Tiến độ xử lý chậm
Xã Yên Sơn được sáp nhập từ thị trấn Yên Sơn và 3 xã: Tứ Quận, Lang Quán, Chân Sơn. Xã mới có 103 cơ sở nhà, đất với tổng diện tích trên 100.476 m2. Đến nay, 77 cơ sở đã được đưa vào sử dụng với diện tích hơn 87.722 m2; tuy nhiên vẫn còn 31 cơ sở dôi dư, gồm 9 nhà văn hóa thôn và 22 điểm trường học cũ, với tổng diện tích gần 14.816 m2 chưa thể bố trí, khai thác do không còn nhu cầu sử dụng.
Trụ sở xã Lương Thiện cũ nay do xã Minh Thanh quản lý, dự kiến chuyển giao về Trạm Y tế xã.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Yên Sơn Lê Văn Tuấn, phần lớn các cơ sở dôi dư là điểm trường, nhà văn hóa được đầu tư từ lâu, nằm xa trung tâm xã, hiện đã xuống cấp, diện tích nhỏ, khó chuyển đổi công năng. Địa phương đang đề xuất chuyển giao các cơ sở này cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý, khai thác. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có quy định cụ thể về trình tự, thủ tục, hồ sơ chuyển giao nên các tài sản công dôi dư vẫn đang do thôn, trường học quản lý.
Tại xã Minh Thanh, tình trạng lúng túng cũng diễn ra tương tự. Xã được sáp nhập từ 3 xã Minh Thanh, Lương Thiện và Bình Yên. Hiện trụ sở Đảng ủy, HĐND, UBND xã được đặt tại xã Bình Yên cũ; trụ sở xã Minh Thanh cũ được giao cho lực lượng quân sự xã quản lý, sử dụng; riêng trụ sở xã Lương Thiện cũ đang dự kiến bàn giao cho Trạm Y tế xã. Ngoài ra, xã còn 9 cơ sở nhà, đất là các điểm trường dôi dư chưa được sắp xếp, xử lý xong.
Chủ trương bàn giao trụ sở xã Lương Thiện cũ cho Trạm Y tế xã được đội ngũ y tế tại điểm trạm Lương Thiện rất mong mỏi, bởi cơ sở trạm y tế hiện nay đã được đầu tư từ năm 2010, nay xuống cấp nghiêm trọng. Tuy nhiên, theo anh Dương Minh Toàn, y sĩ đa khoa tại điểm trạm Lương Thiện, trụ sở xã cũ có diện tích lớn, nếu chỉ bố trí làm điểm trạm với số lượng cán bộ ít sẽ khó khai thác hết công năng, tiềm ẩn nguy cơ lãng phí. Trong khi đó, vị trí trụ sở này lại không nằm ở trung tâm xã mới, gây khó khăn cho người dân trong việc tiếp cận dịch vụ y tế. Việc chuyển đổi vì vậy cần được nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng.
Đối với 9 cơ sở nhà, đất, điểm trường đang tạm giao cho Văn phòng HĐND, UBND xã Minh Thanh quản lý, thực tế mới chỉ dừng ở hồ sơ giấy tờ, nhiều cơ sở vẫn bỏ hoang. Trong khi đó, một số thôn có nhu cầu sử dụng các điểm trường này làm nhà văn hóa, khu vui chơi công cộng nhưng địa phương chưa thể bàn giao do thiếu quy định, hướng dẫn cụ thể.
Từ sự lúng túng của các địa phương, tiến độ xử lý nhà, đất dôi dư trên địa bàn tỉnh còn chậm so với yêu cầu. Tính đến 14/12/2025, toàn tỉnh xử lý được 916 cơ sở nhà, đất (gồm 192 cơ sở dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính, 724 cơ sở đã xử lý theo hình thức thu hồi, chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý); còn 101 cơ sở nhà, đất cần tiếp tục xử lý (không bao gồm các cơ sở nhà, đất đã thu hồi, chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý). Trong 724 cơ sở nhà, đất đã chuyển giao về địa phương, còn 677 cơ sở chưa xử lý xong (gồm 625 điểm trường, 52 cơ sở hoạt động sự nghiệp, trụ sở làm việc).
Không để lãng phí
Nhằm tăng cường hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công, tránh tình trạng hoang hóa, xuống cấp hoặc sử dụng sai mục đích, lãng phí ngày 10/10/2025, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 86 về thực hiện sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, tài sản công trên địa bàn tỉnh. Kế hoạch yêu cầu việc sắp xếp, xử lý phải tuân thủ nguyên tắc “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền; gắn với quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương.
Nhà, đất điểm trường và nhà văn hóa thôn 5, xã Yên Sơn hiện đang bỏ không.
