Từ đất liền ra lập nghiệp tại Cồn Cỏ, chị Nguyễn Thị Hoài, 37 tuổi, ở khu dân cư số 1, đặc khu Cồn Cỏ cho rằng, cần có các chính sách hỗ trợ phát triển Cồn Cỏ, như kinh tế biển, du lịch, hậu cần nghề cá, hạ tầng dân sinh, buôn bán, được triển khai đồng bộ, giúp người dân phát triển kinh tế. Theo chị Nguyễn Thị Hoài, người dân sinh sống cùng chính quyền nỗ lực xây dựng đặc khu ngày càng phát triển: “Từ khi huyện đảo Cồn Cỏ trở thành đặc khu, người dân chúng tôi hy vọng kinh tế của cư dân trên đảo ngày ngày phát triển hơn. Các tour tuyến du lịch, du khách sẽ biết đến Cồn Cỏ nhiều hơn”.
Đặc khu Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị
Đặc khu Cồn Cỏ ngày nay đã được đầu tư các công trình phục vụ dân sinh, các thiết chế văn hóa, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, quân và dân trên đảo. Ông Trần Xuân Anh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND đặc khu Cồn Cỏ cho biết, nhiệm kỳ 2025- 2030, Đảng bộ đặc khu Cồn Cỏ đề ra 3 nhiệm vụ trọng tâm, 7 chương trình, dự án, công trình trọng điểm và 2 nội dung đột phá triển khai thực hiện. Cồn Cỏ chú trọng hoàn thành đề án “Phát triển Cồn Cỏ mạnh về kinh tế, vững chắc về quốc phòng, an ninh” và triển khai theo lộ trình, xây dựng cơ chế, chính sách hấp dẫn thu hút nhà đầu tư có tiềm lực vào Cồn Cỏ.
Trung tâm hành chính đặc khu Cồn Cỏ
Đảng bộ đặc khu Cồn Cỏ xác định, phát triển đảo theo mô hình “Kinh tế xanh- Hậu cần biển- Du lịch sinh thái- Quốc phòng toàn dân”. Tiến độ triển khai qua 3 giai đoạn, đó là thiết lập nền tảng hạ tầng, tổ chức lực lượng và định hình mô hình. đặc khu phát triển sản xuất, dịch vụ, du lịch, hoàn thiện mô hình đảo sinh thái-tự cường-quốc phòng vững mạnh. Theo ông Trần Xuân Anh, đặc khu Cồn Cỏ lấy du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp làm định hướng chính kết hợp đầu tư mở rộng âu thuyền, phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá. “Đặc khu tập trung kêu gọi các doanh nghiệp, sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư của nhà nước để tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở lưu trú, phát triển du lịch gắn với bảo tồn sinh vật biển và đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn đặc khu”.
Đặc khu Cồn Cỏ có vị trí chiến lược quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh
Ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị cho biết, trong đề án “Phát triển Cồn Cỏ mạnh về kinh tế, vững chắc về quốc phòng, an ninh”, cần tiếp thu những tiên tiến của các đặc khu trong cả nước như Vân Đồn, Cô Tô hay Phú Quốc, tránh những vướng mắc đang gặp phải và học tập kinh nghiệm quý báu từ các đặc khu đó. Vừa rồi tỉnh Quảng Trị đã xây dựng Đề án khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Đây là căn cứ để đưa số liệu, giải pháp triển khai thực hiện. Cần quan tâm đến các yếu tố đánh giá tác động môi trường, đưa ra các giải pháp cụ thể trong ngành Nông nghiệp và Môi trường; Yếu tố ảnh hưởng hệ sinh thái khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ liên quan các rạn san hô. Theo ông Trần Quốc Tuấn, mở rộng dịch vụ, phát triển kinh tế nhưng không được ảnh hưởng đến công tác bảo tồn, vẫn phải bảo vệ nghiêm ngặt. “Đề án cơ bản đánh giá được hiện trạng, điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của đặc khu Cồn Cỏ. Các chính sách, chế độ ở Cồn Cỏ hiện nay ban hành rất nhiều. Có nhiều đề án, chương trình, dự án và có nhiều quy hoạch của ngành. Do vậy cần rà soát lại các chính sách, nghị quyết, đề án, chương trình, quy hoạch trên đặc khu để làm sao xây dựng được đề án thông suốt, không vướng mắc, áp dụng được nhiều chính sách”.
