WHO mở rộng khả năng tiếp cận thuốc điều trị tiểu đường thế hệ mới trên toàn cầu

3 giờ trướcBài gốc

Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm mở rộng khả năng tiếp cận những loại thuốc có giá thành cao, vốn đang giới hạn với nhiều bệnh nhân trên thế giới.

Danh mục hiện có 523 loại thuốc dành cho người trưởng thành và 374 loại dành cho trẻ em. WHO coi đây là tập hợp những thuốc mà mọi hệ thống y tế cần bảo đảm sẵn có. Thực tế, việc bổ sung một loại thuốc vào danh mục từng mang lại bước ngoặt trong lịch sử, như với thuốc điều trị HIV/AIDS đầu những năm 2000, giúp bệnh nhân tại các nước nghèo có cơ hội tiếp cận rộng rãi hơn.

Tiến sĩ Lorenzo Moja - Trưởng Ban thư ký WHO phụ trách danh mục – cho biết: “Thay vì để giá cả là yếu tố loại trừ, ủy ban cho rằng việc đưa thuốc vào Danh mục Thuốc thiết yếu có thể trở thành động lực mở rộng tiếp cận”.

Cụ thể, các hoạt chất chính trong Ozempic của Novo Nordisk và Mounjaro của Eli Lilly đã được đưa vào danh mục, áp dụng cho bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 kèm bệnh tim mạch, thận mãn tính hoặc béo phì. Dù ban đầu được phát triển để điều trị tiểu đường, các thuốc này đã trở thành “cơn sốt” toàn cầu trong giảm cân. Tuy nhiên, WHO vẫn dừng lại ở việc công nhận cho điều trị tiểu đường, không mở rộng sang béo phì đơn thuần – tương tự như quyết định năm 2023.

WHO nhấn mạnh mức giá quá cao của các loại thuốc như semaglutide và tirzepatide đang hạn chế khả năng tiếp cận, đồng thời kêu gọi khuyến khích các hãng dược sản xuất thuốc generic khi bằng sáng chế bắt đầu hết hạn từ năm sau. Nhiều công ty đã chuẩn bị sản xuất bản sao giá rẻ. Đại diện Novo Nordisk khẳng định cam kết hỗ trợ tiếp cận rộng hơn, trong khi Eli Lilly cho rằng các bản generic mới có thể đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bệnh nhân và tiết kiệm chi phí cho những quốc gia hạn chế nguồn lực.

Trên phạm vi toàn cầu, WHO cho biết có hơn 800 triệu người mắc tiểu đường (năm 2022) và trên 1 tỷ người béo phì. Trước đó, tổ chức này từng ra khuyến nghị riêng về việc sử dụng thuốc GLP-1 trong điều trị béo phì, song chưa đưa vào danh mục thiết yếu.

Bên cạnh đó, danh mục mới còn bổ sung liệu pháp phối hợp Trikafta/Kaftrio của Vertex Pharmaceuticals dành cho bệnh xơ nang. Thuốc này từ lâu bị chỉ trích vì giá quá cao, khiến bệnh nhân tại nhiều nước khó tiếp cận. Vertex hiện chưa đưa ra bình luận.

Đáng chú ý, WHO cũng thêm Keytruda – loại thuốc điều trị ung thư bán chạy nhất của Merck – vào danh mục, áp dụng cho ung thư cổ tử cung, đại trực tràng và ung thư phổi không tế bào nhỏ đã di căn. WHO đồng thời khuyến nghị các chiến lược mở rộng tiếp cận. Merck khẳng định cam kết đưa thuốc đến với nhiều bệnh nhân hơn.

Ngoài ra, WHO còn bổ sung nhóm insulin tác dụng nhanh do Novo Nordisk, Eli Lilly và một số hãng khác sản xuất, để điều trị tiểu đường tuýp 1, tuýp 2 và tiểu đường thai kỳ.

Quyết định lần này phản ánh nỗ lực của WHO trong việc thúc đẩy bình đẳng y tế, đưa những phương pháp điều trị tiên tiến đến gần hơn với hàng trăm triệu bệnh nhân trên khắp thế giới – bất chấp rào cản giá cả.

Thanh Phương (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/y-te/who-mo-rong-kha-nang-tiep-can-thuoc-dieu-tri-tieu-duong-the-he-moi-tren-toan-cau-20250906182724030.htm