Kế hoạch nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, UBND cấp xã trong công tác này nếu để xảy ra chậm trễ, sai phạm, gây thất thoát, lãng phí tài sản công phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước UBND tỉnh. Cùng với đó, tỉnh đã ban hành nhiều quyết định về phân cấp thẩm quyền quản lý, sử dụng tài sản công; quy định tiêu chuẩn, định mức trụ sở, phương tiện, máy móc, thiết bị chuyên dùng, tạo hành lang pháp lý để các địa phương chủ động triển khai.
Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của tỉnh, xã Yên Minh là một trong những địa phương triển khai kịp thời việc sắp xếp, bố trí nhà, đất dôi dư sau sáp nhập. Được sáp nhập từ 5 đơn vị hành chính cấp xã và đặt trụ sở tại trung tâm huyện cũ, xã Yên Minh đã sử dụng toàn bộ trụ sở Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Yên Minh cũ làm trụ sở Đảng ủy, HĐND, UBND xã. Các cơ sở nhà, đất của cơ quan, đơn vị cấp huyện cũ và các xã, thị trấn trước sáp nhập được chuyển giao cho các đơn vị quản lý, khai thác theo đúng quy định.
Điển hình, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Vần Chải được tiếp nhận trụ sở xã Vần Chải cũ từ tháng 8/2025. Bước vào năm học mới, nhà trường đã chuyển toàn bộ phòng làm việc khối hiệu bộ sang trụ sở mới, mở rộng không gian làm việc của các tổ chuyên môn, cải thiện đáng kể điều kiện sinh hoạt, công tác của giáo viên. Thầy giáo Phạm Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Vần Chải chia sẻ: Việc tận dụng trụ sở xã Vần Chải dôi dư không chỉ giúp nhà trường tháo gỡ khó khăn về cơ sở vật chất mà còn giúp xã tránh lãng phí nhà, đất sau sắp xếp đơn vị hành chính.
Khẩn trương hoàn thành
Đồng chí Trương Quốc Khánh, Phó Giám đốc Sở Tài chính cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính và UBND tỉnh, Sở Tài chính đang tập trung đôn đốc các địa phương yêu cầu, đối với các cơ sở nhà, đất đã có quyết định thu hồi, chuyển giao về địa phương quản lý, các đơn vị được giao nhiệm vụ phải khẩn trương lập phương án khai thác, xử lý theo đúng quy định của pháp luật, hoàn thành trong tháng 12/2025.
Ngoài ra, các cơ sở đã được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý phải sớm đưa vào khai thác hoặc thực hiện giao đất, cho thuê đất công khai, minh bạch. Những cơ sở phù hợp làm trụ sở, cơ sở y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao cần ưu tiên điều chuyển cho đơn vị có nhu cầu sử dụng. Trường hợp nhà, đất ở vùng sâu, vùng xa không còn phù hợp và không có nhu cầu sử dụng thì thực hiện phá dỡ, thu hồi đất theo quy định.
Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Ấu Quốc Công thông tin, hiện trung tâm mới tiếp nhận các cơ sở nhà, đất của các địa phương thuộc địa bàn tỉnh Hà Giang cũ; các cơ sở nhà, đất thuộc địa bàn tỉnh Tuyên Quang cũ đang thực hiện thủ tục bàn giao, tiếp nhận. Trung tâm đang phối hợp với các địa phương và các sở, ngành đề xuất điều chỉnh lại quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, từ đó sớm có phương án xử lý, khai thác các cơ sở nhà, đất dôi dư được bàn giao quản lý.
Xử lý dứt điểm nhà, đất dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ là yêu cầu về quản lý tài sản công, mà còn là thước đo trách nhiệm, năng lực điều hành của chính quyền các cấp. Khi mỗi trụ sở, điểm trường, khu đất được rà soát kỹ lưỡng, bố trí đúng nhu cầu và đưa vào sử dụng hiệu quả, tài sản công sẽ tiếp tục phục vụ thiết thực cho dân sinh và phát triển kinh tế - xã hội, góp phần bảo đảm kỷ cương, chống lãng phí, khai thác tối đa các nguồn lực, tạo nền tảng phát triển bền vững cho tỉnh trong giai đoạn mới.
