hiện tại, Bắc Trung bộ đã thu hoạch được khoảng 87% diện tích, dự kiến sẽ hoàn thành trong nửa đầu tháng 10, trong khi vùng Bắc bộ mới thu hoạch được 47% và sẽ kết thúc vào cuối tháng 10.
Về tình hình chăn nuôi, ông Phan Quang Minh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - Thú y cho biết, 9 tháng đầu năm 2025, chăn nuôi lợn bị ảnh hưởng do dịch tả lợn Châu Phi diễn biến phức tạp.
Song song với đó, chăn nuôi gia cầm tăng khá do các điều kiện sản xuất tương đối thuận lợi, dịch bệnh được kiểm soát tốt, không bùng phát các ổ dịch dịch bệnh gia cầm lớn, giá bán sản phẩm ở mức ổn định.
Ông Phan Quang Minh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - Thú y.
Ước tính đến cuối tháng 9/2025, đàn lợn của cả nước giảm khoảng 0,6% so với cùng kỳ năm trước, sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 4 triệu tấn, tăng 4,6%; đàn gia cầm tăng 3,7%, sản lượng thịt gia cầm hơi xuất chuồng ước đạt 1,9 triệu tấn, tăng 5,6%.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng 5,7 - 5,98% trong năm 2025 cũng như đảm bảo nguồn cung đến Tết Nguyên đán, ông Minh cho biết, ngành chăn nuôi cần tập trung triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp cụ thể. Trước hết, chú trọng quản lý và nâng cao năng lực sản xuất giống, đồng thời phát huy giá trị các giống bản địa nhằm tạo nền tảng bền vững cho sản xuất.
Song song đó, cần đẩy mạnh việc tiết kiệm, sử dụng hiệu quả nguồn thức ăn trong nước, ứng dụng công nghệ cao để sản xuất nhanh vắc-xin, thuốc thú y và chế phẩm sinh học, qua đó giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.
Việc quy hoạch giết mổ tập trung theo hướng công nghiệp, thúc đẩy chế biến sâu giúp nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm chăn nuôi, đáp ứng cả nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Cùng với đó, cần kiểm soát môi trường, xử lý chất thải hiệu quả theo mô hình kinh tế tuần hoàn, tạo ra sản phẩm hữu cơ và năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó, việc phát triển thương hiệu quốc gia dựa trên các giống bản địa đặc trưng sẽ góp phần gia tăng giá trị và gắn kết với du lịch.
Thương mại nông sản mở rộng về cả quy mô và chất lượng
Phát biểu tại sự kiện, ông Vũ Đức Đam Quang - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế cho biết, trong 5 năm qua, bất chấp những thách thức từ dịch bệnh, biến động địa chính trị, gián đoạn chuỗi cung ứng, nông sản Việt Nam vẫn khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới.
Ông Vũ Đức Đam Quang - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế.
Từ năm 2020 đến nay, kim ngạch xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản liên tục tăng trưởng, đưa Việt Nam vào nhóm 15 nước xuất khẩu nông lâm thủy sản hàng đầu thế giới, với thị trường trải rộng trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2024 đạt 62,6 tỷ USD, mức kỷ lục trong lịch sử, thặng dư thương mại 17,7 tỷ USD, với 7 nhóm hàng xuất khẩu trên 3 tỷ USD và 11 nhóm hàng trên 1 tỷ USD. Việt Nam đứng trong top đầu thế giới về xuất khẩu nhiều mặt hàng nông lâm thủy sản như hồ tiêu, điều, cà phê, lúa gạo,…
Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế nhận định, thương mại nông sản Việt Nam những năm qua không chỉ mở rộng về quy mô mà còn nâng cao chất lượng, hướng tới tiêu chuẩn toàn cầu.
Việt Nam đang đàm phán thêm 6 hiệp định mới để khai thác các thị trường tiềm năng như Trung Đông (Halal), Mỹ Latin, châu Phi và Trung Á. Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ động tháo gỡ rào cản thương mại, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe như quy định EUDR của EU hay kiểm soát gỗ và thủy sản của Hoa Kỳ.
Theo ông Quang, đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc để duy trì xuất khẩu mà còn là cơ hội để nông sản Việt Nam xây dựng thương hiệu minh bạch, trách nhiệm và bền vững.
Một điểm nhấn khác là sự tham gia tích cực của các tập đoàn quốc tế vào chuỗi giá trị nông sản Việt Nam. Thông qua các mô hình hợp tác công - tư (PPP) trong các ngành hàng cà phê, hồ tiêu, lúa gạo và thủy sản, doanh nghiệp đa quốc gia cùng nông dân và hiệp hội ngành hàng đang kiến tạo những chuỗi cung ứng minh bạch, có khả năng truy xuất nguồn gốc và giảm phát thải.
Ông Quang khẳng định, trong giai đoạn tới, Việt Nam sẽ ưu tiên lựa chọn dòng vốn FDI gắn với chuyển đổi xanh, khuyến khích dự án có cam kết chuyển giao công nghệ và liên kết với nông dân trong nước. Cùng với đó, việc phát triển thị trường tín chỉ carbon và áp dụng trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được xem như “tấm hộ chiếu xanh” giúp nông sản Việt củng cố chỗ đứng trên bản đồ thương mại toàn cầu.
Chỉ đạo tại sự kiện, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, nếu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản duy trì được đà 5 tỷ USD/tháng giá trị xuất khẩu toàn ngành sẽ đạt 67 tỷ USD trong năm 2025. Nếu lạc quan hơn, mỗi tháng xuất khẩu 6 tỷ USD, ngành sẽ phá kỷ lục của năm 2024 và đạt cột mốc 70 tỷ USD.
“Trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động, thiên tai, xung đột và rào cản thương mại gia tăng, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn giữ vững ổn định sản xuất, đạt mức tăng trưởng tích cực với nhiều kim ngạch nhiều mặt hàng nông sản tăng cao", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Bên cạnh tập trung phát triển sản xuất, mở rộng thị trường xuất khẩu, Thứ trưởng cam kết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định, mục tiêu dài hạn là phát triển nông nghiệp xanh, sinh thái, ứng dụng khoa học công nghệ và thúc đẩy mô hình nông nghiệp tuần hoàn, phát triển năng lượng tái tạo.
Nguyễn Phương Anh