Xã Xuân Mai: Phát triển đô thị sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu

3 giờ trướcBài gốc

Để đạt mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã đề ra trong nhiệm kỳ mới, xã Xuân Mai cần giải bài toán trước mắt là thích ứng lũ rừng ngang, giảm thiểu thiệt hại, bảo đảm an toàn trước thiên tai.

Chủ tịch UBND xã Xuân Mai Nguyễn Anh Đức cùng đoàn công tác của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội khảo sát công trình chống lũ trên địa bàn.

Giàu tiềm năng, nhiều thách thức

Trong chuyến công tác cuối tháng 9 tại xã Xuân Mai, phóng viên Báo Hànôịmới có dịp trao đổi với Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hoàng Minh Hiến. Trong không gian vừa sôi động của một vùng đất đang chuyển mình, vừa thấp thoáng những lo toan mùa mưa lũ, đồng chí Hoàng Minh Hiến chia sẻ về hành trình hình thành và định hướng phát triển của địa phương.

“Xã Xuân Mai được hình thành trên cơ sở sắp xếp thị trấn Xuân Mai, các xã Thủy Xuân Tiên, Nam Phương Tiến và một phần xã Tân Tiến. Xã có diện tích gần 60km², dân số hơn 67.000 người. Xuân Mai nằm ở cửa ngõ phía Tây Nam Thủ đô, có quốc lộ 6 và đường Hồ Chí Minh đi qua, giáp với Phú Thọ. Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Xuân Mai được định hướng trở thành đô thị phía Tây của Thủ đô - trung tâm khoa học - công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trung tâm dịch vụ du lịch văn hóa - sinh thái” - đồng chí Hoàng Minh Hiến giới thiệu.

Được sự quan tâm của thành phố, giai đoạn 2020 - 2025, xã Xuân Mai được đầu tư 2.225 tỷ đồng xây dựng, cải tạo các công trình giáo dục, giao thông, thủy lợi, trụ sở, văn hóa, y tế... Một số công trình trọng điểm đã hoàn thành, đưa vào khai thác, sử dụng. Cùng với đó là sự đoàn kết, nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, người dân vượt qua thiên tai, dịch bệnh... Nhờ đó, kinh tế - xã hội Xuân Mai tiếp tục phát triển, thu nhập bình quân năm 2025 ước đạt 85 triệu đồng/người. Thương mại, dịch vụ, du lịch từng bước hình thành; nông nghiệp chuyển dịch theo hướng chuyên canh, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo chuỗi giá trị với nhiều sản phẩm OCOP. Không chỉ kinh tế, đời sống văn hóa - xã hội của người dân Xuân Mai cũng chuyển biến tích cực. Hệ thống trường học, y tế, thiết chế văn hóa được đầu tư nâng cấp; chất lượng giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng nâng lên...

Theo đồng chí Hoàng Minh Hiến, những kết quả nêu trên chính là nền tảng quan trọng để Xuân Mai hướng tới một xã hội văn minh, hiện đại, nhưng vẫn giữ gìn bản sắc truyền thống. Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng, Xuân Mai đang phải đối mặt với nhiều thách thức.

“Địa hình xã bị chia cắt bởi đồi gò và đồng trũng, chịu ảnh hưởng trực tiếp của lũ rừng ngang từ thượng nguồn Phú Thọ và sông Tích, khiến khả năng tiêu úng khó khăn. Đặc biệt, 19 thôn thường xuyên bị ảnh hưởng lũ lụt, trong đó 9 thôn có thể ngập sâu 1 - 2m khi mực nước sông Bùi vượt báo động III, khoảng 2.960 hộ dân với hơn 6.500 nhân khẩu có nguy cơ bị cô lập” - đồng chí Hoàng Minh Hiến thông tin.

Hệ thống đê bao, trạm bơm, hồ chứa hiện xuống cấp; một số đoạn đê nhỏ, yếu, chưa đáp ứng yêu cầu chống lũ báo động III; nhiều hồ bồi lắng, hư hỏng nặng. “Đây là thách thức lớn đối với mục tiêu xây dựng Xuân Mai thành đô thị sinh thái hiện đại, an toàn trước thiên tai. Chúng tôi đang phối hợp với các sở, ngành đề xuất giải pháp giảm thiểu thiệt hại, nâng cao năng lực phòng, chống lũ, sạt lở đất, bảo đảm đời sống, sinh kế bền vững cho người dân” - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Mai Hoàng Minh Hiến chia sẻ.

Xã Xuân Mai mong được đầu tư nâng cấp hệ thống đê chống lũ sông Bùi trong thời gian tới.

Cần giải pháp đồng bộ

Phát biểu tại Đại hội Đảng bộ xã Xuân Mai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn chỉ đạo, Xuân Mai cần huy động mọi nguồn lực, phát huy tiềm năng, thế mạnh, từng bước xây dựng xã theo quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn 2065; chủ động phối hợp với sở, ngành liên quan xây dựng phương án thích ứng thiên tai, nhất là mưa lũ, ngập úng diện rộng kéo dài do lũ rừng ngang.

