WHO chính thức lên tiếng về tình hình bùng phát virus MHPV ở Trung Quốc

14 giờ trướcBài gốc

Trước những tin đồn đang rộ lên về virus MHPV ở Trung Quốc nhăm nhe gây ra một dịch bệnh mởi trên quy mô toàn cầu, mới đây, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết họ đã nắm được tình ở Trung Quốc. Và thực tế, tình hình đó không có gì là bất thường.

"Tại nhiều quốc gia thuộc Bắc bán cầu, xu hướng gia tăng các ca nhiễm trùng hô hấp cấp thường xảy ra vào thời điểm này trong năm. Những sự gia tăng này thường do các đợt dịch theo mùa của các mầm bệnh hô hấp như cúm mùa, virus hợp bào hô hấp (RSV), và các loại virus hô hấp thông thường khác bao gồm virus metapneumovirus ở người (HMPV), cũng như mycoplasma pneumoniae", WHO viết trong thông cáo báo chí.

"Mức độ nhiễm trùng hô hấp cấp, bao gồm HMPV, được báo cáo tại Trung Quốc nằm trong phạm vi dự kiến cho mùa đông, không có mẫu bùng phát bất thường nào được báo cáo. Chính quyền Trung Quốc xác nhận rằng hệ thống y tế không bị quá tải, tỷ lệ sử dụng bệnh viện hiện thấp hơn so với thời điểm này năm ngoái, và không có tuyên bố hay phản ứng khẩn cấp nào được kích hoạt".

Ảnh minh họa.

Trước đó, mạng xã hội đã lan truyền tin tức về việc Trung Quốc đang phải ứng phó khẩn cấp với một chủng virus mới gây ra các triệu chứng giống COVID-19. Một video trên X cho thấy quang cảnh "các bậc cha mẹ đang bế những đứa trẻ bị bệnh giữa hàng dài chờ khám nhi khoa vào đêm muộn", được cho là ở một bệnh viện Trung Quốc và tình hình đang quá tải.

Nhiều trang mạng xã hội ở Việt Nam cũng đồn thổi rằng một chủng virus "mới lạ" tên là HMPV đang bùng phát ở Trung Quốc, có nguy cơ lây lan ra toàn cầu. Các tin đồn này đã gây ra cơn hoảng loạn không cần thiết, khiến các cơ quan y tế phải lên tiếng trấn an công chúng.

WHO khẳng định: Tình hình ở Trung Quốc và trên toàn thế giới không có gì bất thường

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sự gia tăng số ca mắc HMPV tại Trung Quốc hiện nay chỉ đơn giản vì nước này đang bước vào mùa đông. Và mùa đông thì là mùa của nhiều bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp, các bệnh giống cúm bao gồm cả HMPV.

Một số quốc gia, bao gồm Trung Quốc, có các hệ thống giám sát xu hướng của các mầm bệnh hô hấp phổ biến, như HMPV, và báo cáo các thông tin này một cách thường xuyên. Gần đây, một số quốc gia thuộc Bắc bán cầu đã báo cáo xu hướng gia tăng của một số chủng virus gây ra triệu chứng giống cúm, trong đó có HMPV.

Theo WHO, xu hướng này là hoàn toàn bình thường và mọi người không nên hoảng loạn:

"Có sự quan tâm quốc tế về khả năng gia tăng truyền nhiễm virus hô hấp tại Trung Quốc, đặc biệt là HMPV, bao gồm các thông tin cho rằng bệnh viện bị quá tải.

Trung Quốc có hệ thống giám sát tại điểm quan sát dành cho các bệnh giống cúm và các ca nhiễm trùng hô hấp cấp nặng, bao gồm HMPV, và tiến hành giám sát vi sinh học định kỳ cho các mầm bệnh hô hấp phổ biến, với các báo cáo chi tiết được công bố hàng tuần trên trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC).

Ở các vùng khí hậu ôn đới, các dịch bệnh theo mùa của các mầm bệnh hô hấp thông thường, bao gồm cúm, thường xảy ra trong mùa đông.

Theo dữ liệu giám sát mới nhất về nhiễm trùng hô hấp cấp do Trung tâm CDC Trung Quốc chia sẻ, tính đến ngày 29 tháng 12 năm 2024, có xu hướng tăng các ca nhiễm trùng hô hấp cấp thông thường, bao gồm các ca do virus cúm mùa, RSV và HMPV- như dự kiến cho thời điểm này trong năm trong mùa đông Bắc bán cầu.

