Xây dựng văn hóa pháp luật là nền tảng xây dựng môi trường mẫu mực, kỷ cương, an toàn trong tình hình mới

11 giờ trướcBài gốc

Pháp luật không chỉ là nền tảng của một nhà nước pháp quyền, mà còn là công cụ điều chỉnh hành vi, chuẩn mực đạo đức và hành động của mỗi công dân.

Đối với môi trường quân sự nói chung và giáo dục đào tạo trong quân đội nói riêng, vai trò của giáo dục, tuyên truyền pháp luật càng mang ý nghĩa đặc biệt, góp phần hình thành phẩm chất người quân nhân cách mạng, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.

Thượng tá, ThS Bùi Thị Quỳnh Mai - CNBM Nhà nước và pháp luật, Khoa Công tác Đảng, công tác chính trị, giảng Chuyên đề giáo dục Pháp luật năm 2025.

Tăng cường giáo dục pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý mẫu mực

Thực hiện kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025, trong hai ngày 14 và 15/10, Nhà trường đã tổ chức cho đội ngũ sĩ quan, cán bộ, công chức quốc phòng là đối tượng quản lý học tập hai chuyên đề pháp luật quan trọng, có tính thời sự và sát với đặc điểm hoạt động trong môi trường quân sự:

Chuyên đề 1: Một số điểm mới của Luật Đường bộ, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Chuyên đề 2: Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2024.

Qua các chuyên đề, đã được cập nhật những nội dung pháp luật mới, hiểu rõ hơn về những quy định cần tuân thủ trong công tác và đời sống. Đây không chỉ là dịp nâng cao kiến thức, mà còn là quá trình bồi dưỡng nhận thức pháp lý, tăng cường trách nhiệm pháp luật và hình thành văn hóa pháp luật trong mỗi cán bộ, giảng viên.

Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đặt pháp luật vào trung tâm của giáo dục con người. Ngay từ những năm đầu xây dựng nhà nước cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản, và muốn làm cách mạng thành công, phải có pháp luật và kỷ cương.” Trong hệ thống tư tưởng của Người, pháp luật không chỉ là công cụ trị quốc mà còn là một nội dung thiết yếu của giáo dục con người, đặc biệt là thế hệ cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang. Bác nhấn mạnh: “Cán bộ, đảng viên phải là người hiểu luật, chấp hành luật, và giúp nhân dân hiểu và sống theo pháp luật.” Tư tưởng ấy đến nay vẫn nguyên giá trị, định hướng cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục, tuyên truyền pháp luật trong quân đội. Mỗi buổi học pháp luật, mỗi tài liệu tuyên truyền không chỉ là thông tin, mà còn là phương tiện hình thành nhân cách, đạo đức, và tác phong chính quy của người quân nhân hiện đại.

Giáo dục pháp luật là đòn bẩy nâng cao ý thức trách nhiệm và tự giác chấp hành. Trong thực tiễn hiện nay, khi tình hình trật tự an toàn xã hội có nhiều diễn biến phức tạp, tai nạn giao thông vẫn ở mức cao, các hành vi vi phạm liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ vẫn còn xảy ra ở một số nơi, thì việc giáo dục, tuyên truyền pháp luật càng phải được chú trọng, đổi mới và thực hiện thường xuyên.

Đối với Nhà trường đơn vị đào tạo cán bộ, sĩ quan cho quân đội yêu cầu đặt ra là không chỉ giảng dạy tri thức chuyên môn, mà còn phải bồi dưỡng năng lực pháp lý và phẩm chất, trách nhiệm của công dân, quân nhân, để học viên sau khi tốt nghiệp có thể thực hiện tốt cả chức năng chuyên môn và trách nhiệm chính trị, pháp lý của người sĩ quan trong quân đội nhân dân Việt Nam.

Buổi học tập các chuyên đề pháp luật lần này, do đó, không chỉ là hoạt động cập nhật văn bản mới, mà còn là dịp để đội ngũ cán bộ, giảng viên tự soi chiếu lại mình, đánh giá lại mức độ hiểu biết và tuân thủ pháp luật trong công việc và cuộc sống hàng ngày, từ đó điều chỉnh hành vi, tăng cường năng lực tự chủ pháp lý và đạo đức nghề nghiệp.

Thực tiễn cho thấy, muốn tuyên truyền pháp luật hiệu quả, trước hết người cán bộ, giảng viên phải là tấm gương về nhận thức và hành động pháp luật. Khi người lãnh đạo hiểu rõ, làm đúng, thì mới có thể hướng dẫn, thuyết phục cấp dưới thực hiện theo.

Giáo dục pháp luật không thể chỉ “dạy cho có”, “nghe để biết”, mà cần thiết kế thành những hoạt động thường xuyên, sinh động, gần gũi với công việc, tình huống thực tiễn. Cần chuyển từ tư duy tuyên truyền thụ động sang mô hình giáo dục pháp luật chủ động trong đó mỗi người là một chủ thể học tập, tự bồi dưỡng, tự kiểm tra và lan tỏa ý thức pháp luật tới đồng nghiệp, học viên và đơn vị.

Một môi trường giáo dục tốt trong quân đội không thể chỉ dựa vào cơ sở vật chất hiện đại, chương trình đào tạo khoa học, mà còn cần một nền tảng pháp lý vững chắc và ý thức thượng tôn pháp luật từ mỗi cá nhân. Kỷ luật là sức mạnh của quân đội, và kỷ luật bắt nguồn từ sự hiểu biết và chấp hành pháp luật.

Giáo dục, tuyên truyền pháp luật chính là nền móng để xây dựng môi trường sư phạm quân sự "mẫu mực, kỷ cương, an toàn". Khi mỗi cán bộ, giảng viên đều nhận thức đúng, hành xử chuẩn mực theo pháp luật, thì tập thể sẽ là một khối đoàn kết, vững mạnh, không có chỗ cho vi phạm hay bất cẩn, chủ quan.

Học tập, tuyên truyền, giáo dục pháp luật không phải là việc làm mang tính hình thức hay ngắn hạn, mà là một quá trình lâu dài, liên tục, gắn liền với nhiệm vụ giáo dục, rèn luyện con người. Trong môi trường quân sự, quá trình ấy càng phải chặt chẽ, khoa học và gương mẫu hơn.

Tổ chức thành công đợt học tập hai chuyên đề pháp luật mới là bước khởi đầu quan trọng. Điều còn lại là trách nhiệm của mỗi cán bộ, giảng viên trong việc hiện thực hóa kiến thức pháp luật thành hành động cụ thể, gắn pháp luật với từng việc làm, từng bài giảng, từng buổi sinh hoạt.

Học pháp luật để hiểu đúng, hành động đúng, tuyên truyền pháp luật để thấm sâu, thực hành pháp luật để làm gương và lan tỏa giá trị tích cực trong toàn đơn vị đó chính là con đường để nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, xây dựng môi trường sống và làm việc an toàn, chính quy, hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, tiến lên hiện đại trong tình hình mới.

(*) CNBM Nhà nước và pháp luật - Khoa Công tác Đảng, công tác chính trị, Trường Sĩ quan Lục quân 1, Bộ Quốc phòng

Thượng tá, ThS Bùi Thị Quỳnh Mai (*)

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/xay-dung-van-hoa-phap-luat-la-nen-tang-xay-dung-moi-truong-mau-muc-ky-cuong-an-toan-trong-tinh-hinh-moi-a30586.html