Chủ tịch UBND xã Xuân Mai Nguyễn Anh Đức cho biết, xã đã và đang tập trung xây dựng, đề xuất các cấp phương án xử lý, nâng cao khả năng phòng, chống và thích ứng với lũ lụt. “Điều chúng tôi quan tâm nhất hiện nay là vừa bảo đảm an toàn dân sinh, vừa tạo nền tảng để phát triển đô thị sinh thái hiện đại” - đồng chí Nguyễn Anh Đức chia sẻ.

Theo Chủ tịch UBND xã Xuân Mai, phương án phòng, chống lũ dựa trên cả giải pháp công trình và phi công trình, có quy mô lớn, lộ trình dài hạn. Về công trình, xã Xuân Mai đề xuất nâng cấp, xây mới hệ thống đê điều kết hợp giao thông đồng bộ, hiện đại. Trọng tâm là cải tạo, nâng cấp tuyến đê hữu Bùi đoạn từ cầu Bến Cốc đến cầu Yên Trình, nâng cao cao trình theo quy hoạch phòng lũ của Thủ tướng Chính phủ, kết hợp giao thông phá thế cô lập, bảo vệ tính mạng và tài sản cho hàng nghìn hộ dân thường xuyên bị ngập sâu 1,5 - 2m. Đồng thời xây dựng đê Bùi 2 kết hợp giao thông, bảo đảm cao trình chống lũ khi mực nước sông Bùi đạt 7m, mặt cắt đê 7m; cải tạo đê bối tả Bùi từ quốc lộ 6 đến cầu Bến Cốc, nâng cao khả năng ngăn lũ. Cùng với đó là cải tạo hồ Hạnh Tiên, hồ Vai Vàng, các đập nhỏ và trạm bơm tiêu, nhằm tăng năng lực tiêu thoát nước cho các thôn vùng trũng; xây mới trạm bơm Khúc Bằng theo quy hoạch thủy lợi thành phố, phục vụ tiêu thoát nước cho các thôn Việt An, Hạnh Côn, Nam Hài.

Song song với hệ thống đê, hồ, trạm bơm, Xuân Mai chú trọng nâng cấp giao thông vùng ngập: Cải tạo, nâng cấp 31km đường giao thông nông thôn tại các thôn Phương Hạnh, Tiến Tiên, Nam Hài, Hạnh Bồ, Nhân Lý, Bùi Xá; cải tạo tuyến Nhân Lý - Phương Hạnh dài 3,2km, mặt cắt 5 - 9m; nâng cấp đường Bùi Xá dài 1,2km, mặt cắt 5 - 7m; xây dựng cầu Hạnh Côn kết nối các tuyến đường, giúp người dân không bị cô lập. Ngoài ra, xã đề xuất thành phố sớm đầu tư các tuyến đường khung kết nối khu vực lũ với trung tâm, như đường Hà Đông - Xuân Mai, tỉnh lộ 427, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Đối với hạ tầng xã hội, xã dự kiến đầu tư cải tạo, nâng cấp các nhà văn hóa thôn Nam Hài, Hạnh Côn, Hạnh Bồ, Tiến Tiên, Việt An, Bùi Xá theo thiết kế hai tầng để thuận tiện sơ tán nhân dân khi lũ lớn; cải tạo Trường Mầm non A Nam Phương Tiến bị ngập nước, bảo đảm học tập của học sinh...

Về giải pháp phi công trình, xã nhấn mạnh việc sắp xếp lại không gian dân cư, di dời các hộ ngoài đê và nằm trong khu vực úng trũng đến khu tái định cư an toàn ở thôn Đồi Mít, thôn Tiên Trượng. Khoảng 21 hộ thôn Bùi Xá ngoài tuyến đường bao ven sông Bùi và khoảng 70 hộ thôn Tiến Tiên, Nhân Lý phía ngoài đê hữu Bùi dự kiến được bố trí tái định cư. Với các thôn Nam Hài, Nhân Lý, Hạnh Côn, Hạnh Bồ, Việt An, Tiến Tiên vốn sinh sống lâu đời gắn với truyền thống cách mạng và di tích lịch sử, xã ưu tiên đầu tư đồng bộ hạ tầng dân sinh để giảm thiểu ngập, thay vì di dời toàn bộ...

Khát vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Xuân Mai là xây dựng một đô thị sinh thái hiện đại, an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu, thiên tai. “Muốn vậy, chúng tôi phải thực hiện đồng bộ các giải pháp căn cơ, tranh thủ sự chỉ đạo và hỗ trợ nguồn lực của thành phố, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội để từng bước khắc phục thách thức, biến khó khăn thành động lực phát triển bền vững...” - Chủ tịch UBND xã Xuân Mai Nguyễn Anh Đức nhấn mạnh.

Kim Nhuệ

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/xa-xuan-mai-phat-trien-do-thi-sinh-thai-thich-ung-voi-bien-doi-khi-hau-719778.html