Một buổi học nhóm của học sinh Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa (Hà Nội). Ảnh: NT
Quyết định đúng sẽ giúp các em phát triển kỹ năng, kiến thức cần thiết và mở ra cơ hội nghề nghiệp sau này.
Trải lòng người đi trước
Phạm Huỳnh Hương Giang - cựu học sinh Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm (Quảng Nam), hiện là sinh viên năm nhất Học viện Ngoại giao, chia sẻ rằng khi lựa chọn tổ hợp môn, học sinh cần cân nhắc khả năng và sở trường thay vì chạy theo xu hướng hoặc số đông. Tổ hợp môn không chỉ quyết định điểm số mà còn là nền tảng quan trọng cho định hướng nghề nghiệp tương lai.
Theo Giang, bên cạnh lắng nghe bản thân, học sinh nên tham khảo ý kiến từ thầy cô và anh chị đi trước để có những lời khuyên hữu ích. Đặc biệt, việc trao đổi trực tiếp với giáo viên giảng dạy các môn trong tổ hợp sẽ giúp các em hình dung rõ hơn về nội dung học tập, từ đó xây dựng kế hoạch học tập hiệu quả ngay từ đầu, tránh sự nhàm chán.
Đồng quan điểm, Nguyễn Thị Như Quỳnh - sinh viên năm nhất Trường Đại học Sư phạm Huế (Đại học Huế), nhận định rằng, Chương trình GDPT 2018 yêu cầu học sinh phải trang bị nhiều năng lực quan trọng, trong đó có khả năng tự định hướng nghề nghiệp từ sớm thông qua chọn tổ hợp môn học.
Theo Quỳnh, học sinh cần hiểu rõ năng lực, sở thích và đam mê của bản thân nhằm phát huy tối đa tiềm năng trong học tập. Đồng thời, các bạn cũng nên cân nhắc sự phù hợp giữa tính cách và ngành nghề mong muốn, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt với lập trường vững vàng.
Hiệu trưởng vận hành khối THPT Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa (Nam Từ Liêm, Hà Nội), bà Vũ Anh Tú nêu quan điểm, chọn tổ hợp môn khi bước vào lớp 10 là một dấu mốc quan trọng, không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập mà còn góp phần định hình con đường nghề nghiệp tương lai. Đây không đơn thuần là lựa chọn môn học dễ đạt điểm cao mà đòi hỏi sự kết hợp giữa đam mê cá nhân, năng lực học tập và định hướng nghề nghiệp rõ ràng.
Bà Tú khuyên học sinh nên chủ động tìm hiểu về ngành nghề, tham khảo thông tin từ các buổi tư vấn hướng nghiệp hoặc trao đổi với những người đang làm việc trong lĩnh vực mình quan tâm. Bà nhấn mạnh: “Đừng chỉ chọn theo bạn bè hay xu hướng số đông. Hãy nhớ rằng đây là bước đi đầu tiên, chứ chưa phải quyết định cuối cùng. Một lựa chọn phù hợp sẽ tạo động lực, giúp các em hứng thú hơn trong học tập”.
Bà Vương Xuân Thuận và học sinh Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: NC
Nhà trường đồng hành
Theo bà Vương Xuân Thuận - Hiệu trưởng Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Lạng Sơn (Lạng Sơn), Chương trình GDPT 2018 hướng đến phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh, đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Học sinh được định hướng để trở thành những công dân toàn diện, có khả năng tự học, tư duy phản biện, sáng tạo và sẵn sàng thích ứng với những thay đổi trong cuộc sống.
Vì vậy, ngay từ những năm học THCS, thầy cô cần phát hiện, bồi dưỡng và phát triển thế mạnh của từng học sinh, giúp các em có cơ sở lựa chọn tổ hợp môn phù hợp khi vào lớp 10. Việc chọn tổ hợp môn không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập mà còn gắn liền với ngành nghề các em sẽ theo đuổi sau này. Ngoài việc lắng nghe nguyện vọng và sở thích của học sinh, nhà trường còn căn cứ vào học bạ và kết quả thi vào lớp 10 để tư vấn, định hướng sát với năng lực của từng em.
Bên cạnh đó, bà Thuận nhấn mạnh rằng học sinh và phụ huynh cần chủ động tìm hiểu về ngành nghề liên quan đến tổ hợp môn dự định chọn. Trên cơ sở đó, các em có thể nghiên cứu các trường đại học, cao đẳng hoặc học viện có đào tạo ngành nghề yêu thích, đối chiếu với tổ hợp môn xét tuyển của các trường để đưa ra lựa chọn phù hợp.
Theo bà Trần Thị Minh Tuyết - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Xuân Phương (Nam Từ Liêm, Hà Nội), trước khi quyết định tổ hợp môn, học sinh cần đọc kỹ và lắng nghe tư vấn từ thầy cô. Hiện nhiều trường THPT bố trí đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm để tư vấn trực tiếp cho học sinh và phụ huynh, giúp các em cân nhắc lựa chọn dựa trên năng lực và sở trường của bản thân.
Bà Tuyết đưa ra lưu ý, khi đã lựa chọn, học sinh cần kiên định theo đuổi môn học. Nếu gặp khó khăn, hãy tìm giải pháp khắc phục thay vì bỏ cuộc. Việc chọn tổ hợp môn theo phong trào có thể dẫn đến tình trạng đuối sức, chán học, ảnh hưởng đến kết quả học tập và rèn luyện.
Nếu cuối năm học phải chuyển ban, học sinh sẽ mất thời gian và phải làm quen với lớp học mới. Vì vậy, một quyết định đúng đắn ngay từ đầu sẽ giúp các em có kế hoạch học tập hiệu quả, phù hợp với định hướng nghề nghiệp trong tương lai.
Lựa chọn tổ hợp môn rất quan trọng, phụ huynh nên dành thời gian cùng trẻ tìm hiểu và nắm bắt năng lực, sở trường để bồi dưỡng, phát huy. Bên cạnh đó, tổ hợp môn ảnh hưởng đến quá trình lựa chọn nghề nghiệp sau này, do đó cha mẹ hãy đồng hành thay vì để trẻ lựa chọn theo cảm tính. - Bà Vương Xuân Thuận.
Liêm Anh