Người dân tham gia hoạt động văn hóa tại lễ hội Đền thờ Lê Hoàn (xã Xuân Lập, Thọ Xuân).
Phát huy truyền thống của một vùng đất giàu giá trị văn hóa, lịch sử, cấp ủy, chính quyền xã Xuân Lập đã chú trọng xây dựng môi trường văn hóa, văn minh gắn với gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Xã đã bám sát hướng dẫn của cấp trên và xây dựng kế hoạch triển khai việc thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH và thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Đồng thời, xã đã chỉ đạo các thôn đưa việc thực hiện nếp sống văn minh vào hương ước, quy ước của làng để điều chỉnh hành vi của người dân và trở thành tiêu chí để bình xét danh hiệu văn hóa. Cùng với đó, xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân.
Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Lập, Tống Cảnh Tiến cho biết: "Với sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền và sự đồng thuận của Nhân dân nên môi trường văn hóa, văn minh trên địa bàn xã đã và đang được hình thành. Nhiều hộ gia đình tích cực tham gia các phong trào của địa phương, thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Các đám cưới, đám tang trên địa bàn xã đều được người dân thực hiện theo phong tục tập quán, song vẫn đảm bảo theo nếp sống văn minh. Các lễ hội, lễ tục được tổ chức tiết kiệm nhưng vẫn đảm bảo tính trang nghiêm, thành kính, thể hiện được đặc trưng văn hóa của lễ hội. Phần hội thường được tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao thu hút đông đảo người dân tham gia".
Hiệu quả trong xây dựng môi trường văn hóa, nếp sống văn minh được ghi nhận tại nhiều địa phương. Theo đánh giá của ban chỉ đạo phong trào TDĐKXDĐSVH huyện Thọ Xuân, những năm qua, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội có nhiều chuyển biến tích cực, đúng theo tinh thần Chỉ thị số 27-CT/TW của Bộ Chính trị về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.
Việc cưới được tổ chức trang trọng, văn minh, tiết kiệm, phù hợp với truyền thống dân tộc và bản sắc văn hóa của mỗi địa phương. Nam nữ đều tự nguyện kết hôn, cùng nhau thực hiện tốt Luật Hôn nhân và Gia đình, không có tình trạng tảo hôn, ép cưới. Trong việc tang, các nghi thức tang lễ được tổ chức gọn gàng, vệ sinh, văn minh, tiết kiệm, loại bỏ hủ tục, mê tín. Về lễ hội, lễ tục các nghi lễ được tổ chức theo nghi thức truyền thống, phù hợp với tình hình thực tế mà vẫn đảm bảo tính trang nghiêm, ngợi ca công lao của các bậc tiền nhân, các anh hùng dân tộc và cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, nhà nhà an lành, hạnh phúc. Các hoạt động xung quanh lễ hội được tổ chức phong phú, hấp dẫn, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm. Nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi, trò diễn dân gian trong lễ hội đã thu hút đông đảo Nhân dân và du khách thập phương tham gia.
Cùng với nhiều kết quả đáng ghi nhận trong thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, việc xây dựng môi trường văn hóa văn minh lành mạnh trên địa bàn huyện Thọ Xuân cũng đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Người dân thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước; tham gia bảo vệ môi trường, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa; thực hiện phong trào “3 không” ở khu dân cư...
Để có những chuyển biến tích cực trên, hàng năm huyện Thọ Xuân đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH gắn với thực hiện Chỉ thị số 27 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Huyện cũng khuyến khích các xã, thị trấn đưa tiêu chí xây dựng gia đình, khu dân cư văn hóa và thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội vào hương ước của thôn và làm cơ sở tiêu chuẩn bình xét các danh hiệu gia đình văn hóa, làng văn hóa; tổ chức cho Nhân dân đăng ký xây dựng gia đình văn hóa, ký cam kết thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội.
Cùng với đó, ban chỉ đạo phong trào TDĐKXDĐSVH các cấp thường xuyên tuyên truyền, vận động cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp Nhân dân chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy chế của cơ quan, đơn vị và nội quy nơi cư trú. Đồng thời, huyện và các xã, thị trấn đã quan tâm tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao và hoàn thiện các thiết chế văn hóa, thể thao để tạo môi trường văn hóa lành mạnh tại các khu dân cư.
Thông qua việc xây dựng môi trường văn hóa, nếp sống văn minh, nhiều tấm gương điển hình, nghĩa cử nhân văn, hành động đẹp đã được hình thành trong đời sống ở các khu dân cư. Điều này đã trở thành sức mạnh mềm, góp phần thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, chỉ tiêu kinh tế - xã hội của địa phương.
Bài và ảnh: Thùy Linh