Đây là kết luận của Ngân hàng Thế giới (WB) trong nghiên cứu toàn diện đầu tiên về tình hình của 39 quốc gia và vùng lãnh thổ đang đối mặt với "tình trạng mong manh và bị ảnh hưởng bởi xung đột" kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020.
Trẻ em nhận khẩu phần ăn tại một gia đình ở Harare, Zimbabwe. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo báo cáo của WB, kể từ năm 2020, sản lượng kinh tế bình quân đầu người tại 39 quốc gia và vùng lãnh thổ, trải dài từ Quần đảo Marshall ở Thái Bình Dương đến Mozambique ở châu Phi hạ Sahara, giảm trung bình 1,8% mỗi năm. Trong khi đó, tại các quốc gia đang phát triển khác, chỉ số này tăng trung bình 2,9% mỗi năm. Chuyên gia kinh tế cấp cao tại WB, ông Ayhan Kose, nhận định kinh tế trì trệ - thay vì tăng trưởng - đã trở thành điều bình thường tại các nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi xung đột và bất ổn.
Hiện có hơn 420 triệu người ở 39 nền kinh tế dễ bị tổn thương này đang sống với mức thu nhập dưới 3 USD/ngày - ngưỡng nghèo đói cùng cực theo định nghĩa của WB. Con số này cao hơn tổng số người nghèo ở các khu vực khác trên thế giới, mặc dù 39 quốc gia và vùng lãnh thổ này chỉ chiếm chưa đến 15% dân số toàn cầu.
Nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trong nhóm này đối mặt với các vấn đề như cơ sở hạ tầng xuống cấp, yếu kém trong quản lý, điều hành và trình độ giáo dục của người dân còn thấp. Trung bình, người dân ở 39 quốc gia và vùng lãnh thổ này đi học trong 6 năm, ít hơn 3 năm so với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình khác. Tuổi thọ trung bình ngắn hơn 5 năm và tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh cao gấp đôi.
Xung đột gia tăng đã khiến tình hình thêm trầm trọng. Trong những năm 2000, trung bình mỗi năm thế giới chứng kiến hơn 6.000 cuộc xung đột. Hiện nay, con số này đã tăng lên 20.000. Các cuộc xung đột cũng gây ra nhiều thương vong hơn. Nếu như trong những năm 2000, mỗi năm có chưa đến 42.000 người thiệt mạng do xung đột, thì giai đoạn 2000-2024, con số này tăng lên gần 194.000.
Trong số 39 quốc gia và vùng lãnh thổ được nghiên cứu, có tới 21 quốc gia và vùng lãnh thổ đang chìm trong các cuộc xung đột vũ trang, bao gồm Ukraine, Sudan, Ethiopia và Gaza. WB chỉ ra rằng các quốc gia và vùng lãnh thổ chứng kiến xung đột nghiêm trọng, với tỷ lệ tử vong hơn 150 người trên 1 triệu người, ghi nhận mức giảm tích lũy tới 20% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) sau 5 năm.
Xung đột gia tăng cũng kéo theo nạn đói. WB ước tính rằng 18% dân số tại các quốc gia và vùng lãnh thổ này - khoảng 200 triệu người - đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng. Trong khi đó, tỷ lệ này tại các nước có thu nhập thấp và trung bình khác chỉ là 1%.
Phan An (TTXVN)