Xây dựng lộ trình phù hợp nhằm giải quyết 'điểm nghẽn' về không khí của Thủ đô

3 giờ trướcBài gốc

Cần chuẩn bị kỹ lưỡng về hạ tầng, kết nối

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, HĐND TP. Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND ngày 26/11/2025 thay thế Nghị quyết số 47/2024/NQ-HĐND ngày 12/12/2024, quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn TP. Hà Nội. Nghị quyết chỉ rõ, từ ngày 1/7/2026, thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Trưởng ban Vận động Net Zero 2050 Phạm Hoài Trung cho rằng, LEZ (Low Emission Zone - Vùng phát thải thấp) là không gian tập trung nhiều nguồn phát thải khác nhau, từ giao thông, tiêu thụ điện năng, hạ tầng đô thị đến chất thải. Do đó, LEZ không thể vận hành hiệu quả nếu chỉ dựa vào các biện pháp hành chính đơn thuần. Thay vào đó, cần một hệ thống quản trị dựa trên dữ liệu, trong đó kiểm kê và báo cáo phát thải đóng vai trò nền tảng…

Hà Nội đặt quyết tâm đến năm 2030, 100% xe buýt sẽ sử dụng năng lượng sạch, đồng thời khuyến khích mạnh mẽ việc "xanh hóa" đội xe taxi và xe công nghệ. Đây là bước đi trọng tâm nhằm định hình một Thủ đô phát triển xanh, văn minh và bền vững. Ảnh: PV

Trong các nguồn phát thải của LEZ, giao thông đường bộ được đánh giá là lớn nhất và cũng dễ đo lường nhất. Vì vậy, giao thông nên là điểm khởi đầu trong giai đoạn đầu triển khai LEZ, nhằm tạo ra tác động nhanh và rõ ràng, đồng thời thiết kế các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện một cách hợp lý…

Từ góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý vận tải và An toàn giao thông (Sở Xây dựng Hà Nội) khẳng định, việc thí điểm vùng phát thải thấp là bước đi cần thiết nhưng phải được triển khai thận trọng.

Theo ông Nguyễn Tuyển, LEZ sẽ góp phần tạo ra không gian sống trong lành hơn, song cũng tác động trực tiếp đến sinh hoạt, học tập và lao động của người dân trong khu vực. Vì vậy, các bước chuẩn bị về hạ tầng và kết nối cần được thực hiện kỹ lưỡng, bảo đảm tính khả thi và phù hợp với đặc thù của Hà Nội.

Chủ động xây dựng nhiều giải pháp trong chuyển đổi phương tiện giao thông

Sở Xây dựng Hà Nội đã chủ động triển khai nhiều nhóm giải pháp như phát triển hạ tầng giao thông công cộng, bố trí hợp lý các điểm dừng đỗ và trung chuyển, kết nối hiệu quả giữa các loại hình vận tải, đồng thời phát triển hệ thống trạm sạc năng lượng sạch và hạ tầng xử lý pin xe điện sau thải bỏ, bảo đảm an toàn cháy nổ…

Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đào Việt Long, TP. Hà Nội đang xây dựng các nhóm chính sách lớn tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Trước hết, thành phố thiết kế gói hỗ trợ trực tiếp cho người dân chuyển xe máy xăng sang xe máy điện với mức phổ thông 20% giá trị phương tiện, tối đa 5 triệu đồng. Hộ nghèo có thể được hỗ trợ 100% giá trị xe, tối đa 20 triệu đồng; hộ cận nghèo được hỗ trợ 80%, tối đa 15 triệu đồng. Bên cạnh đó, người mua xe trả góp sẽ được hỗ trợ 30% lãi vay trong 12 tháng. Đây là biện pháp nhằm giảm áp lực chi phí ban đầu - rào cản lớn nhất trong quyết định chuyển đổi của người dân.

Với doanh nghiệp vận tải, gói hỗ trợ cũng được thiết kế dài hạn, bao gồm hỗ trợ 30% lãi vay tối đa 5 năm, cùng cơ chế vay ưu đãi thông qua các quỹ phát triển của thành phố. Doanh nghiệp chuyển đổi taxi hoặc xe buýt sang phương tiện năng lượng sạch được hỗ trợ 100% lệ phí đăng ký khi giữ nguyên biển số định danh. Thành phố cũng đang xem xét miễn phí sử dụng lòng đường hè phố trong tối đa 5 năm cho doanh nghiệp vận hành xe đạp điện hoặc xe máy điện công cộng.

Đại diện Sở Xây dựng cho biết, lộ trình được xây dựng dựa trên tham vấn doanh nghiệp và đánh giá tác động thực tế. Thành phố Hà Nội ưu tiên nhóm phương tiện hoạt động kinh doanh vận tải do tần suất di chuyển lớn, mức phát thải cao. Lộ trình bao gồm mốc 20% chuyển đổi trước 1/1/2027, 50% trước 1/1/2028 và hoàn thành 100% trước 1/1/2030.

Với taxi và ô tô dưới 8 chỗ kinh doanh vận tải, từ 1/7/2026 tất cả phương tiện thay thế hoặc đầu tư mới phải sử dụng năng lượng sạch. Người dân đang sử dụng phương tiện đạt chuẩn vẫn tiếp tục được lưu thông, không có yêu cầu thay đổi đột ngột.

Trong khi đó, hạ tầng phục vụ cho quá trình chuyển đổi được chuẩn bị đồng bộ. Sở Xây dựng đã hoàn thành hai đợt khảo sát, xác định 110 vị trí tiềm năng để lắp đặt trạm sạc công cộng, tập trung từ Vành đai 3 trở vào. Đây mới là giai đoạn thí điểm, sau đánh giá sẽ tiếp tục mở rộng. TP. Hà Nội cũng nghiên cứu mạng lưới trạm đổi pin nhằm giảm lo ngại về thời gian sạc và rủi ro khi tự sạc tại nhà.

Thành phố định hướng phát triển xe buýt điện mini để phù hợp điều kiện phố nhỏ, mật độ cao. Đường sắt đô thị với 15 tuyến dài hơn 600km được xem là xương sống để giảm phương tiện cá nhân. Một loạt dự án đang được đẩy nhanh như tuyến số 3.1 Nhổn - Ga Hà Nội đoạn ngầm hoàn thành khoan hầm quý I/2026, tuyến số 2.1 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo đã khởi công tháng 9/2025, tuyến số 5 Văn Cao - Hòa Lạc khởi công ngày 19/12/2025, dự kiến hoàn thành năm 2030.

Ngoài phương tiện công cộng, thành phố phát triển mạnh mô hình phương tiện chia sẻ. Hiện Hà Nội có 600 xe đạp điện và 1.000 xe đạp cơ tại 130 điểm. Đề xuất tăng lên 5.000 xe trước tháng 7/2026 và 10.000 xe vào cuối năm 2026 đang được xem xét. Một số doanh nghiệp đã kiến nghị triển khai mạng lưới xe máy điện công cộng quy mô lớn, tạo thêm lựa chọn cho người dân.

Với những bước chuẩn bị từ chính sách, hạ tầng giao thông công cộng, trạm sạc, phương tiện thay thế và hỗ trợ tài chính, Hà Nội đang cho thấy quyết tâm trở thành đô thị xanh hơn, văn minh hơn trong thập kỷ tới.

Văn Anh

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/xay-dung-lo-trinh-phu-hop-nham-giai-quyet-diem-nghen-ve-khong-khi-cua-thu-do-10401814.html