Phù hợp lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy
Báo cáo xây dựng dự thảo Quy chuẩn, Cục Đăng kiểm VN cho biết, xe mô tô, xe gắn máy là phương tiện giao thông chủ yếu ở Việt Nam. Thị trường xe hai bánh Việt Nam đứng thứ hai trong khu vực Đông Nam Á (sau Indonesia) và thứ tư thế giới sau Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia.
Triển khai Quyết định 19/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng xây dựng dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải mức 4 đối với xe mô tô hai bánh, xe gắn máy hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới (ảnh minh họa)
Tại một số nước trên thế giới và khu vực, hiện đã áp dụng khí thải mức 4 đối với xe hai bánh, đơn cử như: Thái Lan, Singapore, Đài Loan, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ...
Tuy nhiên, tại Việt Nam, xe mô tô hai bánh vẫn đang áp dụng khí thải mức 3, xe gắn máy đang áp dụng khí thải mức 2.
Quyết định 19/2024/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe cơ giới nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp đã quy định rõ: Xe mô tô hai bánh phải áp dụng khí thải mức 4 từ ngày 1/7/2026 và xe gắn máy hai bánh phải áp dụng khí thải mức 4 từ ngày 1/7/2027.
Để triển khai Quyết định trên, Bộ Xây dựng đã xây dựng dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải mức 4 đối với xe mô tô hai bánh, xe gắn máy hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới. Đây là cơ sở để các nhà sản xuất lắp ráp và nhập khẩu cũng như các tổ chức, cá nhân liên quan đến việc thử nghiệm, kiểm tra chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe mô tô hai bánh, xe gắn máy hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới thực hiện đáp ứng đúng quy định tại Quyết định 19/2024.
Tại dự thảo Thông tư ban hành Quy chuẩn trên, Bộ Xây dựng đề xuất thời hạn thi hành kể từ 1/7/2026 đối với xe mô tô hai bánh và từ ngày 1/7/2027 đối với xe gắn máy hai bánh, theo đúng lộ trình tại Quyết định 19/2024 của Thủ tướng Chính phủ.
Đồng thời, khuyến khích các cơ sở sản xuất, lắp ráp; tổ chức, cá nhân nhập khẩu xe mô tô hai bánh, xe gắn máy hai bánh và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan áp dụng Thông tư này sớm hơn thời điểm có hiệu lực nêu trên.
Rõ phương thức, phép thử tiêu chuẩn khí thải mức 4
Theo dự thảo Quy chuẩn, xe mô tô và xe gắn máy hai bánh lắp động cơ cháy cưỡng bức hoặc các xe Hybrid lắp động cơ cháy cưỡng bức phải thực hiện các phép thử về: Kiểm tra phát thải trung bình ở đuôi ống xả sau khi khởi động ở trạng thái nguội; Kiểm tra CO ở tốc độ không tải; Kiểm tra bay hơi nhiên liệu.
Từ ngày 1/7/2026, xe mô tô và xe gắn máy sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 theo đúng QCVN về khí thải mức 4 đối với loại xe này (ảnh minh họa).
Riêng phép thử về kiểm tra phát thải khí cacte chỉ áp dụng đối với các xe không lắp đặt hệ thống tuần hoàn khí các-te.
Đối với các xe lắp động cơ cháy do nén hoặc xe hybrid lắp động cơ cháy do nén chỉ thực hiện phép thử về kiểm tra phát thải trung bình ở đuôi ống xả sau khi khởi động ở trạng thái nguội.
Dự thảo cũng chia xe mô tô hai bánh thành 3 nhóm theo dung tích động cơ và tốc độ lớn nhất của xe để thực hiện các phép thử, bao gồm:
Nhóm 1: có dung tích động cơ dưới 150cc và tốc độ lớn nhất dưới 100km/h;
Nhóm 2: có dung tích động cơ dưới 150cc và tốc độ lớn nhất trong khoảng từ 100 - 115km/h hoặc có dung tích động cơ từ trên 150cc và tốc độ lớn nhất dưới 115 km/h hoặc có tốc độ lớn nhất từ 115 – 130km/h.
Nhóm 3: có tốc độ lớn nhất trong khoảng 130 – 140km/h; hoặc có tốc độ lớn nhất từ 140km/h hoặc dung tích động cơ trên 150cc.
Theo quy định của dự thảo, chu trình thử được bắt đầu ngay sau khi động cơ được khởi động và xe phải được chạy rà tối thiểu 1.000km.
Đối với nhiên liệu thử nghiệm, dự thảo quy định sử dụng một trong các nhiên liệu: Nhiên liệu thông dụng cho xe cơ giới (gồm: xăng, diesel thỏa mãn yêu cầu mức 4 hoặc cao hơn; khí (khí thiên nhiên NG, khí dầu mỏ hóa lỏng LPG) hoặc nhiên liệu chuẩn được quy định tại dự thảo.
Tại dự thảo Quy chuẩn, điều khoản chuyển tiếp nêu rõ: Kiểu loại xe đã được tiếp nhận đăng ký kiểm tra, thử nghiệm, chứng nhận trước thời điểm Quy chuẩn có hiệu lực được tiếp tục kiểm tra, thử nghiệm, chứng nhận theo quy định về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới tại thời điểm tiếp nhận.
Báo cáo thử nghiệm khí thải cấp trước thời điểm Quy chuẩn có hiệu lực tiếp tục được sử dụng để chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Các kiểu loại xe cơ giới sản xuất, lắp ráp đã được chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường trước ngày 1/7/2026 đối với xe mô tô hai bánh và trước ngày 1/7/2027 đối với xe gắn máy hai bánh được tiếp tục sản xuất, lắp ráp theo hiệu lực của giấy chứng nhận đã cấp hoặc sau 12 tháng kể từ ngày mức tiêu chuẩn khí thải có hiệu lực, tùy theo điều kiện nào đến trước.
Các xe cơ giới nhập khẩu đã mở tờ khai hải quan; cập cảng hoặc về tới cửa khẩu Việt Nam trước ngày 1/7/2026 đối với xe mô tô hai bánh và trước ngày 1/7/2027 đối với xe gắn máy hai bánh được tiếp tục áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải có hiệu lực tại thời điểm xe nhập khẩu đã mở tờ khai hải quan; cập cảng hoặc về tới cửa khẩu Việt Nam.
Yến Chi