Theo cáo buộc, bị cáo Nguyễn Văn Hậu (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phúc Sơn) có hành vi đưa hối lộ tổng số tiền 132 tỷ đồng cho 9 quan chức rồi thực hiện hành vi vi phạm đấu thầu để thâu tóm các dự án bất động sản hoặc các dự án xây dựng ở các địa phương Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Quảng Ngãi.
Giai đoạn 2011-2022, Công ty Phúc Sơn còn tổ chức bán, chuyển nhượng 1.317 lô đất cho 799 khách hàng, thu tổng số tiền 3.540 tỷ đồng tại 4 dự án bất động sản gồm: Chợ đầu mối Vĩnh Tường, Tứ Trưng, Phúc Sơn 1, Phúc Sơn 2 (thuộc tỉnh Vĩnh Phúc).
Các bị cáo tại phiên tòa
Trong quá trình đó, bị cáo Nguyễn Văn Hậu còn chỉ đạo cấp dưới giả mạo, khai man, sử dụng 2 hệ thống sổ sách kế toán, tài chính; bỏ ngoài sổ sách, không kê khai, hạch toán nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Hành vi này gây thiệt hại hơn 504 tỷ đồng, gồm 379 tỷ tiền thuế thu nhập doanh nghiệp và 125 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng.
Tại phiên tòa, luật sư Bùi Đình Ứng bào chữa cho bị cáo Hậu, có xin tòa cho thân chủ được hưởng tình tiết “lập công chuộc tội” bởi đã chủ động khai báo ra các hành vi phạm tội của các bị cáo khác. Tuy nhiên, viện kiểm sát khẳng định, hồ sơ vụ án không có chỗ nào thể hiện tình tiết này nên không có căn cứ áp dụng. Việc bị cáo Hậu phối hợp tích cực cơ quan điều tra cũng đã được ghi nhận trước đó.
Với ý kiến của luật sư xin miễn trách nhiệm hình sự với tội “Đưa hối lộ” của bị cáo Nguyễn Văn Hậu, viện kiểm sát cho rằng, theo quy định tại khoản 7, điều 364 Bộ luật Hình sự, thì không có căn cứ miễn trách nhiệm, còn quyền quyết định cuối cùng thuộc về hội đồng xét xử.
Trong vụ án, một số bị cáo được Công ty Phúc Sơn bán cho các bất động sản rồi sau một thời gian, những người được bán bất động sản chuyển nhượng lại để hưởng tiền chênh lệch và số tiền chênh lệch này bị xác định là nhận hối lộ. Một số luật sư cho rằng không thể xác định tiền chênh lệch khi mua bán các lô đất là tiền nhận hối lộ.
Đại diện viện kiểm sát tại phiên tòa
Song, đại diện viện kiểm sát nêu quan điểm, các bị cáo là những người có chức vụ, đã thực hiện yêu cầu của bị cáo Nguyễn Văn Hậu, tạo điều kiện cho Công ty Phúc Sơn. Viện kiểm sát cho rằng, nếu những người đó không có chức vụ quyền hạn, Công ty Phúc Sơn sẽ không bán cho họ với giá ưu đãi. “Việc giao dịch mua bán chỉ là hình thức, bởi các bị cáo cũng không biết khi bán là bán cho ai, mãi sau này các bị cáo mới biết là bán lại cho chính Công ty Phúc Sơn. Do đó, viện kiểm sát xác định đây là lợi ích vật chất khác, nên vẫn tính là nhận hối lộ”, đại diện viện kiểm sát nêu quan điểm.
Tiếp tục đối đáp, viện kiểm sát cho hay đồng tình với luật sư của bị cáo Đặng Văn Minh (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi), cùng một số ý kiến khác cho rằng chất lượng các dự án do Công ty Phúc Sơn thi công rất cao. Kiểm sát viên lấy dẫn chứng khi đi thăm Đền Hùng (một trong những dự án cải tạo Khu di tích lịch sử Đền Hùng thuộc tỉnh Phú Thọ) đã thấy được quy mô, tầm vóc.
Tuy nhiên, theo quy định, quá trình lựa chọn nhà thầu phải đáp ứng được các yêu cầu “cạnh tranh công bằng”. Quá trình bào chữa, các luật sư chỉ tính đến một vế là “hiệu quả” mà quên đi việc cạnh tranh phải minh bạch. “Biết đâu có doanh nghiệp còn làm tốt hơn Công ty Phúc Sơn thì sao?”, đại diện viện kiểm sát nêu quan điểm và cho rằng, đáng tiếc, việc “hiệu quả” mà các luật sư đưa ra lại gây thiệt hại tài sản Nhà nước tới gần 500 tỷ đồng.
ĐỖ TRUNG