Phụ huynh lo lắng, sinh viên gồng mình
Theo đề án tuyển sinh năm học 2025 - 2026, nhiều trường đại học vẫn tiếp tục tăng học phí. Trường Đại học Mở TPHCM dự kiến tăng 1,5 - 2 triệu đồng/năm so với năm trước, tùy ngành. Trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TPHCM) công bố mức học phí năm 2025 từ 30 - 80 triệu đồng/năm. Trường Đại học Kinh tế TPHCM (UEH) cho biết, từ năm 2025, học phí các chương trình sẽ tăng thêm hơn 200.000 đồng mỗi tín chỉ. Với một sinh viên đăng ký khoảng 15 tín chỉ/kỳ, số tiền phát sinh thêm có thể lên đến vài triệu đồng trong một năm học.
Sinh viên làm thêm ở một quán cà phê tô tượng để trang trải cho cuộc sống
Tương tự, Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TPHCM) cũng điều chỉnh học phí từ 27,5 triệu đồng (năm 2024) lên 31,5 triệu đồng/năm (2025). Trường Đại học Ngân hàng TPHCM tăng từ 21 triệu đồng/năm lên 24,2 triệu đồng/năm.
Nhiều phụ huynh lo ngại trước thông tin tăng học phí của các trường đại học. “Vợ chồng tôi làm nông, gom góp cả năm mới đủ cho con đóng học kỳ đầu. Nếu sang năm tăng nữa chắc phải vay ngân hàng” - ông Nguyễn Văn Thành (quê Nghệ An) chia sẻ.
Trước áp lực học phí ngày càng tăng, để giảm áp lực tài chính cho bố mẹ, nhiều sinh viên buộc phải thay đổi thói quen sinh hoạt, thắt chặt chi tiêu hoặc tìm việc làm thêm để tự lo cho mình. Không ít bạn trẻ chia sẻ rằng, chỉ sau vài tháng nhập học đã cảm nhận rõ gánh nặng kinh tế đang đè nặng lên vai.
Thảo Ngân (sinh viên Trường ĐH Kinh tế TPHCM) chọn cách tự nấu ăn tại phòng trọ để tiết kiệm vì ở thành phố cái gì cũng đắt đỏ. Ngân bộc bạch: “Năm nay học phí tăng nên em càng phải cố gắng cân đối, dành dụm từng chút để vừa đủ cho sinh hoạt, vừa không phải gọi điện xin thêm tiền để ba mẹ đỡ vất vả”.
Minh Hằng (sinh viên năm 2, Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn Đại học Quốc gia TPHCM) cho biết: “Em và các bạn cùng phòng thống nhất nấu ăn chung để tiết kiệm. Mỗi người góp một ít, cuối tuần đi chợ mua đồ về chia ra, vừa rẻ vừa đỡ mất thời gian. Trước đây, tụi em thỉnh thoảng còn ghé quán cà phê để học nhóm, bây giờ thì hạn chế hẳn. Học phí năm nay tăng nên tụi em phải tính toán kỹ hơn, cắt bớt những khoản chi tiêu không cần thiết để dồn cho việc học”.
Làm thêm, vay vốn…
Không chỉ thắt chặt chi tiêu, học phí tăng khiến nhiều sinh viên buộc phải xoay xở như tìm việc làm thêm ngoài giờ học hoặc thậm chí tìm đến các khoản vay để giảm gánh nặng cho gia đình.
Nguyễn Thị Hồng (sinh viên năm 2, trường Đại học Kinh tế TPHCM) xin làm nhân viên phục vụ quán cà phê gần trường. Mỗi tuần, Hồng làm việc khoảng 25 giờ, thu nhập cũng được vài triệu đồng/tháng. Số tiền kiếm được, nữ sinh này chỉ đủ trang trải tiền thuê nhà trọ và chi phí sinh hoạt hàng tháng, còn tiền đóng học phí vẫn phải xin bố mẹ.
Trong khi đó Ngọc Anh (sinh viên năm 3, trường Đại học Ngân hàng TPHCM) do lịch học không quá dày nên tranh thủ nhận làm gia sư cho một học sinh cấp 2. “Mỗi tuần, em dạy 3 buổi (2 tiếng/buổi). Số tiền kiếm được tuy không nhiều nhưng cũng giúp em có thể mua giáo trình, trang trải chi phí sinh hoạt. Khi nào có đủ kinh nghiệm em sẽ nhận thêm "sô" dạy để đỡ gánh nặng cho bố mẹ. Học phí mấy năm nay liên tục tăng nên em coi việc đi làm thêm là chuyện phải làm, chứ không còn là thích hay không nữa” - Ngọc Anh nói.
Một số sinh viên chọn cách vay Ngân hàng Chính sách xã hội. Tuy nhiên có một thực tế, nếu chỉ trông chờ vào thu nhập từ làm thêm hay các khoản vay từ ngân hàng, sinh viên khó có thể trang trải đủ các chi phí. Sự hỗ trợ từ nhà trường góp phần giúp sinh viên bớt chông chênh.
ThS. Trần Nam, Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Đại học Quốc gia TPHCM nói: “Chúng tôi hiểu học phí là mối lo lớn đối với nhiều gia đình. Vì vậy, nhà trường có nhiều chính sách đồng hành cùng sinh viên, trước hết là các suất học bổng khuyến khích học tập. Bên cạnh đó, các đối tượng chính sách hoặc sinh viên có hoàn cảnh khó khăn sẽ được xét miễn, giảm học phí”.
Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TPHCM (UEF) vừa trao tặng các gói học bổng dành cho thí sinh vừa trúng tuyển vào trường ở 37 ngành đào tạo, 4 chương trình tài năng khóa 2025. Các mức học bổng gồm 25%, 50%, 100%. Tổng giá trị học bổng được trao là 30 tỷ đồng. Trong năm học 2025 - 2026, trường Đại học Công Thương kết hợp với các doanh nghiệp tài trợ 3,4 tỷ đồng và trao học bổng cho tân sinh viên hơn 125 triệu đồng, kèm 5 suất hỗ trợ học phí cho chương trình quốc tế, miễn 70% học phí học kỳ 1. Trong buổi khai giảng năm học 2025, trường Đại học Quốc tế (ĐHQG TPHCM) đã trao gần 10 tỷ đồng học bổng trong lễ khai giảng năm học mới, trong đó khoảng 7 tỷ đồng dành riêng cho tân sinh viên có thành tích xuất sắc.
PV