Xác định xây dựng nông thôn mới (NTM) là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, không có điểm dừng, sau khi huyện được công nhận đạt huyện NTM năm 2017, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong huyện tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí, hướng tới mục tiêu trở thành huyện NTM nâng cao trong năm 2024.
Cảnh quan môi trường nông thôn mới kiểu mẫu tại xóm 9, xã Trà Lũ (Xuân Trường).
Đồng chí Trần Tùng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Xuân Trường cho biết: “Với sự quan tâm, giúp đỡ của các bộ, ngành Trung ương và của tỉnh, sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở và sự đồng thuận, chung tay góp sức của nhân dân; diện mạo nông thôn huyện đã thay đổi đáng kể, có những chuyển biến rõ nét trên hầu hết mọi lĩnh vực: Kinh tế phát triển khá, sản xuất nông nghiệp đạt nhiều kết quả tích cực, nhiều mô hình sản xuất, mô hình liên kết, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ mang lại hiệu quả kinh tế cao; cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng khang trang hiện đại; các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục phát triển toàn diện, các giá trị văn hóa truyền thống bảo tồn và phát huy. Hệ thống chính trị cơ sở được tăng cường, củng cố, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần người dân ngày càng được nâng cao, tình làng nghĩa xóm được khơi dậy. Nhân dân luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Diện mạo nông thôn thực sự đổi thay theo hướng “sáng - xanh - sạch - đẹp - văn minh”. Tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn toàn huyện giai đoạn 2018-2024 đạt hơn 3.085 tỷ đồng”.
Trước ngày 1/9/2024, huyện Xuân Trường có 20 đơn vị hành chính, sau sáp nhập huyện còn 14 đơn vị hành chính gồm 13 xã, 1 thị trấn. Đến hết năm 2024, toàn huyện có 13/13 xã (đạt 100%) được công nhận đạt chuẩn NTM; 8/13 xã (đạt 61,5%) đạt chuẩn NTM nâng cao theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025; 7/13 xã (đạt 53,8%) đạt chuẩn NTM kiểu mẫu theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025; xã Xuân Phúc đạt chuẩn xã NTM thông minh và thị trấn Xuân Trường đạt chuẩn đô thị văn minh. Công tác quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn được UBND tỉnh, UBND huyện phê duyệt. Đến nay, tất cả các tuyến đường trục ở các cấp đều có chiều rộng nền đường đạt chuẩn theo quy định. Hệ thống thủy lợi của các xã trên địa bàn huyện được thiết kế và xây dựng phù hợp với quy hoạch hệ thống thủy lợi chung của huyện đảm bảo tưới, tiêu chủ động cho các diện tích đất sản xuất nông nghiệp của toàn huyện, đáp ứng yêu cầu phòng, chống thiên tai và phục vụ đời sống dân sinh trên toàn huyện. 100% số hộ có đăng ký trực tiếp và được sử dụng điện sinh hoạt, sản xuất đảm bảo an toàn, tin cậy và ổn định trên địa bàn toàn huyện. 100% trường học các cấp (mầm non, tiểu học, trung học) trên địa bàn đều đạt chuẩn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học mức độ 1 trở lên. 13/13 xã có khu vui chơi giải trí và thể thao cho người dân theo quy định; tại các xã có 160/160 xóm có nhà văn hóa và khu thể thao hoạt động thường xuyên. Hiện nay, huyện có 16 chợ, trong đó có 2 chợ hạng II, 14 chợ hạng III, đáp ứng nhu cầu giao thương, mua bán của người dân.
Chương trình OCOP được triển khai mạnh mẽ, có sức lan tỏa mạnh. Các sản phẩm hàng hóa chủ lực mang tính đặc thù của địa phương đều được đăng ký xếp hạng theo tiêu chuẩn OCOP. Đến năm 2024, toàn huyện đã có 54 sản phẩm được xếp hạng sản phẩm OCOP (xếp thứ 3 toàn tỉnh). Bình quân giá trị sản phẩm trên 1ha đất sản xuất nông nghiệp và đất nuôi trồng thủy sản đạt 247,19 triệu đồng. Một số mô hình kinh tế tiêu biểu như: Tích tụ ruộng đất sản xuất lúa lai F1 quy mô 50ha của Công ty TNHH Cường Tân tại xã Xuân Thượng; Mô hình tích tụ ruộng đất sản xuất cây dược liệu 13ha của Công ty Cổ phần Thương mại Hoàng Diệu; Công ty TNHH Cơ khí Đình Mộc chuyên sản xuất máy chế biến lâm sản - máy phục vụ sản xuất nông nghiệp, xây dựng; Công ty TNHH JAPFACOMFEED Việt Nam chăn nuôi trên 1.200 lợn nái; Công ty TNHH Tân Thiên Phú chuyên sản xuất lò đốt rác LOSIHO, máy nông nghiệp… và nhiều mô hình kinh tế hiệu quả khác. Sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp phát triển mạnh mẽ; các cụm công nghiệp của huyện đi vào hoạt động, mỗi năm tạo ra trên 1.000 việc làm mới cho lao động nông thôn. Các sản phẩm được giới thiệu, quảng bá trên các sàn thương mại, giao dịch điện tử.