Duy Tuấn
Đồng chí Lê Thanh Sơn Giám đốc Sở Xây dựng
Điều chỉnh quy hoạch phù hợp với xử lý đất dôi dư
Để phù hợp với xử lý đất công dôi dư sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, Sở đã thực hiện cập nhật, điều chỉnh quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị và nông thôn và các quy hoạch khác có liên quan đối với các cơ sở nhà, đất được thực hiện điều chuyển, chuyển đổi công năng để sử dụng làm trụ sở làm việc, cơ sở y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, các mục đích công cộng, quốc phòng, an ninh. Trường hợp các công trình phải cải tạo, sửa chữa để sử dụng thì phải có kế hoạch, phương án cải tạo sửa chữa cụ thể, để sớm đưa vào sử dụng; có biện pháp trông coi, bảo vệ tài sản đối với các cơ sở nhà, đất không còn sử dụng đang lập hồ sở xử lý; tuyệt đối không để tình trạng bỏ trống, lãng phí, thất thoát tài sản công.
Đồng chí Mai Thị Thanh Bình Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo
Quản lý, sử dụng hiệu quả tài sản công sau khi tiếp nhận
Việc quản lý và sử dụng hiệu quả tài sản công, đặc biệt là sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, các cơ quan, đơn vị, trường học luôn được ngành Giáo dục tỉnh quan tâm thực hiện.
Trong bối cảnh còn khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất lớp học và yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông đòi hỏi cơ sở vật chất, hạ tầng đồng bộ, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng và chính quyền địa phương tiến hành rà soát kỹ lưỡng các quỹ đất, công trình không còn nhu cầu sử dụng để đề xuất điều chuyển cho các trường học. Việc chuyển đổi công năng từ trụ sở làm việc sang phòng học, phòng chức năng hay nhà lưu trú cho học sinh bán trú không chỉ giúp tiết kiệm đáng kể nguồn ngân sách nhà nước mà còn kịp thời giải quyết tình trạng quá tải tại các khu vực trung tâm cũng như hiện thực hóa mục tiêu sáp nhập các điểm trường lẻ về trường chính để tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng giáo dục trong giai đoạn mới.
Để nguồn lực này thực sự phát huy giá trị, Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với các ngành và địa phương chỉ đạo, giám sát quản lý chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích, đảm bảo mỗi cơ sở nhà đất sau khi được tiếp nhận sẽ trở thành môi trường giáo dục an toàn, khang trang, đáp ứng yêu cầu học tập của con em các dân tộc trên địa bàn tỉnh.
Đồng chí Lê Quý Anh Phó Chủ tịch UBND xã Xín Mần
Sớm có hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc
Sau sáp nhập đơn vị hành chính, trên địa bàn xã Xín Mần có 4 trụ sở UBND và 1 nhà làm việc dôi dư của các xã cũ đã được bàn giao cho ngành Giáo dục sử dụng và chuyển đổi công năng. Tuy nhiên, việc bàn giao hồ sơ, tài liệu liên quan đến tài sản nhà, đất chưa thực sự đầy đủ; bên cạnh đó, một số công trình như nhà văn hóa thôn, điểm trường chưa có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, bản vẽ trích đo hoặc quyết định giao đất, trong khi việc cập nhật thông tin tài sản vào sổ sách còn hạn chế, thiếu báo cáo kiểm kê định kỳ theo quy định. Trước thực tế này, địa phương mong muốn Sở Tài chính sớm có hướng dẫn cụ thể về chuẩn hóa hồ sơ tài sản công sau sáp nhập và hỗ trợ thẩm định, đánh giá lại tài sản, tạo điều kiện để cơ sở quản lý, sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí.
Ông Nguyễn Văn Trãi Giám đốc Công ty Du lịch Hà Giang trẻ
Tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận quỹ đất
Là doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ - du lịch, chúng tôi rất quan tâm tới chủ trương đấu giá nhà, đất dôi dư do các cơ quan, đơn vị của tỉnh quản lý. Đây là hướng đi đúng, vừa giúp Nhà nước khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai, tránh lãng phí, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận quỹ đất hợp pháp để đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh.
Chúng tôi mong muốn tỉnh sớm rà soát, công bố công khai danh mục các khu nhà, đất dôi dư đủ điều kiện đấu giá, kèm theo thông tin rõ ràng về quy hoạch, mục đích sử dụng, hạ tầng kỹ thuật và các nghĩa vụ tài chính liên quan. Việc tổ chức đấu giá cần bảo đảm minh bạch, cạnh tranh, đúng quy định pháp luật, tạo môi trường đầu tư bình đẳng cho mọi thành phần kinh tế.
Nếu được tiếp cận quỹ đất thông qua đấu giá, doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư các dự án thương mại - dịch vụ phù hợp với quy hoạch, góp phần chỉnh trang đô thị, tạo thêm việc làm cho lao động địa phương và tăng nguồn thu ngân sách. Chúng tôi kỳ vọng tỉnh tiếp tục đồng hành, tháo gỡ thủ tục để doanh nghiệp yên tâm đầu tư lâu dài, hiệu quả.