Làm giàu từ nuôi dê
Những ngày cuối năm, xã Xuân Lương (Bắc Ninh) rộn ràng hơn bởi nhiều hộ dân đang chuẩn bị cho lứa dê xuất bán. Tại trang trại của ông Dương Văn Kiên, bản Na Lu, đàn dê gần 200 con được nuôi nhốt trong chuồng trại cao ráo, rộng rãi. Theo ông Kiên, với điều kiện tự nhiên của xã có nhiều diện tích đồi rừng, nguồn cây lá dồi dào nên rất thích hợp chăn nuôi dê. Con dê ăn được hầu hết các loại lá cây, bởi vậy chi phí đầu vào không lớn. Trong khi đó, mấy năm gần đây, giá bán dê tăng cao, đầu ra ổn định, người nuôi dê thắng lớn. “Dịp này, gia đình tôi không đủ dê để bán. Các khách hàng từ thành phố Hải Phòng thường xuyên về đây hỏi mua”, ông Kiên bày tỏ.
Ông Dương Văn Kiên, bản Na Lu bên đàn dê của gia đình.
Gia đình ông Kiên bắt đầu nuôi dê với số lượng lớn từ năm 2020, bình quân trong chuồng luôn có từ 200 - 300 con. Vừa qua, gia đình ông xuất bán được 600 con dê, trung bình mỗi con nặng 45 kg, thu về hơn 1 tỷ đồng.
Nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi, mô hình nuôi dê phát triển mạnh. Toàn xã hiện có gần 6.000 con dê, tăng gấp đôi so với năm 2020. Gia đình ông Kiên là một trong những hộ tiên phong nuôi theo hướng bán công nghiệp, chuyển sang giống dê ngoại, giúp tăng trọng nhanh, chất lượng thịt đồng đều.
Nhận thấy hiệu quả, hàng chục hộ trong xã đã chuyển sang chăn nuôi theo phương thức thâm canh. Các bản Nghè, Đồng Gián, Đồng Gia, Làng Dưới, Na Lu trở thành “vùng nôi” của nghề nuôi dê với quy mô mỗi lứa từ 50 - 200 con/hộ. Song song với dê, xã vẫn duy trì đàn trâu, bò, ngựa trên 2.100 con, đàn gia cầm trên 810.000 con, tạo thế mạnh tổng hợp.
Nghề nuôi dê không chỉ tạo thu nhập, mà còn giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất từ chăn thả nhỏ lẻ sang trang trại áp dụng kỹ thuật, chú trọng nguồn giống, kiểm soát vệ sinh chuồng trại. Đây là nền tảng để xã xây dựng thương hiệu tập thể “Dê Xuân Lương” trong thời gian tới.
Rừng mở lối cho kinh tế bền vững
Kinh tế rừng là trụ cột quan trọng của Xuân Lương. Với diện tích rừng trồng hơn 6.000 ha, trong đó chủ yếu là bạch đàn và keo, bình quân mỗi năm người dân khai thác từ 60.000 - 70.000 m³ gỗ, mang lại thu nhập gần 90 tỷ đồng. Những năm 1990, người dân trồng giống cũ, chu kỳ thu hoạch dài, hiệu quả thấp. Nay, nhờ áp dụng kỹ thuật mô hom và giống mới, chu kỳ rút xuống còn 4,5 - 5 năm, sản lượng tăng 20 - 25%. Gia đình ông Nguyễn Bá Tự, bản Đống Cao hiện có 5 ha rừng kinh tế, mỗi năm ông cho khai thác 1 ha, thu nhập khoảng 200 triệu đồng. Ông Tự cho biết, hơn chục năm trở lại đây, nhờ trồng bằng giống mới, tăng cường bón phân hợp lý nên cây rừng của gia đình ông phát triển mạnh.
Một dây chuyền sản xuất ván cốp pha phủ phim của Công ty trách nhiệm hữu hạn Chế biến lâm sản Anh Tuyển.
Ở Xuân Lương người dân còn biết cách chế biến, nâng giá trị sản phẩm từ cây rừng. Trên địa bàn xã có gần 50 doanh nghiệp, xưởng chế biến gỗ, trong đó nhiều xưởng được đầu tư lớn. Ông Nông Văn Tuyển, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Chế biến lâm sản Anh Tuyển, bản Đình cho biết: “Trước đây, gia đình tôi mở xưởng bóc ván, đến đầu năm 2024 thì thành lập doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu mở rộng quy mô, dây chuyền sản xuất. Hiện sản phẩm chính của doanh nghiệp là các loại ván cốp pha phủ phim chuyên cung cấp cho các nhà thầu xây dựng công trình lớn trong, ngoài tỉnh. Do nhu cầu lớn nên sản phẩm của đơn vị làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó”. Doanh nghiệp của gia đình anh Tuyển hiện có 40 công nhân và khoảng 70 lao động thời vụ. Mỗi tháng, sản lượng của doanh nghiệp đạt 60.000 tấm ván cốp pha phủ phim, tổng giá trị khoảng 16 tỷ đồng.
Được biết, nhằm khai thác tốt lợi thế tự nhiên của địa phương, cấp ủy, chính quyền xã Xuân Lương đang tập trung chỉ đạo quy hoạch vùng chăn nuôi dê, phát triển trang trại quy mô vừa và lớn, đồng thời duy trì các đàn trâu, bò, gia cầm ổn định. Trong đó, xây dựng Đề án phát triển đàn dê đến năm 2030 hướng tới tổng đàn khoảng 13.000 - 15.000 con, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ ổn định, nâng giá trị sản phẩm.
Đối với kinh tế rừng, xã định hướng trồng rừng theo chuỗi khép kín: Khuyến khích sử dụng giống mô hom chất lượng cao, kết hợp chế biến tại chỗ để nâng cao giá trị kinh tế. Theo đồng chí Lê Hồng Việt, Chủ tịch UBND xã, mục tiêu của xã là khai thác hiệu quả hai lợi thế này nhưng phải bảo đảm tính bền vững. Nhờ phát triển nông - lâm nghiệp, thu nhập bình quân đầu người hiện đạt khoảng 50 triệu đồng/năm. Nhiều gia đình vươn lên khá giả, xây dựng nhà kiên cố, cải thiện điều kiện sinh hoạt và học tập cho con em.
Bài, ảnh: Đình Khoa - Thành Nam