Lực lượng DQTV diễu hành, biểu dương lực lượng tại Lễ ra quân huấn luyện năm 2025.
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của lực lượng DQTV, trong những năm qua, thực hiện các văn bản chỉ đạo của Đảng về xây dựng lực lượng DQTV, nổi bật là Kết luận số 41-KL/TW ngày 31/3/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW ngày 5/10/2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và Dự bị động viên trong tình hình mới”, Đảng ủy Bộ CHQS tỉnh đã tích cực, chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy- HĐND - UBND tỉnh tập trung xây dựng lực lượng DQTV theo hướng “vững mạnh, toàn diện, rộng khắp”.
Từ Bộ Chỉ huy đến các đơn vị cơ sở thường xuyên nâng cao chất lượng tổng hợp, tập trung xây dựng lực lượng cơ động tại chỗ và lực lượng rộng rãi với số lượng và tỷ lệ phù hợp, có cơ cấu tổ chức hợp lý, bảo đảm lực lượng DQTV có đủ các thành phần binh chủng, quy mô tổ chức biên chế phù hợp với từng địa phương, với tổ chức hành chính trên từng địa bàn dân cư và các loại hình tổ chức sản xuất, kinh doanh, như: Xây dựng trung đội dân quân cơ động; trung đội binh chủng pháo binh, phòng không...
Các đơn vị binh chủng đã từng bước hoạt động ổn định, vững chắc. Đến nay, toàn tỉnh có 437 cơ sở DQTV (207 Ban CHQS cấp xã; 230 cơ quan, tổ chức, đơn vị Tự vệ); đạt tỷ lệ 2,1% so với dân số. Lực lượng DQTV là lực lượng đi đầu trong các phong trào ở đơn vị, địa phương, cơ sở, góp phần bảo đảm an ninh - quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội ngày càng phát triển.
Để xây dựng lực lượng DQTV đạt chất lượng tốt, công tác tuyển chọn đã thực hiện ở các cấp chặt chẽ, nghiêm túc đảm bảo phẩm chất đạo đức tốt, có văn hóa, sức khỏe, đủ độ tin cậy về chính trị. Công tác phát triển đảng viên trong lực lượng DQTV luôn được cấp ủy đảng các cấp quan tâm, chú trọng. Đây là một trong những tiêu chí để nâng cao chất lượng lực lượng DQTV nhằm xây dựng hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn vững mạnh, góp phần giữ vững ổn định chính trị.
Từ thực tế đó đến nay, tỷ lệ đảng viên trong Dân quân đạt 26,8%, trong Tự vệ đạt 58,7%. Số đảng viên trong lực lượng DQTV phát triển bảo đảm hợp lý và đạt chất lượng; 100% xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thành lập chi bộ quân sự.
Công tác bảo đảm và thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV có nhiều đổi mới. Hoạt động của lực lượng DQTV đi vào nền nếp, có hiệu quả. Công tác đào tạo cho đội ngũ cán bộ quân sự cơ sở luôn được quan tâm, đến nay đã có 100% cán bộ chỉ huy trưởng xã, phường, thị trấn được đào tạo cơ bản tại các trường trong quân đội.
Thông qua quá trình học tập, bồi dưỡng, đội ngũ cán bộ, chỉ huy quân sự đã phát huy tốt phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng và trình độ, năng lực chuyên môn, tích cực tham mưu có hiệu quả cho Đảng ủy, chính quyền cấp xã thực hiện tốt công tác quốc phòng, chiến đấu xã, phường, thị trấn trong khu vực phòng thủ, công tác DQTV và giáo dục quốc phòng - an ninh ở địa phương.
Ban CHQS xã Mỹ Lương, huyện Yên Lập tổ chức huấn luyện Dân quân.
Để nâng cao chất lượng huấn luyện và khả năng sẵn sàng chiến đấu, hàng năm, cơ quan quân sự các cấp xây dựng kế hoạch tổ chức huấn luyện cho lực lượng thường trực và lực lượng DQTV, DBĐV đúng phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc, chuyên sâu”; coi trọng tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, tích cực đổi mới phương pháp huấn luyện, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy.
Thông qua đó đã có nhiều mô hình tiêu biểu như: “Huấn luyện giỏi, đoàn kết tốt, kỷ luật nghiêm, sẵn sàng chiến đấu cao”; “Vượt nắng, thắng mưa, say sưa luyện rèn”; “Đoàn kết hiệp đồng, lập công tập thể”; “Dân quân huấn luyện giỏi, lao động sản xuất tốt”... Qua đó, kết quả huấn luyện DQTV hàng năm luôn đạt kết quả cao, quân số tham gia huấn luyện đạt 98,9%; kiểm tra đánh giá kết quả huấn luyện 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 75% khá, giỏi; 100% xã, phường, thị trấn tổ chức tốt diễn tập chiến đấu trong khu vực phòng thủ; diễn tập phòng thủ dân sự; phòng, chống bão lụt, cháy nổ.
Song song với công tác huấn luyện, lực lượng DQTV luôn tích cực phối hợp với các lực lượng tích cực tham gia giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, giải quyết các vụ việc phức tạp như: Gây rối trật tự công cộng, tuần tra, canh gác bảo vệ an ninh trật tự, phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới, phòng chống có hiệu quả âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch...
Điển hình trong năm 2024, xảy ra các vụ cháy rừng tại huyện Thanh Sơn, Cẩm Khê; cháy nổ tại Nhà máy Z121; đặc biệt là khi xảy ra cơn bão số 3, sự cố sập cầu Phong Châu và vụ 5 cháu học sinh bị đuối nước, Bộ CHQS tỉnh đã huy động hơn 1.400 lượt bộ đội, 14.345 lượt dân quân, 85 phương tiện các loại phối hợp xử lý kịp thời sự cố xảy ra, giúp Nhân dân ổn định tình hình, hạn chế thấp nhất thiệt hại.
Từ những kết quả đạt được cho thấy, sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy, chính quyền địa phương, của Bộ CHQS tỉnh, lực lượng DQTV của tỉnh không ngừng được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn tỉnh ngày càng vững mạnh, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; xứng đáng với truyền thống vẻ vang “Trung thành - Anh dũng - Chiến thắng” của LLVT tỉnh.
Đại tá Nguyễn Đình Cương
Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh