Chiếc xe 1 chỗ ngồi sản xuất bởi KG Motors trông giống xe chạy trong sân golf hơn là xe điện (EV) hiện đại, và khác xa ô tô truyền thống. Tuy nhiên hơn một nửa trong số 3.300 chiếc dự định giao vào năm 2027 đã được đặt trước – giúp công ty vững bước trên con đường vượt qua Toyota Motor Corp (hãng sản xuất ô tô lớn nhất thế giới) về doanh số EV tại Nhật. Năm ngoái Toyota bán được khoảng 2.000 chiếc.
Ở quốc gia mà EV vẫn chưa phổ biến, KG Motors muốn phá vỡ quan điểm xe càng lớn càng tốt. Theo nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành Kazunari Kusunoki: “Ô tô quá lớn. Nhìn thấy nhiều ô tô cỡ lớn di chuyển trên những con đường hẹp của Nhật khiến tôi bắt đầu (sản xuất xe cỡ nhỏ)”.
Xe của KG Motors cao không quá 1,5 mét, phạm vi hoạt động 100km, thời gian sạc 5 tiếng và tốc độ tối đa 60 km/giờ. Giá bán trước thuế dự kiến chỉ 1 triệu yen (7.000 USD) – bằng 50% giá chiếc Nissan Sakura (EV phổ biến nhất nước Nhật hiện nay).
Xe điện 1 chỗ ngồi của KG Motors - Ảnh: Bloomberg
Thị trường EV Nhật
Cho đến nay, các hãng xe nội địa lẫn nước ngoài vẫn đang vất vả tìm động lực đưa thị trường EV Nhật phát triển. Nền tảng phân tích thị trường BloombergNEF ghi nhận xe điện chỉ chiếm 3,5% tổng doanh số xe năm 2023 (khoảng 140.000 chiếc) – thấp hơn mức trung bình toàn cầu 18%. Năm ngoái “ông lớn” BYD của Trung Quốc chỉ bán được 2.223 chiếc tại Nhật, trong khi tính trên toàn hãng này giao 4,3 triệu chiếc.
Các hãng Nhật như Toyota thì lại tin vào một tương lai mà xe xăng, xe điện, xe xe hybrid xăng-điện, xe chạy bằng hydro nhiên liệu đều đóng vai trò quan trọng. Do đó xe hybrid hiện chiếm ưu thế.
“Toyota nói rằng EV không phải giải pháp duy nhất. Vì do Toyota nói nên người Nhật cho rằng điều này đúng. Nhiều người dường như tin EV sẽ không trở nên phổ biến”, Giám đốc Kusunoki cho biết.
Không chỉ chậm phổ biến EV, Nhật còn chậm đi theo xu hướng dùng phương tiện lớn rộng rãi hơn. Ô tô nhỏ luôn là điểm nổi bật của đất nước mặt trời mọc, thậm chí dòng xe đô thị siêu nhỏ (kei-car) còn thu hút cả người nước ngoài.
Vài năm gần đây kei-car chiếm thị phần lớn nhất trong thị trường EV Nhật, với 55% tổng doanh số năm 2023. Nissan Sakura là kei-car đạt doanh số gần 23.000 chiếc trong năm 2024.
Tháng 4 vừa qua, BYD công bố kế hoạch sản xuất một chiếc EV kei-car dành riêng cho thị trường Nhật ra mắt cuối năm 2026. Hyundai vào đầu năm nay tung ra Inster giá 2,9 triệu yen.
Phương tiện cỡ nhỏ dường như khiến người tiêu dùng dễ chấp nhận EV hơn, kể cả thị trường ngoài nước Nhật. Tại Trung Quốc, chiếc Hongguang Mini của hãng Wuling từng là sản phẩm bán chạy hàng đầu thị trường EV lớn nhất thế giới.
Nhưng với thiết kế chỉ 1 chỗ ngồi, xe của KG Motors ở một đẳng cấp khác. Dự kiến 300 chiếc đầu tiên sẽ được giao cho khách hàng tại Hiroshima và Tokyo vào giữa năm sau, sau đó 3.000 chiếc tiếp theo được giao toàn quốc. Công ty chấp nhận chịu lỗ ở lô hàng đầu tiên, sang lô thứ hai hòa vốn. Họ đặt mục tiêu sản xuất khoảng 10.000 chiếc mỗi năm.
Chi phí sản xuất thấp
Quy mô cùng chiến lược sản xuất theo đơn đặt hàng có thể đem lại lợi thế cho KG Motors. EV vốn dùng ít linh kiện hơn xe xăng hay xe hybrid, kei-car như phương tiện của KG Motors còn tối giản hơn nữa. Về cơ bản xe chỉ gồm một bộ pin, động cơ, thiết bị điện tử thưa thớt liên kết bằng mạng lưới dây điện đặt dưới khung gầm liền khối, 4 bánh xe. Nhờ vậy mà chi phí sản xuất vô cùng thấp.
Công ty đã cho xe chạy thử trên những con đường băng giá của tỉnh Hokkaido, chen chúc qua đường sá chật hẹp trong khu phố cổ ở Hiroshima, cũng như đâm vào tường bê tông với tốc độ cao để chứng minh phương tiện đáp ứng mọi quy định an toàn nghiêm ngặt.
Giám đốc Kusunoki lớn lên ở thị trấn Higashihiroshima nơi đường sá chật hẹp ngay cả với sedan kiểu Nhật. Hạ tầng giao thông công cộng thì xuống cấp, tình trạng thiếu tài xế taxi trở nên trầm trọng hơn do dân số già hóa. Người trẻ chuyển vào thành thị sinh sống khiến người già gặp khó khăn hơn trong di chuyển.
Theo ông, “Tại vùng nông thôn Nhật Bản, hệ thống giao thông công cộng đang hỗn loạn. Người sống ở Tokyo có thể thấy khó hiểu, nhưng đến lúc nào đó việc mỗi người sở hữu một ô tô sẽ cần thiết”.
Cẩm Bình