Theo thống kê, hiện trên địa bàn tỉnh có gần 2.200 người nghiện ma túy, 339 người quản lý sau cai nghiện, 179 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy cùng một số điểm tổ chức, chứa chấp sử dụng. Thực tiễn cho thấy, ma túy và tệ nạn ma túy là một trong những nguyên nhân hàng đầu phát sinh các loại tội phạm khác như trộm cắp, cướp, cướp giật tài sản, lừa đảo… Ma túy làm tổn hại sức khỏe, hạnh phúc gia đình, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an toàn xã hội. Trước thực trạng đó, tỉnh xác định mục tiêu xây dựng 20% xã, phường không ma túy vào cuối năm 2025, triển khai đồng bộ các giải pháp “ngăn cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma túy”.
Cán bộ Công an xã Xuân Lương tuyên truyền đến người dân về các biện pháp phòng, chống ma túy.
Tại xã An Lạc, địa bàn có diện tích rộng, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, trước đây từng xuất hiện một số trường hợp lén lút trồng cây có chứa chất ma túy. Nhiều thanh niên, người lao động đi làm việc, học tập ở xa nên tiềm ẩn nguy cơ sử dụng ma túy. Hiện toàn xã có 5 người đang điều trị cai nghiện bằng thuốc thay thế Methadone, tập trung ở các thôn Thia - Tu Lim, Trung Sơn, Kim Bảng…
Thiếu tá Nguyễn Huy Tiềm, Trưởng Công an xã cho biết: “Ngay sau khi được giao nhiệm vụ xây dựng xã không ma túy, Công an xã đã tham mưu với Đảng ủy ban hành nghị quyết; UBND xã, Ban Chỉ đạo Phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc xã xây dựng kế hoạch để đạt tiêu chí trong năm 2025. Cụ thể, Công an xã đã tổ chức nhiều hình thức tuyên truyền về tác hại của ma túy, quy định pháp luật phòng, chống ma túy; trong đó, tuyên truyền trực tiếp tại 11 thôn với hơn 2.000 lượt người tham dự và tại các trường học với hơn 700 cán bộ, giáo viên, học sinh. Đồng thời, lực lượng công an ký cam kết với các gia đình, phụ huynh, học sinh về thực hiện nghiêm quy định phòng, chống ma túy.
Theo thống kê, hiện trên địa bàn tỉnh có gần 2.200 người nghiện ma túy, 339 người bị quản lý sau cai nghiện, 179 đối tượng mua bán trái phép chất ma túy và một số điểm tổ chức, chứa chấp sử dụng.
Đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã An Lạc nhấn mạnh: “Xã xác định phải chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn ma túy từ xa, từ sớm ngay tại địa bàn cơ sở. Xây dựng mỗi thôn thành một “pháo đài” trong phòng, chống ma túy, kiên quyết không để hình thành các điểm, tụ điểm tội phạm, tệ nạn ma túy; yêu cầu lực lượng công an đấu tranh, triệt phá, xử lý tội phạm ma túy gắn với lập hồ sơ, quản lý chặt chẽ người nghiện ma túy. Trên cơ sở kết quả, tiến độ thực hiện các tiêu chí, An Lạc khẳng định đủ điều kiện được công nhận xã không ma túy vào cuối năm nay”.
Thực tế ở những địa bàn phức tạp hơn, việc ngăn chặn ma túy càng đòi hỏi phải huy động sức mạnh tổng lực. Xã Xuân Lương có nhiều khu vực giáp ranh với một số xã của tỉnh Thái Nguyên, Lạng Sơn. Trên địa bàn lại có quốc lộ 17 và nhiều tuyến giao thông khác đi qua, kèm theo một số cơ sở kinh doanh có điều kiện, khu du lịch… Đây là những yếu tố tiềm ẩn nguy cơ bùng phát tội phạm, tệ nạn ma túy. Từ thực tế địa bàn, lực lượng công an đã phát hiện một số đối tượng nghiện, người sử dụng ma túy nhưng hầu hết đi mua từ nơi khác, gây khó khăn cho công tác đấu tranh, xử lý.
Trung tá Trần Hưng Long, Phó trưởng Công an xã cho biết: “Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân, đồng bào các dân tộc, Công an xã thường xuyên bám sát địa bàn, nắm đối tượng, kiểm tra các cơ sở kinh doanh, nhà hàng, quán karaoke. Hiện có 4 đối tượng quản lý sau cai nghiện và một số trường hợp đang trong diện quản lý, theo dõi. Với những đối tượng này, Công an xã áp dụng biện pháp gọi hỏi, răn đe để phòng ngừa. Về lâu dài, công an và cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, thôn bản động viên, tạo việc làm, giúp họ có sinh kế, tránh xa cám dỗ ma túy”.
Không chỉ lực lượng chức năng, nhiều gia đình cũng chủ động phối hợp phòng ngừa. Chị H.T.H ở thôn Nà Táng, xã Xuân Lương cho hay, con trai chị đang trong độ tuổi học sinh trung học phổ thông nên gia đình đặc biệt cảnh giác với các tệ nạn, nhất là ma túy. Chị không để con đi học bằng xe máy cá nhân mà đưa đón tập trung; giờ đến lớp, tan trường đều được thông báo công khai trong nhóm phụ huynh và nhà trường, nếu có chậm muộn hay vắng mặt đều được kiểm tra, làm rõ. Gia đình thường xuyên giáo dục con em tránh xa ma túy, chấp hành pháp luật; những trường hợp thanh, thiếu niên có biểu hiện bất minh đều được chị và người dân trong thôn kịp thời báo cho lực lượng công an.
Theo mục tiêu năm 2025, toàn tỉnh có 20 xã, phường được công nhận không ma túy. Ban Chỉ đạo Phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị. Trong kế hoạch chung, đồng chí Vương Quốc Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu: “Quá trình triển khai các giải pháp xây dựng xã, phường không ma túy phải huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân, bảo đảm hiệu quả, nghiêm túc, quyết liệt từ tỉnh đến cơ sở. Trong đó tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy và xây dựng phong trào toàn dân tham gia phòng ngừa. Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng chuyên trách, công an các xã, phường nắm chắc tình hình địa bàn, tuyến, đối tượng trọng điểm để tham mưu giải pháp phòng ngừa hiệu quả; kiên quyết đấu tranh với các đường dây, băng nhóm, điểm tổ chức, chứa chấp sử dụng ma túy. Đồng thời, tăng cường quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, quản lý sau cai; thường xuyên gọi hỏi, răn đe, giáo dục các đối tượng có biểu hiện nghi vấn phạm tội”.
Xây dựng xã, phường không ma túy không chỉ là mục tiêu trước mắt mà còn là cam kết lâu dài, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, trách nhiệm của mỗi gia đình và sự đồng thuận của toàn xã hội. Đây chính là nền tảng để giữ gìn cuộc sống bình yên, làm trong sạch địa bàn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Bài, ảnh: Quốc Phương