Vượt thời gian 13,3 tỉ năm, quái vật cổ xưa nhất vũ trụ lộ diện

7 giờ trướcBài gốc

Sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng Không gian James Webb do NASA sản xuất và điều hành chính, các nhà khoa học Mỹ vừa lập kỳ tích mới: Quan sát được lỗ đen quái vật (tức lỗ đen siêu khối) cổ xưa nhất từng được biết đến trong vũ trụ.

Lỗ đen này tồn tại khoảng 500 triệu năm kể từ sự kiện Vụ nổ Big Bang và là trung tâm của thiên hà siêu đỏ mang tên CAPERS-LRD-z9.

Lỗ đen quái vật ở trung tâm thiên hà CAPERS-LRD-z9 - Ảnh đồ họa: Erik Zumalt/ĐẠI HỌC TEXAS Ở AUSTIN

CAPERS-LRD-z9 là một trong những đại diện cổ xưa nhất của lớp thiên hà "Những chấm đỏ nhỏ", là những thiên hà hiện diện trong 1,5 tỉ năm đầu tiên của vũ trụ.

Ánh sáng từ CAPERS-LRD-z9 đã vượt 13,3 tỉ năm để chạm đến kính viễn vọng Trái Đất, cung cấp cho chúng ta cái nhìn hiếm hoi về quá khứ xa xôi.

Kỷ lục này đạt được nhờ phương pháp mới mà TS Anthony Taylor từ Trung tâm Biên giới vũ trụ thuộc Đại học Texas ở Austin (Mỹ) và các cộng sự dùng để phân tích dữ liệu James Webb.

Họ đã sử dụng một kỹ thuật gọi là quang phổ học, phân tách ánh sáng thành các màu khác nhau tùy vào bước sóng của chúng.

Khi khí xoáy vào lỗ đen, nó tăng tốc đến tốc độ cực đại. Lúc đó, ánh sáng từ khí di chuyển ra xa bị kéo giãn thành các bước sóng đỏ hơn, trong khi khí di chuyển về phía chúng ta bị nén thành các bước sóng xanh hơn. Điều này trở thành dấu hiệu đặc trưng của lỗ đen.

"Không có nhiều thứ khác tạo ra dấu hiệu này. Và thiên hà này sở hữu nó" - TS Taylor nói với tờ Live Science.

Lỗ đen quái vật này có khối lượng khoảng 300 triệu Mặt Trời, tương đương gần một nửa khối lượng tất cả các ngôi sao trong thiên hà của nó.

Ngay cả trong thời điểm hiện tại, lỗ đen này vẫn thuộc loại tương đối lớn. Việc nó đạt được kích thước siêu lớn khi vũ trụ mới 500 triệu năm tuổi là điều đáng ngạc nhiên.

"Điều này củng cố thêm bằng chứng cho thấy các lỗ đen sơ khai phát triển nhanh hơn nhiều so với những gì chúng ta nghĩ" - đồng tác giả Steven Finkelstein từ Đại học Texas (Mỹ) cho hay.

Phát hiện về quái vật sơ khai này vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Astrophysical Journal Letters.

Anh Thư

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/vuot-thoi-gian-133-ti-nam-quai-vat-co-xua-nhat-vu-tru-lo-dien-196250811113614846.htm