Xây dựng nền kinh tế trên Mặt Trăng, cơ hội tỉ đô hay viễn cảnh xa vời?

3 giờ trướcBài gốc

Nhưng ngày nay, điều đó đang dần trở thành hiện thực khi các quốc gia, và công ty tư nhân chạy đua để khai thác tài nguyên Mặt Trăng, xây dựng cơ sở hạ tầng và tạo nền tảng cho các sứ mệnh khám phá không gian trong tương lai.

Một trong những công ty đi đầu trong cuộc đua này là SpaceX và Blue Origin, hai ông lớn trong lĩnh vực thám hiểm không gian tư nhân.

Tên lửa Starship của SpaceX, với kích thước lớn hơn đáng kể so với Falcon 9, đang định nghĩa lại du hành không gian và đóng vai trò quan trọng trong việc đưa con người trở lại Mặt Trăng.

Công ty Starpath cũng đang phát triển "trạm xăng" đầu tiên trên Mặt Trăng, biến băng giá thành nhiên liệu tên lửa, mở đường cho sự hiện diện lâu dài của con người trên Mặt Trăng.

Bên cạnh đó, các công ty như Astrobotic Technology và Intuitive Machines cũng đã đạt được những thành tựu đáng kể.

Astrobotic Technology đã phóng tàu đổ bộ Peregrine vào tháng 1 năm 2024, với mục tiêu trở thành doanh nghiệp tư nhân đầu tiên có tàu đổ bộ đáp thành công xuống Mặt Trăng.

Trong khi đó, Intuitive Machines đã thành công trong việc hạ cánh thiết bị xuống Mặt Trăng vào tháng 2 năm 2024, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử thám hiểm không gian tư nhân.

Khai thác tài nguyên Mặt Trăng

Cuộc cạnh tranh khai thác tài nguyên trên Mặt Trăng không chỉ là chuyện của các cơ quan vũ trụ lớn như NASA hay ESA, mà còn có sự góp mặt của hàng loạt công ty tư nhân tiên phong.

Một trong số đó là Firefly Aerospace, công ty vũ trụ có trụ sở tại Texas. Ngày 15-1-2025, Firefly đã phóng thành công tàu Blue Ghost 1, đánh dấu bước tiến quan trọng trong cuộc đua xây dựng hệ thống vận chuyển giữa Trái Đất và Mặt Trăng.

Tàu đổ bộ Blue Ghost hiện đang trên đường đến Mặt Trăng và đối mặt với những nhiệm vụ đầy thách thức: đi vào quỹ đạo, thực hiện hạ cánh có kiểm soát xuống vùng Mare Crisium, tồn tại trong điều kiện khắc nghiệt, triển khai các thiết bị khoa học, và đặc biệt là thử nghiệm khai thác tài nguyên từ lớp đất Mặt Trăng.

Sứ mệnh của Firefly là một phần trong sáng kiến Commercial Lunar Payload Services (CLPS) của NASA, nhằm tận dụng sự đổi mới từ khu vực tư nhân để giải quyết những bài toán thám hiểm không gian.

Trong khi NASA tập trung vào việc đưa phi hành gia trở lại Mặt Trăng thông qua chương trình Artemis, các công ty tư nhân lại có nhiệm vụ phát triển hạ tầng hỗ trợ cho các sứ mệnh tiếp tế và khai thác tài nguyên.

Viễn cảnh con người xây dựng nền kinh tế trên Mặt Trăng. Ảnh: AI

Một trong những lý do chính khiến các công ty đổ xô lên Mặt Trăng là tiềm năng khai thác tài nguyên, đặc biệt là heli-3. Đây là một đồng vị hiếm có ứng dụng quan trọng trong phản ứng tổng hợp hạt nhân, máy tính lượng tử và y học, và gần như không tồn tại trên Trái Đất.

Do tác động của gió Mặt Trời, heli-3 đã tích tụ trên bề mặt Mặt Trăng qua hàng triệu năm. Điều này khiến các công ty như Interlune đang ráo riết lên kế hoạch khai thác nguồn tài nguyên quý giá này.

Ngoài heli-3, các nhà nghiên cứu đang khám phá việc sử dụng khoáng chất và nước trên Mặt Trăng để sản xuất oxy và hydro làm nhiên liệu tên lửa.

Bước ngoặt của nền kinh tế không gian

Sứ mệnh Blue Ghost không chỉ là một cột mốc quan trọng của Firefly Aerospace mà còn là biểu tượng cho một xu hướng lớn hơn: xây dựng nền kinh tế ngoài không gian.

Trong tương lai, hình ảnh những con tàu hạ cánh trên Mặt Trăng, các hệ thống khai thác tài nguyên tự động và cơ sở hạ tầng dành cho con người sẽ trở nên phổ biến hơn. Các công ty tư nhân không chỉ đóng vai trò hỗ trợ mà còn trực tiếp tham gia vào việc biến Mặt Trăng thành một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng không gian.

Cuộc đua xây dựng nền kinh tế ngoài không gian chưa bao giờ là dễ dàng. Ảnh: Techspot

Tuy nhiên, cuộc đua này cũng đặt ra nhiều thách thức. Việc khai thác tài nguyên ngoài Trái Đất hiện vẫn còn thiếu khung pháp lý rõ ràng. Câu hỏi về quyền sở hữu tài nguyên Mặt Trăng vẫn còn để ngỏ, và các quốc gia có thể phải đối mặt với những tranh chấp về quyền khai thác.

Trong tương lai, chúng ta có thể sẽ thấy sự phát triển mạnh mẽ của các công trình như đường bộ, đường sắt và thậm chí là các công trình bê tông trên Mặt Trăng, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng sự hiện diện của con người trong vũ trụ.

Tiểu Minh

Nguồn PLO : https://plo.vn/xay-dung-nen-kinh-te-tren-mat-trang-co-hoi-ti-do-hay-vien-canh-xa-voi-post835912.html