Ở các vùng khí hậu ôn đới, các dịch bệnh theo mùa của các mầm bệnh hô hấp thông thường, bao gồm cúm, thường xảy ra trong mùa đông. Sự gia tăng các ca nhiễm trùng hô hấp cấp và các mầm bệnh liên quan được ghi nhận tại nhiều quốc gia ở Bắc bán cầu trong những tuần gần đây là điều được dự kiến vào thời điểm này trong năm và không có gì bất thường".

HPMV không phải virus mới, nó chỉ gây bệnh nhẹ

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, MHPV là một virus thuộc họ Pneumoviridae. Virus này lần đầu tiên được xác định tại Hà Lan vào năm 2001. Nó thuộc họ cùng với virus hợp bào hô hấp (RSV) và không phải một "virus lạ", "virus mới" hay "virus chưa xác định" theo như nhiều thông tin trên mạng xã hội đang lan truyền.

"HMPV là một loại virus hô hấp phổ biến, thường lưu hành tại nhiều quốc gia từ mùa đông đến mùa xuân, mặc dù không phải tất cả các quốc gia đều kiểm tra và công bố dữ liệu về xu hướng HMPV.

Trong khi một số trường hợp nhiễm HMPV có thể phải nhập viện do viêm phế quản hoặc viêm phổi, hầu hết những người bị nhiễm HMPV chỉ có triệu chứng nhẹ ở đường hô hấp trên, tương tự cảm lạnh thông thường và hồi phục sau vài ngày", WHO cho biết.

HMPV không phải virus mới

Sự thật là các ca nhiễm MHPV đã được ghi nhận trên toàn thế giới trong hơn 60 năm qua. Nhưng vì nó gây bệnh quá nhẹ nên mọi người thường ít chú ý đến sự tồn tại của virus này.

Các nghiên cứu huyết thanh học đã chỉ ra hầu như mọi trẻ em trên thế giới đều đã tiếp xúc với virus này trong 5 năm đầu đời. Vì vậy, có thể chính bạn cũng từng nhiễm virus này và trong máu của bạn đã có kháng thể để chống lại nó.

Đó là lý do tại sao nhiễm virus MHPV không gây nguy hiểm cho người trưởng thành khỏe mạnh. Các triệu chứng mà virus gây ra chỉ giống như cảm cúm, bao gồm ho, ngạt mũi sốt và khó thở.

Hầu hết các triệu chứng này sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày mà không cần điều trị.

Chỉ cho tới vài tuần gần đây, cái tên MHPV mới được nhắc đến nhiều và trở thành một cụm từ được tìm kiếm phổ biến trên Google.

Cơn tò mò của mọi người về MHPV xuất hiện sau tin đồn về việc nó đang gây ra "dịch bệnh lạ" tại Trung Quốc. Tin đồn này xuất hiện theo sau một động thái của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc vào ngày 27 tháng 12 năm 2024.

Theo đó, CDC Trung Quốc cho biết họ đang thử nghiệm một hệ thống giám sát bệnh viêm phổi không rõ nguyên nhân, trong bối cảnh các trường hợp mắc một số bệnh đường hô hấp tại Trung Quốc được dự đoán là sẽ tăng trong mùa đông này.

Hệ thống giám sát bước đầu ghi nhận có một xu hướng gia tăng về tổng số ca nhiễm các bệnh đường hô hấp cấp tính ở Trung Quốc trong tuần từ 16-22/12/2024.

Phân tích mẫu bệnh phẩm cho thấy những bệnh nhân này thường bị nhiễm các tác nhân gây bệnh như rhinovirus, MHPV. Trong đó, các trường hợp mắc MHPV ở người dưới 14 tuổi có xu hướng tăng ở các tỉnh phía Bắc Trung Quốc.

Sau đó, video xuất hiện trên mạng xã hội X cho thấy tình trạng quá tải ở một bệnh viện được cho là ở Trung Quốc. Trong đó, nhiều bậc phụ huynh đang phải xếp hàng dài để cho con nhỏ đi khám vì nghi nhiễm bệnh đường hô hấp.

Điều này có thể đã khiến nhiều người nhầm tưởng rằng đang có một đợt bùng phát virus "lạ" khác ở Trung Quốc, khi họ liên tưởng tới "bóng ma" COVID-19 cũng bùng nổ ở đất nước tỷ dân trong khoảng thời gian này của 5 năm về trước.