Hệ thống âu tàu, cảng biển trên đặc khu Cồn Cỏ được đầu tư đồng bộ
Đặc khu Cồn Cỏ có cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế, xã hội kết hợp đảm bảo quốc phòng an ninh, trọng tâm là các công trình lưỡng dụng, các công trình phục vụ dân sinh được đầu tư như: hệ thống giao thông trên đảo, tuyến vận chuyển hành khách trên biển, thông tin liên lạc, các thiết chế văn hóa thể dục thể thao, y tế quân dân y, trường học mầm non, tiểu học. Ông Trương Chí Trung, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị cho rằng, tỉnh cần phát triển kết cấu hạ tầng mang tính đa năng như hạ tầng vừa phục vụ phát triển kinh tế xã hội, vừa phục vụ nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng an ninh. Đơn cử như đầu tư phát triển cảng vừa là nơi neo đậu tàu thuyền, tránh trú bão vừa phục vụ làm cảng quân sự trong trường hợp cấp thiết; đầu tư hệ thống điện, nước sinh hoạt phục vụ quân và dân trên đặc khu. “Mô hình phát triển của đặc khu thì đề nghị dựa trên 3 trụ cột chính đó là phát triển kinh tế biển vì đây là tiềm năng lớn của Cồn Cỏ; thực hiện tốt nhiệm vụ về quốc phòng an ninh vì đây đã là chức năng, vai trò quan trọng của Cồn Cỏ; bảo vệ môi trường, phục hồi sinh thái và chuyển đổi số vì đây là yếu tố căn cốt, đem lại giá trị lâu dài của Cồn Cỏ và tạo nên sự khác biệt”.
Trường Tiểu học Hoa Phong Ba trên đặc khu Cồn Cỏ
Đặc khu Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị có vị trí đặc biệt quan trọng trong quốc phòng, an ninh, là cửa ngõ phía Nam Vịnh Bắc Bộ, có nhiều tài nguyên sinh vật biển phong phú. Ngoài vị trí chiến lược trọng yếu về quốc phòng, đặc khu Cồn Cỏ còn có những lợi thế để phát triển du lịch sinh thái biển đảo và du lịch lịch sử. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Cồn Cỏ từng là “lá chắn thép” bảo vệ vùng biển quê hương, nơi ghi nhận nhiều chiến công oanh liệt của quân dân Quảng Trị và cả nước. Đại tá Đoàn Sinh Hòa, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị cho rằng, Cồn Cỏ đã có bước chuyển mình rõ nét, kinh tế, xã hội có bước tiến mới, quốc phòng, an ninh được củng cố; diện mạo và đời sống ngày càng nâng lên. “Định hướng không gian phát triển và định hướng chung mang ý nghĩa bảo vệ vùng đặc quyền và khu vực biên giới biển quốc gia và các tuyến đảo, tuyến đất liền của chúng ta trong thời bình. Bên cạnh đó, phát triển kinh tế xã hội tại đặc khu Cồn Cỏ gắn với nhiều định hướng, mô hình phát triển trong tương lai của tỉnh”.
Giao thông trên đặc khu Cồn Cỏ
Trong chuyến thăm Cồn Cỏ vào cuối năm ngoái, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đồng ý mở rộng diện tích đảo với quy mô phù hợp, đủ không gian để phát triển Cồn Cỏ mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng, an ninh. Cùng với đó tiếp tục quan tâm đầu tư nâng cấp và hoàn thiện cơ sở hạ tầng trên đảo, nâng cấp bến cảng phục vụ phát triển kinh tế, du lịch, khai thác hải sản và đảm bảo đời sống dân sinh. Tổng Bí thư cũng đề nghị Cồn Cỏ cần tiếp tục củng cố an ninh quốc phòng biển đảo, chú ý sự gắn kết liên hoàn về an ninh quốc phòng giữa Cồn Cỏ và các đảo khác.
Một lớp học tại đặc khu Cồn Cỏ
Tại cuộc làm việc với các, sở, ngành, địa phương về Đề án “Phát triển đặc khu Cồn Cỏ mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng an ninh”, ông Hoàng Nam, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, quan điểm phát triển đặc khu Cồn Cỏ là kết hợp chặt chẽ về phát triển kinh tế, củng cố quốc phòng an ninh, bảo vệ chủ quyền biển đảo theo hướng đặc khu sinh thái- du lịch và kinh tế bền vững, mục tiêu vì lợi ích của người dân và của quốc gia: “Gần đây nhất, Tổng Bí thư đến thăm Cồn Cỏ và sau chuyến thăm của Tổng Bí thư thì tỉnh đang gấp rút để triển khai đề án. Kỳ vọng đề án sẽ tạo ra sự thay đổi đối với hướng phát triển của Cồn Cỏ phù hợp với định hướng, tình hình, xu thế phát triển của tỉnh hiện tại. Chúng ta kỳ vọng các cơ chế chính sách và nguồn lực sẽ đưa Cồn Cỏ trở thành nơi như tên gọi của đề án, đặc khu mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng an ninh”.
Thanh Hiếu/VOV- Miền Trung