Xây dựng NTM đã góp phần đưa đời sống người dân nông thôn ngày càng khá giả, chất lượng cuộc sống được nâng cao. Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo đa chiều của huyện giảm mạnh, chỉ còn 0,74%, (năm 2017 tỷ lệ hộ nghèo chung của huyện là 2,88%). Thu nhập bình quân của người dân khu vực nông thôn tăng mạnh, từ 39,14 triệu đồng/người năm 2017 đã đạt trên 84,33 triệu đồng/người năm 2024. Tỷ lệ lao động qua đào tạo năm 2024 của toàn huyện đạt 87,73%; tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch của huyện theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung đạt 98,27%. 99% hộ dân đã thực hiện phân loại rác thải tại nguồn; 22.131 hộ đăng ký xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình đúng quy định. Phong trào trồng cây bóng mát và trồng hoa bên lề đường trục xã, thôn, xóm được triển khai tích cực, hiệu quả.
Xã Xuân Phúc là minh chứng rõ nét cho sự thành công của huyện Xuân Trường trong việc ứng dụng chuyển đổi số vào xây dựng NTM kiểu mẫu. Xã có 100% cán bộ công chức, thành viên của Tổ công nghệ số cộng đồng của các thôn, xóm được tập huấn kiến thức về chuyển đổi số như: Tổng quan về chuyển đổi số, kỹ năng sử dụng máy tính và các thiết bị số; hướng dẫn sử dụng Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh để nộp hồ sơ TTHC và thanh toán phí, lệ phí trực tuyến; hướng dẫn sử dụng các ứng dụng và nền tảng số như: khám chữa bệnh từ xa VOV BACSI24; nền tảng thanh toán không dùng tiền mặt, nền tảng đọc và nghe sách; kỹ năng an toàn thông tin; nhận diện các hình thức lừa đảo qua mạng và cách phòng, tránh… Xã đã đầu tư, nâng cấp hệ thống truyền thanh hữu tuyến sang sử dụng hệ thống Đài truyền thanh ứng dụng công nghệ thông tin - viễn thông đáp ứng các quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông. Ngoài ra, xã đã đầu tư xây dựng 2 bảng tin điện tử công cộng đặt trước trụ sở UBND xã và thôn Đoài Nam; nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc của cán bộ Một cửa và cán bộ công chức xã giải quyết thủ tục hành chính để cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở mức độ toàn trình; tạo lập tài khoản chính thức của chính quyền xã trên nền tảng mạng xã hội Zalo, giúp chính quyền xã phổ biến thông tin (pháp luật, thông báo, hướng dẫn…) đến người dân. Xã cũng đã triển khai sổ sức khỏe điện tử và cài đặt nền tảng khám chữa bệnh từ xa để người dân được tư vấn, khám sức khỏe một cách nhanh chóng và thuận lợi nhất cùng các ứng dụng quản trị nhà trường: Phần mềm quản lý nhà trường; Hệ thống điểm danh thông minh; Chữ ký số điện tử; Hồ sơ giáo dục; Quản lý giáo án… Thu nhập bình quân trên đầu người toàn xã năm 2024 đạt 91 triệu đồng. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,03%.
Với những kết quả đạt được trong xây dựng huyện đạt chuẩn NTM nâng cao thời gian qua đã tạo nền móng vững chắc, động lực quan trọng để huyện Xuân Trường tiếp tục duy trì, nâng cao hơn nữa chất lượng NTM thực chất và bền vững. Tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình xây dựng NTM theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”. Tiếp tục tập trung chỉ đạo duy trì và phát triển sản xuất công nghiệp hiện đại, công nghệ cao, đẩy nhanh tiến độ xây dựng mới các khu, cụm công nghiệp đã được quy hoạch (KCN Thượng Thành, KCN Xuân Kiên, CCN Xuân Tiến 2,…), phát triển các làng nghề gắn với bảo vệ môi trường; phát triển sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn sinh học, nông nghiệp tuần hoàn; đồng thời tiếp tục chú trọng xây dựng cảnh quan, môi trường huyện ngày càng sáng - xanh - sạch - đẹp; xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại; dân trí được nâng cao; hệ thống chính trị ở nông thôn vững mạnh, thực sự là miền quê đáng sống.
Bài và ảnh: Đức Toàn