Nhiều vi phạm về đất đai, xây dựng tại khu vực bán ngập nước hồ Trị An trong những năm qua.
Khu Bảo tồn thiên nhiên-văn hóa Đồng Nai (Khu Bảo tồn) vừa có báo cáo gửi Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai về các trường hợp vi phạm vùng đất bán ngập nước và các đảo trên hồ Trị An.
Chưa xử lý xong vị phạm cũ đã phát sinh vi phạm mới
Theo Khu Bảo tồn, từ đầu năm 2025, đã rà soát, kiểm tra hiện trạng 187 vụ lấn chiếm đất bán ngập và các đảo trên hồ Trị An. Qua đó, ghi nhận 144 trường hợp chưa khắc phục trả lại hiện trạng; 24 trường hợp đã khắc phục; 19 trường hợp đã khắc phục một phần. Địa bàn các xã ghi nhận nhiều trường hợp chưa khắc phục là các xã: Trị An, Thanh Sơn, Phú Lý, Định Quán.
Đối với vi phạm mới tính từ tháng 1 đến hết tháng 10/2025, Khu Bảo tồn đã kiểm tra, phát hiện, lập biên bản và chuyển hồ sơ đến Ủy ban nhân dân các xã xử lý theo thẩm quyền 39 trường hợp. Trong đó, 33 trường hợp chưa khắc phục, 3 trường hợp đã khắc phục, 3 trường hợp đã khắc phục một phần.
Theo Khu Bảo tồn, hành vi lấn chiếm, xây dựng trên đất vùng bán ngập hồ Trị An đã vi phạm các quy định về quản lý, bảo tồn và sử dụng bền vững vùng đất ngập nước nội địa hồ Trị An; quản lý, bảo vệ, khai thác tổng hợp tài nguyên và môi trường các hồ chứa thủy điện, thủy lợi; vi phạm các quy định trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai.
Cũng theo Khu Bảo tồn, hồ Trị An với diện tích hơn 32.519ha, có nhiều eo ngách nên việc phát hiện các hành vi phạm gặp nhiều khó khăn.
Vào mùa khô những năm gần đây kéo dài đã khiến mực nước hồ Trị An xuống thấp, tàu kiểm lâm khó tiếp cận các eo ngách hồ, bãi bồi để kiểm tra, giám sát nên các đối tượng lợi dụng tình hình trên để tiến hành bồi đắp, xây lấn, trồng cây,... xuống vùng bán ngập, trên các đảo gây khó khăn cho công tác tuần tra, quản lý bảo vệ.
Hiện nay xu hướng du lịch sinh thái, cắm trại, dã ngoại quanh hồ Trị An đang phát triển, dẫn đến mua bán, sang nhượng trái phép, sử dụng sai mục đích các diện tích đất ven hồ để xây dựng các công trình trái phép trên diện tích bán ngập hồ Trị An diễn biến rất phức tạp, có xu hướng gia tăng bất chấp việc bị các cơ quan có thẩm quyền xử lý.
Một số trường hợp chưa được xử lý dứt điểm, dẫn đến các vụ vi phạm kéo dài, phát sinh, cơi nới, kiên cố hóa,.. gây khó khăn cho công tác quản lý của Khu Bảo tồn.
Cùng với đó, Khu Bảo tồn không có thẩm quyền xử lý vi phạm liên quan đến lĩnh vực đất đai nên khi phát hiện hành vi vi phạm lực lượng kiểm lâm của đơn vị chỉ tiến hành lập biên bản kiểm tra ban đầu, đình chỉ hành vi vi phạm đồng thời thông báo cho chính quyền xã nơi xảy ra vụ việc xử lý theo quy định của pháp luật.
Lực lượng chức năng cưỡng chế một trường hợp xây dựng trái phép ở vùng đất bán ngập hồ Trị An.
Cần xử lý dứt điểm các vi phạm
Để tiếp tục thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ, sử dụng bền vững vùng đất ngập nước nội địa và các đảo trên hồ Trị An trong thời gian tới, Khu Bảo tồn kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp tục hỗ trợ đơn vị xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm các quy định về lĩnh vực đất đai, xây dựng.
Có ý kiến chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan, đơn vị có liên quan phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn Khu Bảo tồn hoàn thiện phương án sử dụng đất để kịp thời trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt theo quy định. Từ đó, làm cơ sở để Khu Bảo tồn thực hiện tốt công tác quản lý và sử dụng đất, trong đó có diện tích đất đảo trên hồ Trị An.
Đối với chính quyền các địa phương liên quan cần chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp với Khu Bảo tồn trong trong công tác quản lý, bảo tồn và sử dụng bền vững vùng đất ngập nước nội địa và các đảo trên hồ Trị An, giữ gìn an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Xây dựng lập phương án sử dụng đất vùng bán ngập hồ Trị An và tổ chức thực hiện phương án của địa phương. Đồng thời, chủ trì phối hợp với Khu Bảo tồn, Công ty thủy điện Trị An và các cơ quan có liên quan kiểm tra, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm.
Chính quyền các địa phương chủ trì, phối hợp các lực lượng chức năng và Khu Bảo tồn kiểm tra, xử lý các điểm kinh doanh du lịch tự phát, lấn chiếm, xây dựng trái phép... đôn đốc thực hiện hoặc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật.
Hồ Trị An là hồ nhân tạo với diện tích 32.519,88ha nằm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Trong đó vùng đất bán ngập khoảng 11.000ha với tiềm năng du lịch lớn. Những năm gần đây, nhiều trường hợp mua đất của các hộ sinh sống ven hồ, rồi ngang nhiên lấn chiếm lòng hồ, xây dựng công trình trái phép để kinh doanh du lịch sinh thái.
THIÊN VƯƠNG