Nhưng sự thật là tại thời điểm này, Trung Quốc đang vào mùa đông, do đó, sự gia tăng của các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp không phải là bất thường.

Khuyến nghị của WHO

Không chỉ tại Trung Quốc, nhiều quốc gia ở Bắc bán cầu cũng đang bước vào mùa đông, và do đó chứng kiến số lượng bệnh nhân mắc các bệnh có triệu chứng giống cúm và nhiễm trùng đường hô hấp gia tăng.

"Các bệnh cúm đang lưu hành ở mức độ cao tại nhiều quốc gia Châu Âu, Trung Mỹ và vùng Caribê, Tây Phi, Trung Phi, và nhiều quốc gia tại châu Á, với loại cúm mùa và phân nhóm cúm chính chiếm ưu thế thay đổi theo địa phương. Nhưng đó là tình hình điển hình cho thời điểm này trong năm, ngoại trừ trong hầu hết năm 2020 và 2021 khi có rất ít hoạt động cúm trong đại dịch COVID-19", WHO cho biết.

"Dữ liệu giám sát cho thấy xu hướng hoạt động RSV thay đổi theo khu vực, với xu hướng giảm ở hầu hết các phân khu vực của châu Mỹ, ngoại trừ Bắc Mỹ, nơi hoạt động RSV đã tăng, và xu hướng giảm được ghi nhận tại khu vực châu Âu trong những tuần gần đây.

Cúm hiện là nguyên nhân được báo cáo nhiều nhất của bệnh hô hấp, với tỷ lệ dương tính cao nhất trong số tất cả các mầm bệnh được giám sát ở tất cả các nhóm tuổi, ngoại trừ trẻ em từ 5-14 tuổi, trong đó mycoplasma pneumoniae có tỷ lệ dương tính cao nhất".

Sự lưu hành đồng thời của các mầm bệnh hô hấp, trong đó có virus MHPV có thể đặt ra gánh nặng cho các cơ sở y tế. Vì vậy, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo các quốc gia ở Bắc bán cầu nên chuẩn bị cho các tình huống này, và người dân cũng nên tự trang bị kiến thức phòng tránh cho mình.

"WHO khuyến nghị người dân tại các khu vực đang trong mùa đông thực hiện các biện pháp phòng ngừa thông thường để ngăn chặn sự lây lan và giảm rủi ro từ các mầm bệnh hô hấp, đặc biệt là đối với những người dễ bị tổn thương nhất", cơ quan này cho biết.

Các triệu chứng thường thấy của nhiễm HMPV: chảy mũi, ho, thở ngắn, đau họng, hắt hơi, sốt, mẩn ngứa. Người nghi nhiễm HMPV được khuyến cáo tự cách ly, tránh tiếp xúc với người khác đặc biệt là trẻ nhỏ, người già và người có hệ miễn dịch suy giảm như bệnh nhân ung thư.

Mặc dù không gây nguy hiểm cho người trưởng thành khỏe mạnh, virus MHPV có thể dẫn tới biến chứng nặng phải nhập viện cho các đối tượng:

- Trẻ em lần đầu nhiễm bệnh, thường là trẻ sơ sinh hoặc trẻ em dưới 5 tuổi

- Những người già trên 65 tuổi

- Người bị hen suyễn đang sử dụng steroid

- Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

- Người có hệ miễn dịch suy yếu do HIV, điều trị ung thư hoặc sử dụng thuốc chống thải ghép sau ghép tạng

"Người có triệu chứng nhẹ nên ở nhà để tránh lây nhiễm cho người khác và nghỉ ngơi. Những người có nguy cơ cao hoặc có triệu chứng phức tạp hoặc nghiêm trọng nên tìm kiếm chăm sóc y tế càng sớm càng tốt.

Người dân cũng nên cân nhắc đeo khẩu trang ở nơi đông người hoặc không thông thoáng, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay, rửa tay thường xuyên và tiêm các loại vaccine được khuyến nghị theo lời khuyên của bác sĩ và các cơ quan y tế địa phương", theo WHO.

Nguồn: WHO, Nytimes, NCBI

Thanh Long

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/who-chinh-thuc-len-tieng-ve-tinh-hinh-bung-phat-virus-mhpv-o-trung-quoc-2025010909280473.htm