Dữ liệu đất đai đáp ứng yêu cầu "đúng, đủ, sạch, sống".
Ngày 15/10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo tình hình triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và giải pháp đẩy nhanh tiến độ, kết nối trực tuyến với UBND các tỉnh, thành phố trên cả nước.
VIỆC XÂY DỰNG CƠ SỞ DỮ LIỆU ĐẤT ĐAI CÒN CHẬM
Việc xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu đất đai là nhiệm vụ then chốt được quy định trong Luật Đất đai.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai được thực hiện chủ yếu với dữ liệu đầu vào là bản đồ địa chính, hồ sơ đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ địa chính, dữ liệu giá đất, dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai, dữ liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất…
Đối với cơ sở dữ liệu đất đai do Trung ương xây dựng, Bộ đã xây dựng xong 4 dữ liệu thành phần: Hiện trạng sử dụng đất cấp vùng và cả nước; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; khung giá đất; điều tra cơ bản về đất đai cấp vùng và cả nước. Tuy nhiên, các khối dữ liệu này cần được tiếp tục cập nhật, bổ sung để phù hợp với quy định pháp luật đất đai hiện hành.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo tình hình triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. (Ảnh: VGP).
Trên cả nước, 34/34 tỉnh, thành phố đã xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính của 2.342/3.321 đơn vị hành chính cấp xã; hoàn thành cơ sở dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai (hiện trạng sử dụng đất); xây dựng cơ sở dữ liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
Các địa phương cũng đã triển khai tạo lập mã định danh duy nhất các thửa đất có đầy đủ 3 khối thông tin dữ liệu không gian, dữ liệu thuộc tính, dữ liệu phi cấu trúc; tổ chức xác thực người sử dụng đất với căn cước công dân; kết nối liên thông giữa cơ quan đăng ký đất đai với cơ quan thuế; kết nối hệ thống thông tin đất đai với Cổng dịch vụ công quốc gia…
Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai còn chậm. Nguyên nhân là do địa phương chưa dành nguồn lực tương xứng; chất lượng thông tin dữ liệu đầu thấp, nhiều biến động. Bên cạnh đó, trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin, phần mềm chưa đáp ứng yêu cầu an toàn bảo mật thông tin, kết nối, chia sẻ với các hệ thống thông tin khác. Trình độ nhân lực còn hạn chế; các địa phương phải chuyển đổi, hợp nhất các cơ sở dữ liệu đất đai theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp…
Thời gian tới, công tác xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai được thực hiện theo hai hướng. Thứ nhất, đối với những nơi đã có dữ liệu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tập trung chuẩn hóa, làm sạch và cập nhật các thửa đất đã được xây dựng ở các định dạng khác nhau, bảo đảm dữ liệu "đúng, đủ, sạch, sống", kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư và các hệ thống dữ liệu liên quan.
Thứ hai, đối với những nơi chưa có cơ sở dữ liệu, Bộ sẽ tận dụng toàn bộ tài liệu, bản đồ, hồ sơ đất đai đã có để số hóa, đưa vào quản lý.
Các địa phương sẽ thực hiện số hóa, chuẩn hóa và đồng bộ dữ liệu với Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đồng thời Bộ sẽ hoàn thiện dự án hạ tầng Trung ương để kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và trung tâm dữ liệu quốc gia, bảo đảm hệ thống thống nhất, liên thông từ Trung ương đến địa phương.
THU THẬP DỮ LIỆU ĐẤT ĐAI "ĐÚNG, ĐỦ, SẠCH, SỐNG", CẬP NHẬT
Đánh giá về công tác này, Phó Thủ tướng nêu rõ: Ngân sách nhà nước đã đầu tư rất lớn cho công tác đo đạc, thống kê, nhưng vẫn chưa đầy đủ và chính xác, chưa đáp ứng được yêu cầu "sạch", "sống" và cập nhật. Do đó, cần tách riêng phần đo đạc, kiểm đếm, đồng thời tập trung vào xây dựng cơ sở dữ liệu và các công cụ quản lý dựa trên ứng dụng công nghệ và số hóa.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Dự án xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai phải xác định rõ mục tiêu, thu thập dữ liệu "đúng, đủ, sạch, sống". (Ảnh: VGP)
Cụ thể, dữ liệu đất đai chưa đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu như theo dõi biến động giá đất, quản lý mục đích sử dụng đất hay cập nhật dữ liệu đo đạc, bản đồ... Đơn cử như định hướng sắp tới là áp dụng thống nhất một phương pháp định giá dựa trên dữ liệu, xác định giá đất theo vùng giá trị và thửa đất chuẩn, sử dụng số liệu giao dịch thực tế để xác định giá đất khách quan cho mọi mục đích, từ thuế, phí đến bồi thường, hỗ trợ… Tuy nhiên, đến nay, việc này vẫn chưa thực hiện được.
"Cơ sở dữ liệu đất đai là một trong các cơ sở dữ liệu quốc gia, nhưng việc xây dựng, quản lý, vận hành còn hạn chế, lỏng lẻo do thiếu dữ liệu. Do vậy, dự án xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai phải xác định rõ mục tiêu, thu thập dữ liệu "đúng, đủ, sạch, sống", bao gồm thửa đất, mục đích sử dụng, người quản lý, tình trạng sử dụng, chất lượng đất, rừng và các thông tin liên quan", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Về phương pháp triển khai, Phó Thủ tướng nêu 3 bước: Sử dụng dữ liệu đã số hóa, số hóa dữ liệu chưa có và đo đạc, kiểm tra, xây dựng bản đồ số hóa, "cập nhật liên tục, đồng thời phục vụ thủ tục hành chính và liên thông các thủ tục liên quan đến đất đai".
Việc xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu đất đai là nhiệm vụ then chốt được quy định trong Luật Đất đai.
Hệ thống kỹ thuật cần xây dựng gồm: hạ tầng kỹ thuật, phần mềm chuyên dụng và phần mềm nền tảng cốt lõi để quản lý và khai thác dữ liệu hiệu quả. Mục tiêu cao nhất là xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất, tập trung, liên thông từ Trung ương đến 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã, phường; bao gồm: Hạ tầng, phần mềm chuyên dụng và các trường dữ liệu phục vụ quản lý tài nguyên đất đai, thủ tục hành chính, tích hợp với dữ liệu dân cư, tổ chức và cá nhân.
Phó Thủ tướng yêu cầu tất cả thủ tục hành chính liên quan đến đất đai đều phải đồng thời cập nhật dữ liệu. Các phần mềm, ứng dụng mới phải bảo đảm tính mở, tích hợp và chia sẻ với các phần mềm hiện có để khai thác tối đa dữ liệu sẵn có. Các trường dữ liệu phải đầy đủ theo quy định pháp luật, phục vụ quản lý và thực hiện thủ tục hành chính.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị xây dựng quy định về quyền truy cập, phân bổ quyền sử dụng dữ liệu, bảo mật hệ thống và trách nhiệm cập nhật dữ liệu trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính. Bộ Tài chính và Bộ Khoa học và Công nghệ được yêu cầu phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định định mức, đơn giá và các nội dung liên quan, nhằm hoàn thiện dự án cơ sở dữ liệu đất đai.
Hoàng Anh